صفحه اصلي > گزارش > سعی ساعی، برای ایجاد جنگل بانی علمی در ایران
سعی ساعی، برای ایجاد جنگل بانی علمی در ایران4 دی 1395. نويسنده: monshi |
 مهندس کریم ساعی، پدر جنگل بانی نوین و علمی کشور، بزرگ مردی است که در دی ماه 64 سال پیش دنیای فانی را ترک کرد اما از خود نامی نیک برجای گذاشت. آنهایی که در دانشکده منابع طبیعی دانشگاه تهران تحصیل کرده اند، در محوطه سرسبز دانشکده مزار مردی را می شناسند که پایه گذار جنگل داری علمی در ایران است. مهندس کریم ساعی که روزگاری در دانشکده کشاورزی تحصیل می کرد، حالا در پناه سایه درختان کهنسال دانشکده آرمیده است. مردی که اولین مدیر جنگلبانی کشور بود و برای اولین بار آماری از مساحت جنگل های کل کشور را تهیه کرد. یادگارهای زنده اش هنوز وجود دارند : پارک ساعی و درختان تناور خیابان ولیعصر تهران به ابتکار و طراحی او ایجاد شدند. ساعی در سال 1289 در مشهد متولد شد، تحصیلات دانشگاهی خود را در مدرسه ی عالی (دانشکده) فلاحت دانشگاه تهران (واقع در کرج) گذراند و در سال 1310 با درجۀ مهندسی فارغ‌التحصیل شد. با قبولی در چهارمین دوره اعزام محصلان به خارج از کشور برای مدت دو سال به مونپلیه در انستیتو اگرونومیک فرانسه رفت و با درجه ممتاز فارغ التحصیل شد. موفقیت های تحصیلی او باعث شد تا مجله علمی تخصصی در فرانسه، او را به عنوان یکی از چهره‌های شاخص علم جنگل در آن سالها معرفی کند. پس از آن فوق لیسانس خود در رشته آمار جنگل را در سال 1316 ازدانشگاه برکلی کالیفرنیا گرفت و به کشور بازگشت. وقتی در 1317 'دایره جنگل' به عنوان اولین نهاد مدیریت جنگل ها در کشور راه اندازی شد، ساعی تصدی آن را برعهده گرفت و بر اثر اقدامات او یک سال بعد این نهاد کوچک به 'اداره جنگلبانی' و بعدها به 'اداره کل جنگل ها' ارتقاء یافت. در همان سال ها او و همکارانش قوانین و مقررات جنگل را تدوین کردند و به تصویب مجلس آن زمان رساندند. اما ریاست او بر این اداره کل دوام چندانی نداشت و برخی از سودجویان که قوانین و مقررات جنگل منافع اقتصادی شان را به خطر انداخته بود، با استفاده از نفوذ برخی افراد پرونده شکایتی از ساعی را به دیوان کیفری بردند و او را از کار برکنار کردند. با این حال ساعی خانه نشین نشد و پیشنهاد کرد تا در دانشکده منابع طبیعی دانشگاه تهران رشته جنگل ایجاد شود و خود نیز به عنوان استاد در این دانشکده مشغول به کار شد. ساعی موفق شد تا در سال 1325 برای اولین بار مساحتی از جنگل های ایران را تخمین بزند، پس از آن در سال 1327 جلد اول و در سال 1329 جلد دوم کتاب 'جنگل شناسی' را منتشر کرد که با نشر این کتاب اساس اطلاعات علمی جنگلبانان کشور پی ریزی شد. با تأسیس بنگاه جنگل ها در سال 1328 او با سمت رئیس هیأت مدیره و مدیر عامل این بنگاه، مشغول فعالیت شد. در پانزدهم آذرماه 1328 نشریۀ مخصوص کارکنان بنگاه جنگل‌ها را با عنوان خبرنامه بنگاه جنگل‌ها منتشر کرد که اولین نشریۀ ایرانی در زمینۀ منابع طبیعی بود. این نشریه پس از سالیان دراز هنوز هم با نام فصلنامه جنگل و مرتع به حیات خود ادامه داده است. مسئولیت های ساعی باعث شده بود تا او دائماً برای تحقیق و پژوهش در سفر باشد و در یکی از همین سفرها نیز از دنیا رفت. درگذشت او در چهارم دی ماه 1331 هنگام بازگشت از شیراز به تهران و بر اثر سانحه سقوط هواپیما اتفاق افتاد. گویی خود می دانست که به دلیل سفرهای پی در پی عمری کوتاه دارد و در42 سالگی وصیت کرده بود تا او را در دانشکدۀ منابع طبیعی دانشگاه تهران به خاک بسپارند. مرگ زود هنگام مهندس کریم ساعی باعث تأسف فراوان همکاران، شاگردان و مجامع علمی کشور شد و ضایعه درگذشتش در مطبوعات و محافل کشورهای دیگر نیز بازتاب داشت... بازگشت |