صفحه اصلي > اجتماعی > هجوم آفات در پس خشکسالی البرز
هجوم آفات در پس خشکسالی البرزامروز, 15:45. نويسنده: monshi |
 کاهش پوشش گیاهی در نتیجه تغییرات اقلیمی و بروز پدیده خشکسالی در منابع طبیعی سبب هجوم آفات به منابع موجود شده که در این راستا اجرای طرح های کنترلی برای نجات گیاهان باقی مانده از این گستره خشک ضرورتی انکارناپذیر است . تغییرات اقلیمی و حوادث زیست محیطی که به صورت ناگهانی در شرایط زمانی و مکانی بوجود می‌آیند، به طور قابل توجهی باعث تغییرات در شرایط زیستگاه‌ها و توزیع منابع مورد نیاز آفات و امراض گیاهی می شود به طوری که تغییرات شدید ناشی از خشکسالی از جمله مهمترین عوامل موثر بر افزایش جمعیت عوامل خسارت‌زای مستعد و مهاجم برای منابع طبیعی است.بنابراین آفات و بیماری‌های گیاهی به طور مستقیم و غیرمستقیم بعد از حوادث طبیعی نظیر خشکی تحت تاثیر قرار گرفته و برخی گونه ها، استراتژی زندگی خود را به گونه‌ای تغییر می‌دهند که به سازگاری بیشتر آن‌ها در مقابل حوادث زیست محیطی منجر می شود.بیشتر راهکارهای مدیریت آفات هنوز بر اساس کاربردهای آفت کش‌ها است، تغییرات آب و هوایی از جمله خشکسالی بر روشهای مدیریت کنترل آفات و بروز آفات مهاجم جدید تاثیر می‌گذارد که دراین زمینه باید با روشهای جدید برای کنترل و مقابله با تهاجم آفت ها وارد عمل شد .در مجموع نزدیک به ۲۰ نوع آفت و بیماری گیاهی در جنگلها و مراتع استان البرز داریم که سالانه بسته به شرایط آب و هوایی پنج نوع از این عوامل زیان رسان گیاهان میزبان خود در استان را در گیر می کند که از مهمترین آفات و عوامل خسارت‌زای جنگلها و مراتع استان البرز می‌توان به موش جرد لیبیایی، خرگوش اروپایی، موریانه، ملخ زبرا و گیاه نیمه انگل دارواش است .اگرچه این آفات توسط بخش گیاه‌پزشکی اداره کل منابع طبیعی و آبخیزداری البرز به‌طور مستمر پایش و کنترل می‌شوند اما پروژه های تحقیقاتی جدیدی با توجه به بروز آفت های جدید در اثر تغییرات اقلیمی نیاز است تا سلامت جنگل ها و منابع طبیعی این استان حفظ شود . استان البرز دارای ۲۰ هزار هکتار جنگل طبیعی ، دستکاشت و ۳۸۳ هزار هکتار مرتع است که حفاظت از این منابع مهم طبیعی با تکیه بر تحقیقات و پژوهش های نوین علمی و فناوری امکان پذیر است.کارشناس گیاه پزشکی اداره کل منابع طبیعی و آبخیزداری استان البرز دراین باره گفت: خشکسالی با کاهش پوشش گیاهی که منبع غذایی مورد نیاز آفات گیاهی است ، کاهش کمیت و کیفیت شیره گیاهی در داخل گیاهان بر وضعیت آفات و بیماری ها اثر گذار است.«بهمرام بهرامی رشید » اضافه کرد: به طور مثال تضعیف نهالها و شیره گیاهی موجب مستعد شد نهال و درختان به حمله موریانه و طغیان این آفت می شود که در سال ۱۴۰۰ در جنگل دستکاشت عرب آباد در شهرستان ساوجبلاغ با این مشکل روبه رو شدیم و ۹۰ هکتار از نهالکاری ها ما با طغیان موریانه رو به رو شد که خوشبختانه عملیات کنترلی به سرعت انجام گرفت .وی یاد آور شد: دارواش یکی دیگر از عوامل زیان رسان به درختان در منابع طبیعی البرز است که زالزالک وحشی از میزبان‌های مورد ترجیح این گیاه نیمه انگل است. بهرامی گفت: دارواش گیاهی نیمه انگلی است و از شیره گیاه تغذیه می کند و به مرور زمان ساقه های درگیر و بعد گل درخت را خشک می کند خشکسالی باعث کاهش شیره گیاهی در درختان آلوده به دارواش و مرگ سریعتر این درختان می شود .وی ادامه داد: در سالهایی که خشکسالی وجود دارد به علت کاهش منابع غذایی معمولا با طغیان آفات (بجز مواردی مثل موریانه ) مواجه نیستیم اما با توجه به بیولوژی برخی آفات مانند ملخ که در داخک خاک تخمریزی می کنند خشکسالی باعث خشک شدن خاک و کاهش تراکم گیاهان و تخم گذاری راحت تر برای ملخ می شود و در صورتی که سال بعد تر سالی باشد به علت وفور منابع غذایی به یکباره با طغیان رو به رو می شویم. وی بیان داشت: این الگو در البرز جنوبی مثل اشتهارد به وضوح دیده می شود که سال ۱۳۹۹ با جنین الگویی مواجه بودیم و شاهد طغیان انواع ملخ های شاخک کوتاه مثل ملخ ایتالیایی ، ملخ ساتراپ و ملخ زبرا بودیم که در مناطقی که دارای نهالکاری های دست کاشت بودیم از جمله نهالکاری ۱۰۰ هکتاری مربوط به نهضت سبز که در زمستان سال ۱۳۹۸ احداث شده بود اقدام به کنترل این آفت شد . کارشناس گیاه پزشکی اداره کل منابع طبیعی و آبخیزداری استان البرز افزود: با توجه به این که آفات منابع طبیعی جزیی از اکوسیستم جنگلها و مراتع محسوب می شوند کاربرد مواد شیمیایی خسارت جبران ناپذیری به این اکوسیستم وارد می کند. وی یاد آور شد: در مبحث کنترل آفات ، منابع طبیعی اصلا قابل مقایسه با کشاورزی نیست چراکه در اکوسیستم های طبیعی فقط تلاش می شود جمعیت آفت به طرق مختلف به سطح طبیعی باز گردد از جمله کنترل مکانیکی در مورد ملخ ها (در مناطقی محدود مثل جاده چالوس علیه ملخ زبرا) یا استفاده از دورکننده ها برای خرگوش ها تا جمعیت را در نقطه ای که متمرکز شده است پراکنده کند یا استفاده محافظت شده از موش کش ها که در این شیوه طعمه مسموم در عمق لانه موش کار گذاشته می شود تا فقط موش در اثر تغذیه از آن از بین برود و به سایر موجودات آسیبی نرسد . کارشناس گیاه پزشکی اداره کل منابع طبیعی و آبخیزداری استان البرز اضافه کرد: بزرگترین چالش کنترل آفات در منابع طبیعی روش ها و موادی است که برای کنترل این آفات مورد نیاز است زیرا همانطور که گفتیم منابع طبیعی اعم از جنگلها و مراتع یک اکوسیستم طبیعی است و ما اجازه نداریم برای کاهش جمعیت یکی از اعضای این اکوسیستم با کاربرد مواد شیمیایی که انتخابی عمل نمی کند کل اعضای تشکیل دهنده آن سیستم را از تعادل خارج کنیم .وی ادامه داد: بنابراین در مجموعه سازمان منابع طبیعی کشور با همکاری دفتر حفاظت و حمایت از روشها و ترکیبات دوستدار محیط زیست استفاده می کنیم و تلاش می شود راهکار ها و ترکیبات جدیدی را در این اقدامات به کار گیریم . کارشناس گیاه پزشکی اداره کل منابع طبیعی و آبخیزداری استان البرز گفت: در این راستا با مشارکت استان البرز پروژه ای در حال اجراست که بتوان باکتری بومی عامل کنترل بیولوژیک جوانه خوار بلوط (Bacillus thuringiensis ) را از خاک جنگلهای زاگرس استخراج کنیم.وی یاد آورشد: انتقال تجهیزات و نیروها به مناطق درگیر با افت از چالشهای دیگر است زیرا جنگلها و مراتع در مناطق صب العبور پراکنده هستند و دسترسی به همه جای آن امکانپذیر نیست و برای نیل به این هدف به تجهیزات کافی نیازمندیم. . و همچنین وسعت بسیار بالای اراضی ملی که ۸۰ درصد اراضی کشور را در بر می گیرد این وسعت نیازمند نیروهای کار آزموده و متخصص و اعتبارات کافی است . بازگشت |