صفحه اصلي > گزارش > از خانه تکانی تا حفظ مایع حیات
از خانه تکانی تا حفظ مایع حیات29 بهمن 1393. نويسنده: monshi |
 هرسال که به پایانش نزدیک می شود، از فرش و گلیم زیرپا تا سایرلوازم خانه طبق سنت دیرین خانواده های ایرانی به آب زده می شوند تا غبار یکسال از رخسارشان زدوده شود. این رسم دیرین خانه تکانی اگرچه با حلاوت ها و شیرینی های خاص خود همراه است و تمام خانواده را از کوچک و بزرگ به پای کار می کشاند اما با اسراف آب آن هم در این سرزمین نیمه خشک همراه است. با این حال از زدودن غبار و سیاهی دود وسایل گرما زا و تار عنکبوت در گوشه دیوار ها تا شست و شوی خانه و زندگی، سنتی زیبا و کاری ارزشمند و عجین با آداب دینی و توصیه های بهداشتی است ،اما فراموش نکنیم ، عمو نوروز در پس خشکسالی ها دیگر سیمای شاداب گذشته را ندارد. اگر چه سبزینه ها بر سیمای زمین رویش می کند اما سفره درونی آن تهی از آب است ، دراین وضعیت بحرانی،غرق شدن در فضای شست و شو، گاهی اسراف تا جایی است که کوچه ها،خیابانها و جداول پر از آب می شود و یادمان می رود که سفره های زیر زمینی و سطحی دیارمان بیش از حد انتظار از آب تهی شده اند. کم تکرار نمی شود این عبارت که ثروت های خدادادی را برای نسل های آینده را باید حفظ کرد اما در این اوضاع و احوال که خشکسالی به سراغ دیارمان آمده، لیکن باز فراموش می کنیم نه آینده ها بلکه خود نیز در بحران بسر می بریم. شاید سال های پرآب، آنچنان چشم و دلمان سیراب کرد که عادت نادرست اسراف را هم در زمان بحران کنار نگذاریم. امروز سرزمین نیمه خشک ایران مانند گذشته ها شاهد ریزش برف و باران مناسب نیست، خشکسالی بدجوری بساط خود را برسرمان گشوده است، رودخانه ها چون گذشته ها نمی خروشند، قندیل های یخ زمستانی کمیابند،چشمه ها قطره چکان یا خشک و بی رمق هستند. فرود خاک و ذرات معلق یا همان میهمان ناخوانده از غرب تا هسته مرکزی کشور چند سالی است، جای باران و برف را گرفته و حکایت از حادثه تلخ وحشتناکی دارد، پیش بینی های علمی هم آن را تایید می کنند، حتی خبرها از استمرار پدیده ناگوار کم آبی تا 50 سال آینده حکایت دارد.بارش ها در پاییز و حدود دو ماه از زمستان امسال دربیشتر مناطق کشور، نه تالاب ها را پر نکرد، بلکه سطح زمین هم آب کافی نخورد. بر خلاف انتظار، ریزدگردها در فصل بارندگی آسمان غرب و جنوب کشور را پرکردند و این بار مواد چرب با خود آوردند، تاجایی که با آمدنشان بخشی از شبکه برق استان ایلام برای 40 ساعت قطع شد. استان البرزهم که در ترسالی میانگین بارندگی آن از 271 میلی متر تجاوز می کرد و متوسط بارندگی اش 21 میلی از میانگین کشوری بالاتر بود، در سال آبی گذشته صدر نشین جدول خشکی ایران شد. خشکسالی به کنار، برداشت های بی رویه آب برای مصارف خانگی، کشاورزی و صنعتی آنچنان، شیره سفره های زیر زمینی را مکیده که به گفته کارشناسان حتی بارش برف سنگین به ارتفاع بیش از دو متر هم نمی تواند دل تهی شده این سفره ها را پر کند. با این حال آلاینده های صنعتی و خودرویی این سال ها چنان زیاد شده که در طول سال بیشتر کلانشهرها کم تر روزی هوای پاک و حتی سالم شاهد هستند. آنطورکه منصوررحمانیان مدیرکل هواشناسی استان البرز می گوید: این آلاینده بر باروری ابرها تاثیر گذاشته و سبب عقیم شدن آنها شده است. به گفته وی، برخی مواقع تلاقی ابرها در فضای کلانشهر با آلاینده های صنعتی، بستر بارندگی را دچار اختلال می کند. با این اوصاف، از پدیده خشکسالی تا کاهش ذخایر و منابع آبی و افزایش آلاینده ها عامل همه آنها را به انسان نسبت داده اند. وارونگی هوا و تغییر فصل هم سبب شده تا هنوز یک ماه به عید مانده درختان شکوفه بزنند که بنا به اظهار کارشناسان و کشاورزان و باغداران این پدیده، نه تنها زیانبار است بلکه از آثار خطرناک کاهش بارندگی و دگرگونی در فصول است. مدیرعامل شرکت آب و فاضلاب استان البرز،همکاری مردم با متولیان تامین آب را برای پشت سرگذاشتن بحران کم آبی ضروری می داند ومی گوید: اگر چه تمام تلاش ها براین است تا آب مورد نیاز مردم تامین شود اما فراموش نکنیم که ابرها منابع آبی زمین را پر می کنند. 'غلامرضا رضایی فر' به مردم استان البرز و کشور توصیه کرد در این وضعیت کم بارشی، به الگوهای مناسب مصرف آب روی بیاورند و در نظافت و پاکیزگی خانه و کاشانه خود از مصرف بی رویه آب پرهیز نمایند. وی از همکاری شهروندان کرج در کمک به مسوولان شرکت آبفا در امر مصرف بهینه آب قدردانی کرد و گفت: همه مردم باید در موضوع مصرف آب بیش از گذشته به استانداردها توجه کنند چراکه بحران کم آبی در زمان حال و آینده خطرساز است. رضایی فر گفت : در استان البرز فرهنگ سازی برای مصرف بهینه را در صدر برنامه ها قرار داده ایم لیکن انتظارمان از مردم مشارکت بیشتر است، زیرا بحران به سادگی قابل کنترل و رفع نیست. کم بارشی سبب شده تا در سال آبی جاری سد های استان البرز پر نشود و این خطری برای فصل تابستان به شمار می رود. هرچند چشم امید همه به درگاه خداوند برای نزول رحمت الهی است ، لیکن باید بدانیم هدر دادن نعمت های خدادادی، حرکتی نادرست و در نهایت به زیان خودمان تمام می شود. با این اوصاف کارشناسان به تمام مردم توصیه می کنند که ضمن توجه به امر پسندیده نظافت و پاکیزگی در تمام فصول سال به ویژه عید نوروز، استفاده از روش های مناسب را در مصرف آب ، جایگزین شیوه های قدیمی کنند. این توصیه فقط شامل خانه تکانی نیست ، بلکه بخش کشاورزی که بر اساس آمارها حدود 90 درصد مصارف آب را در کشور دارد باید سیستم های آبیاری نوین روی بیاورد. مصرف بهینه آب در تمام بخش ها اعم از خانگی ، کشاورزی و صنعتی مهم ترین نکته ای است که کارشناسان بر آن تاکید فراوان دارند. بازگشت |