صفحه اصلي > گفتگو > البرز در حال گذار از بحران آبی اگر خشکسالی مجال دهد
البرز در حال گذار از بحران آبی اگر خشکسالی مجال دهدامروز, 17:33. نويسنده: monshi |
 استان البرز با جمعیتی حدود سه میلیون و ۵۰۰ هزار نفر از مناطق مهاجر پذیر و درعین حال به سبب تغییر اقلیم دارای تنش و بحران آبی است که موضوع مدیریت آب این استان پرجمعیت به عنوان ضرورت حیاتی در صدر اولویت ها قرار دارد. بررسی نقشه آبی و بارشی استان البرز در ۵۰ سال گذشته از آن حکایت دارد که متوسط بارندگی این استان در مرز ۴۵۰ تا ۶۰۰ میلی متر در نوسان بوده و البرز همواره از مناطق سرسبز و خوش آب وهوای کشور به شمار می رفته است.با تشدید مهاجرت ها و گسترش ساخت وسازها رفته رفته سیمای سبز این استان رنگ باخت و در این میان پدیده تغییر اقلیم و خشکسالی بر بیابان زایی و غبارآلود شدن استان البرز دمید؛ اینک برای رهایی از مشکلات کم آبی چاره ای جز استفاده از تجهیزات جدید تامین آب ، مصرف بهینه آب در بخش های مختلف، توجه به آبیاری نوین در حوزه کشاورزی و باغبانی و بازچرخانی پساب ها برای صنعت و کشاورزی استان باقی نمانده است.در ۲ دهه گذشته بارها خشک شدن چاههای آب در البرز از جمله در شهرستان های فردیس و کرج رسانه ای شد ضمن آنکه به سبب وضعیت بحرانی دشت های البرز اکنون نیز کف شکنی چاههای قدیمی به عنوان خط قرمز دستگاههای متولی و مردم اعلام شده است.از دیگر سو کم بارشی ها و کم آبی گاهی مواقع عمق آب را در ۲ سد کرج و طالقان استان البرز به کمترین سطح خود تنزل می دهد و آن روی سکه خشکسالی تهی شدن سفره های آب زیر زمینی است که زنگ خطر را به صدا در آورده است. این موارد و بیشتر سبب شد تا بارها صدای گلایه توام با انتقاد مردم از گوشه و کنار البرز برای دادخواهی آب بلند شود و دستگاههای اجرایی و متولی آب در فشار محدودیت امکانات، اعتبارات، کمبود منابع آبی و در خواست های مردمی قرار بگیرند.افزایش سالانه حدود ۱۲۰ هزار نفر به جمعیت استان کم وسعت البرز و فقر و محرومیت امکانات زیر ساختی از مواردی است که سبب دغدغه متولیان و دست اندرکاران بخش های مختلف از جمله حوزه آب در این استان بوده است.بر همین اساس شرکت های آبفا و آب منطقه ای استان البرز ذیل مدیریت وزارت نیرو در سالهای اخیر وظایفی برای آنها تعیین و تعریف شد تا بتوانند به فراخور بحران و تنش آبی ، نقشه مهندسی آب و پروژه های آبرسانی را به صورت چند وجهی در این استان دنبال کنند.اجرای طرح های تغذیه مصنوعی برای تقویت سفره های زیر زمینی ، توسعه شبکه های فاضلاب شهری و احداث تصفیه خانه های فاضلاب با هدف بازچرخانی پساب و جایگزینی آب شرب در بخش کشاورزی ، باغداری و صنعت و طرح جامع آبرسانی بخشی از محورهای کاری است که درقالب هم افزایی در استان البرز پیش می رود.با این اوصاف اجرای بخش مهمی از پروژه های حوزه آب البرز موجب شد تا در ۲ سال اخیر صدای اعتراض کم آبی در این استان کمتر به گوش برسد و در عوض رضایت مردم در بسیاری از مناطق دارای تنش آبی بالا مانند فردیس ، نظرآباد ، اشتهارد ، گرمدره و کرج حاصل اقداماتی است که دراین مدت به صورت جهادی به نتیجه رسیده است.ایام الله دهه مبارک فجر فرصتی به وجود آورد تا ایرنا البرز در مصاحبه اختصاصی اهم اقداماتی که در۲ سال اخیر برای تنش زدایی آب در این استان به عمل آمده را رسانه ای کند."حمیدرضا نامداری" مدیرعامل شرکت آبفا استان البرز در این مصاحبه به مجموعه اقدامات جهادی طی ۲ سال گذشته اشاره کرد و گفت: امروز اگر چه به لحاظ تغییر اقلیم و کم بارشی ها با تهدید طبیعی مواجه هستیم اما از جهت زیر ساخت ها تحولی شگرف در این استان شاهد هستیم که با گذشته قابل قیاس نیست. البرز در ۲ دهه اخیر با بحران آب مواجه است چه اقداماتی برای کوتاه مدت ، میان مدت و بلند مدت انجام دادید؟ نامداری : شرکت آبفا به واسطه وظیفه ذاتی خود طی سال ها تکلیف خود می دانست که خدمات بهینه و بهنگام به مردم و مشترکان داشته باشد؛ در سال های اخیر به واسطه ظرفیت های اقتصادی و محیطی و به جهت مهاجر پذیری و رشد خارج از عرف جمعیت تنش آبی البرز تشدید شد.در البرز شاهد این هستیم که این استان نسبت به استان های دیگر در بسیاری از زیرساخت ها مانند درمانی ، آموزشی و آب و برق دچار مشکل است و کاستی های زیادی دارد طی چهار سال گذشته اقدامات خوبی شاهد هستیم.شرکت آبفا در ۲ سال گذشته پروژه های مختلفی به سرانجام رسانده است ؛ در کنار کمبود منابع آبی حوادثی مانند سیل خرداد ماه ۱۴۰۲ جاده کرج - چالوس و آسیب به زیر ساخت های تامین آب یا ناترازی در حوزه انرژی مواجه بودیم؛ تنش ها اگر چه مانع بوده اما در اراده خدمات رسانی خللی به وجود نیاورده است .در نقاط مختلف استان برنامه ریزی جامعی در شرکت آبفا به صورت مدون شد و توانستیم طی این ۲ سال با انجام برنامه های اضطراری پروژه های خوبی به بهره برداری برسانیم و امسال در تابستان شاهد این بودیم که کمترین تنش آبی در حوزه تامین و توزیع داشتیم. برای کاهش وابستگی به سفره های زیر زمینی چه اقداماتی شد؟ مدیرعامل آبفا : در سال های گذشته از ظرفیت آب های سطحی در استان به صورت حداکثری و تخصیص آب را نداشتیم به واسطه عدم بهره برداری و راه اندازی تصفیه خانه های مورد نیاز در گذشته نتوانستیم از این منابع استفاده بیشتری داشته باشیم؛در طرح جهادی ظرفیت تصفیه خانه شماره یک کرج از ۱۶۵ لیتر در ثانیه به ۴۳۰ لیتر در ثانیه آب رسید ، ظرفیت تصفیه خانه شماره ۲ کرج از ۵۰۰ لیتر بر ثانیه امسال به بیش از ۲ هزارو ۶۵۰ لیتر ارتقاء یافته است.همچنین تصفیه خانه شماره سه کرج در ۲۹ تیرماه سال گذشته کلنگ زنی شد که امسال با کار جهادی توانستیم بخش اضطرای آن را به میزان ۲۰۰ لیتر برثانیه وارد بهره برداری کنیم و امیدواریم قبل از پیک سال آینده این تصفیه خانه با ۷۰۰ لیتر بر ثانیه آبدهی به طور کامل وارد مدار شود. از میزان تخصیص آب سدها بگویید؟ نامداری : سهمیه آب البرز از سدهای کرج و طالقان از ۵۵ میلیون متر مکعب در سال ۱۴۰۰ اکنون به ۱۱۰ میلیون متر مکعب رسیده است؛ البته تصفیه خانه غرب استان برای تامین آب شهرستانهای نظرآباد ، ساوجبلاغ و اشتهارد تکمیل شده که کار بزرگی در جهت استفاده از آب سدها است . احیای چاهها به کجا رسید؟ مدیرعامل آبفا : در ۲ سال اخیر بیش از ۲۸۰ حلقه چاه حفر، تجهیز و مهندسی دوبار شد و سه هزارو ۵۰۰ لیتر بر ثانیه افزایش تولید و استحصال آب در این بخش شاهد بودیم که کار بزرگی است. رفع نقاط حادثه خیز شبکه آب البرز در چه وضعیتی است؟ نامداری : ایجاد یک شبکه هم پیوسته درتوزیع آب از مواردی بود که بتوان گره های هیدرولیکی و مشکلات و نقاط کور در شبکه توزیع را برطرف کنیم که با نصب و راه اندازی ۸۶ دستگاه فشار شکن و حذف بیش از ۳۰۰ نقطه بحرانی در شبکه توزیع توانستیم یک تعادل بخشی خوبی در حوزه شبکه توزیع ایجاد کنیم. سال گذشته در پایین دست تپه مراد آب کرج برخی مناطق با کم آبی مواجه بودند ؛ عظیمیه کرج دچار مشکل تامین آب بود؛ یکی از موضوعات تعادل بخشی اجرای طرح اصلاح هیدرولیکی شبکه بود که برقرار شد؛ اقدام دیگری که دنبال می شود بحث افزایش تاب آوری شبکه تامین و توزیع آب است که در ۲ بخش شامل می شود ؛ یکی بخش رینگ شبکه تامین و توزیع آب است که سال گذشته با احداث یک لوله ۵۰۰ میلی متری به طول ۷۰۰ متر خط انتقال آب طالقان به کرج متصل شد. مشابه این طرح در مهرشهر کرج هم دنبال شد و ظرفیت آبرسانی این منطقه از ۴۰۰ لیتر برثانیه به ۷۰۰ لیتر بر ثانیه افزایش یافت. بحران آبی فردیس چگونه مدیریت شد؟ مدیرعامل آبفا : شهرستان ۸۰۰ هزار نفری فردیس از مناطق دارای تنش آبی بالا در سالهای گذشته بود ، امروز اگرچه برخی محله ها کم آبی دارند اما تنش گذشته شاهد نیست ؛ تصفیه خانه آب این شهرستان در حال تکمیل و بهره برداری است. لطفا از رفع عطش گرمدره بگویید؟ نامداری : شهر ۵۰ هزار نفری گرمدره کرج سالهای متوالی از کمبود آب شرب رنج می برد که با احداث خط انتقال آب از شبکه آبرسانی سد کرج به طول هفت کیلومتر و قطر ۳۱۵ میلی متر این عطش دیرینه فروکش کرد. طرح جهادی آبرسانی روستاها به کجار رسید؟ مدیرعامل آبفا: طرح جهاد آبرسانی در حدود ۱۵۱ روستا در استان البرز طی ۲ سال گذشته آغاز شده و تاکنون در ۱۲۰ روستای آنها این طرح تکمیل یا در مرحله پایانی است. استان البرز حدود ۳۰۰ روستا دارد که حدود ۱۷۰ روستای آنها تحت پوشش آبفا و مابقی دارای آبرسانی خصوصی یا هیات امنایی هستند که قرار است تمام این روستاها تحت پوشش آبفا قرار گیرند. چه میزان مخزن آب جدید در البرز احداث شده است؟ مدیرعامل آبفا : طی ۲ سال گذشته ۵۲ هرارو ۴۰۰ متر مکعب مخزن ذخیره آب در استان احداث و وارد مدار بهره برداری شده است که پیش بینی می شود تا تابستان سال آینده ۴۲ هزار متر مکعب دیگر مخزن در کرج به بهره برداری برسد تا در مواقع بحران و ناترازی انرژی در سال آینده به ما کمک کند. وضعیت پایش شبکه ها چگونه پیش می رود؟ نامداری : مرکز پایش شبکه های آب با پیشرفت ۷۰ درصدی الان در حال استفاده است که امیدواریم تا تابستان سال آینده این مرکز به صورت کامل وارد چرخه خدمات شود ؛ سنجش فشار شبکه و متعادل سازی ذخیره مخازن در سطح استان را با این سامانه محقق می کنیم. برای جلوگیری از هدر رفت آب چه اقداماتی صورت گرفته است؟ مدیرعامل آبفا : هدر رفت آب از موضوعات مهم در توزیع آب است که در استان البرز طی ۲ سال گذشته ۳۸۲ کیلومتر شبکه توزیع اصلی اصلاح و بازساز ی کردیم ؛ هدر رفت آب خسارت مالی و آبی به دنبال دارد.کاهش فشار و قطعی آب با کاهش شکایات مردمی در البرز همراه شده است ضمن آنکه سامانه ۱۲۲ به صورت شبانه روزی پاسخگو است. سال آینده ۶۰ کیلومتر شبکه آب در البرز اصلاح و نوسازی می شود. شبکه فاضلاب البرز به کجا رسید؟ نامداری : در سالهای گذشته بخش زیادی از فاضلاب جمع آوری شده به رودخانه شور ماهدشت می ریخت اکنون با تکمیل تصفیه خانه فاضلاب کرج هیچ گونه مشکل زیستی محیطی در ماهدشت کرج نداریم .امسال تصفیه خانه فاضلاب شهرجدید مهستان به ظرفیت ۱۱ هزارو ۲۰۰ متر مکعب به بهره برداری رسید. سالانه ۲۰ میلیون متر مکعب پساب تصفیه شده برای تامین آب مورد نیاز کشاورزی و صنعت البرز آماده شده است. آیا زمان استفاده از پساب بازچرخانی شده در البرز نرسیده است؟ مدیرعامل آبفا : اکنون با راه اندازی تصفیه خانه بزرگ فاضلاب جنوب کرج و شهرجدید مهستان ، آماده تامین آب مورد نیاز بخش کشاورزی و صنعت استان هستیم ، باید به سمت استفاده صحیح از آبهای تصفیه شده برویم، امیدواریم با کمک دستگاههای اجرایی هر چه سریع موضوع تامین آب کشاورزی و صنعت البرز از محل پسابهای تصفیه شده محقق شود.تاکنون شبکه فاضلاب استان البرز ۳۹ درصد محقق شده است که علت آن ریشه در کم کاری گذشته دارد ؛ در سطح شهر کرج حدود ۶۷ درصد طرح پیاده سازی شده است .پروژه های متعددی برای توسعه شبکه جمع آوری فاضلاب استان تعریف شده و با سرعت پیش می رود، برای همین منظور ردیف اعتباری با هدف استفاده بهینه از پساب ها برای جمع آوری فاضلابها با دستور استاندار البرز لحاظ شده است.همچنین افزون بر تصفیه خانه های بزرگ ، احداث تصفیه خانه های محلی و کوچک با همکاری شهرداری کرج برای جمع آوری آبهای سطحی و فاضلاب در حال انجام است؛ در تعدادی از روستاهای کرج هم تصفیه خانه های کوچک فاضلاب در حال تکمیل است. سرانه مصرف آب در البرز مدیر عامل آبفا : سرانه مصرف آب البرز ۲۵۰ لیتر در شبانه روز برای هر فرد است که استاندارد ملی ۱۴۰ لیتر در شبانه روز است ؛ این عدد در برخی مناطق البرز از ۳۵۰ لیترعبور کرده است که یک فاجعه است و می طلبد همه ما به این موضوع دقت کنیم. باید از سرمایه ها حفاظت و حراست کنیم و برای آیندگان ذخیره آبی داشته باشیم ؛ آب یک منبعی بدون جایگزین است و انتقال آن با هزینه های بالا همراه است . چند درصد مشترکان الگوی مصرف را رعایت نمی کنند؟ مدیرعامل آبفا: ۵۰ درصد مشترکان در حد الگومصرف می کنند و ۵۰ درصد دیگر ۲ تا سه برابر الگوآب مصرف می کننداست ؛ حدود پنج درصد مشترکان بیش از سه برابر الگوی مصرف دارند که باید با آنها برخورد قانونی صورت گیرد و امیدواریم شعاری که ما مراقب آب هستیم بتوانیم از این آب ارزشمند باکیفیت در استان مراقبت لازم را بکنیم . وضعیت کنتورهای آب البرز نامداری : یکی از معضلات استان فرسودگی بخشی از کنتورهای آب مشترکان است ، در ۲ سال گذشته ۴۰ هزار کنتور از کار افتاده را نوسازی کردیم ، اکنون درصدد هوشمند سازی کنتورها هستیم که سال آینده ۱۰ هزار کنتور هوشمند برای مشترکان نصب میشود و امیدواریم به مرور بتوانیم میزان آب تولیدی و مصرفی را تدقیق کنیم و با مشترکان پرمصرف برخورد قانون کنیم. نکته پایانی : مدیرعامل آبفا استان البرز با اشاره به اجرای طرح جامع آبرسانی با مشارکت شرکت آب منطقه ای و آبفا استان گفت که اکنون البرز در حال گذر از محرومیت درزمینه زیرساخت های آبرسانی است و امیدواریم بارش رحمت الهی سفره های آبی این استان و سایر مناطق کشور را سیرآب کند ضمن آنکه مصرف بهینه آب در هر شرایطی لازم و ضروری است چرا که منابع آبی متعلق به تمام نسل ها است و باید در صیانت از آنها بکوشیم. بازگشت |