صفحه اصلي > فرهنگی > گسترش سنتی که ملی شد
گسترش سنتی که ملی شدامروز, 15:27. نويسنده: monshi |
 تالار وحدت که معمولاً میزبان موسیقی و نمایش بود، این بار به زمزمه کتاب‌ها و نگاه‌های مشتاق اهالی قلم جان داد. سومین هفته کتاب جمهوری اسلامی ایران آغاز شده بود؛ هفته‌ای که می‌خواست کتاب را از پشت شیشه ویترین‌ها بیرون بیاورد و در کوچه و خانه و مسجد جاری کند. به گزارش ستادخبری سی‌وسومین دوره هفته کتاب جمهوری اسلامی ایران، آبان‌ماه ۱۳۷۴ پاییز آخرین برگ‌هایش را بر زمین می‌ریخت و خیابان‌های تهران در رنگ‌های زرد و نارنجی غرق بودند. اما آنچه در دل این روزهای خنک و آرام می‌جوشید، شور و هیجانی از جنس اندیشه و فرهنگ بود. تالار وحدت که معمولاً میزبان موسیقی و نمایش بود، این بار به زمزمه کتاب‌ها و نگاه‌های مشتاق اهالی قلم جان داد. سومین هفته کتاب جمهوری اسلامی ایران آغاز شده بود؛ هفته‌ای که می‌خواست کتاب را از پشت شیشه ویترین‌ها بیرون بیاورد و در کوچه و خانه و مسجد جاری کند. این رویداد، همزمان با سومین سال دولت سازندگی، رنگ و بوی خاصی داشت. کتاب قرار بود روح این سازندگی و چراغی برای روشن نگه داشتن راه آینده باشد. این هفته نه یک برنامه تشریفاتی، که پژواکی از آرزوهای یک ملت بود برای پیوند دوباره با اندیشه، فرهنگ و آینده‌ای روشن. برگ‌های پاییزی و «برگ‌های کتاب» در سراسر کشور ورق می‌خوردند. رئیس‌جمهور وقت، آیت الله هاشمی رفسنجانی، به همراه سیدمصطفی میرسلیم (وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی) و احمد مسجدجامعی(معاون فرهنگی وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی) در تالار وحدت حاضر شدند تا پیام دهند: کتاب نه تشریفات، که زبان مشترک یک ملت است. خانه کتاب و افروختن چراغی نو خانه کتاب در این دوره هفته کتاب چراغ‌های تازه‌ای افروخت و گام‌هایی مهم برای به‌روز کردن جریان نشر برداشت. تأسیس پایگاه‌های اطلاع‌رسانی «تازه‌های کتاب» سبب شد علاقه‌مندان بتوانند سریع‌تر به جدیدترین آثار منتشرشده دسترسی داشته باشند؛ حرکتی که در آن زمان، بسیار نوآورانه بود.در کنار آن، انتشار کتاب راهنمای ناشران و کتاب‌فروشی‌های کشور، نقشه‌ای روشن از پیکره نشر ایران به دست داد؛ برای اولین بار شبکه‌ای منسجم از فعالان کتاب معرفی شد. همچنین، دومین نمایشگاه کوثر برگزار شد که توجهی ویژه به کتاب‌های دینی و معارف اسلامی داشت.یکی دیگر از لحظات درخشان این دوره از هفته کتاب، تجلیل از پدیدآورندگان کتاب‌های شایسته تقدیر دوازدهمین دوره کتاب سال جمهوری اسلامی ایران بود؛ آیینی که نشان می‌داد جایگاه نویسندگان و پژوهشگران در قلب سیاست‌گذاری فرهنگی کشور تثبیت شده است. خنده‌های کودکانه در سایه کتاب کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان، پای قصه و عروسک را به هفته کتاب باز کرد. جشن کودکانه، هفته کتاب را از تالارهای رسمی به دل‌های کوچک کشاند. این پیام ساده و عمیق تکرار شد: اگر بذر کتاب را در کودکی بکاریم، فردایی پر از دانایی خواهیم دروید. دو بال تازه: صنعت و مسجد دفتر چاپ و نشر وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی، این بار دو برنامه اثرگذار را رقم زد؛ نخستین نمایشگاه تخصصی صنعت چاپ ایران که فرصتی برای معرفی توانمندی‌های چاپخانه‌ها، تجهیزات و فناوری‌های تازه در این حوزه بود. این نمایشگاه نگاه‌ها را از محتوای کتاب به «چگونگی تولید آن» نیز معطوف ساخت.همزمان، طرح ۷۰۰ نمایشگاه کتاب در ۷۰۰ مسجد اجرا شد؛ اقدامی که کتاب را به متن زندگی دینی مردم برد. مساجد، نه تنها جای عبادت، بلکه پایگاه دانایی شدند؛ جایی که کلمات نیز همپای دعاها طنین‌انداز می‌شدند. کتاب در روستا؛ عدالت فرهنگی مؤسسه نمایشگاه‌های فرهنگی کشور (که اکنون خانه کتاب و ادبیات ایران نام دارد) نیز با ابتکاری ستودنی، ۷۰۰ نمایشگاه در ۷۰۰ روستا برگزار کرد. این اقدام نشان داد که هفته کتاب تنها مختص پایتخت یا شهرهای بزرگ نیست. برای نخستین بار، روستاییان در دل خود میزبان قفسه‌های کتاب شدند. کودکان و جوانان روستایی، که شاید دسترسی کمتری به کتاب‌فروشی‌ها داشتند، توانستند از نزدیک با کتاب آشنا شوند. این حرکت، نشانی از عدالت فرهنگی بود؛ پیامی که می‌گفت: کتاب برای همه است، فارغ از اینکه در پایتخت باشی یا در روستای دورافتاده. پایتخت فرهنگ؛ تهران میزبان ویژه‌ترین رویدادهای هفته کتاب سومین دوره هفته کتاب جمهوری اسلامی ایران از ۲۰ تا ۲۶ آبان‌ماه ۱۳۷۴ برگزار شد و در کنار برنامه‌های ملی، استان‌ها نیز سهم ویژه‌ای در این رویداد فرهنگی داشتند. تهران به‌عنوان قلب فرهنگی کشور، میزبان چند رویداد شاخص بود؛ اولین دوره انتخاب پایان‌نامه‌های برتر دانشجویان سراسر کشور که با هدف پیوند دانشگاه و نشر برگزار شد و نگاه‌ها را به ارزش علمی و پژوهشی آثار دانشگاهی جلب کرد.مراسم تقدیر از خادمان نشر و پدیدآورندگان کتاب که در آن از نویسندگان، مترجمان و ناشرانی که سهمی در اعتلای فرهنگ مکتوب داشتند، تجلیل شد. انتشار ویژه‌نامه مجله دانشگاه انقلاب که بازتابی رسانه‌ای از حال و هوای هفته کتاب بود و توانست فضای دانشگاهی را بیش از پیش با این رویداد ملی پیوند دهد. تقویم روزهای موضوعی؛ کتاب برای همه تقویم سومین هفته کتاب نیز بار دیگر با روزهای موضوعی طراحی شد تا هر قشر سهمی داشته باشد: ۲۰ آبان: کتاب و کتابخوانی ۲۱ آبان: کتاب، کودک و نوجوان ۲۲ آبان: کتاب، حوزه و دانشگاه ۲۳ آبان: کتاب و میراث فرهنگی و اطلاع‌رسانی ۲۴ آبان: کتاب و خادمان نشر ۲۵ آبان: کتاب و کتابخانه ۲۶ آبان: کتاب و محراب این تقسیم‌بندی، کتاب را به پلی میان نسل‌ها و گروه‌های اجتماعی بدل کرد؛ از کودک و نوجوان تا دانشگاهیان، از خادمان نشر تا نمازگزاران. پاییز دانایی در روزهایی که برگ‌های پاییزی بر زمین می‌نشستند، برگ‌های کتاب در سراسر کشور ورق می‌خوردند؛ سومین هفته کتاب در آبان ۷۴ نه تکرار، که تثبیت بود. کودک و مسجد، صنعت و روستا، همه کنار هم ایستادند تا بگویند: کتاب تنها در قفسه‌ها نمی‌ماند، کتاب زندگی می‌شود. در آن پاییز، وقتی برگ‌ها آرام بر زمین می‌نشستند، کتاب‌ها آرام در دل‌ها ریشه می‌دواندند. بازگشت |