پایگاه خبری و تحلیلی سپیدار آنلاین

این روزها همه از کرونا،چگونگی رعایت پروتکل های بهداشتی، درمان آن و نقش مهم خود مراقبتی در پیشگیری از آن سخن می گویند در حالی که باید آموزش همزیستی با کرونا را به دانش آموزان جدی بگیریم تا بتوان همانند بسیاری از کشورها شاهد گشایش کلاس ها باشیم.
حدود ۱۸ ماه از شیوع ویروس کرونا می گذرد اما هنوز به فرآیند مهم و تاثیر گذار آموزش همزیستی با کرونا در جامعه به خصوص برای دانش آموزان توجه لازم نشده است در حالی که یادگیری خود مراقبتی در مقابل بیماری کرونا همانند مطالب درسی، تربیتی و مهارتی باید مورد توجه خانواده ها و دست اندکاران حوزه آموزشی جامعه قرار گیرد. گویا هنوز این واقعیت مهم که زمان به پایان رسیدن بیماری کرونا مشخص نیست را باور نکرده ایم تا حداقل در کانون خانواده که مهمترین گروه تاثیرگذار اجتماعی هر جامعه ای برای سلامت، رشد شخصیتی،اجتماعی، مهارتی،آموزشی،تربیتی و خود مراقبتی در مقابل آسیب ها محسوب می شود به اعضای آن همزیستی با کرونا را بیاموزیم. کودکان و نوجوانان برای مقابله با کرونا از رفتار اعضای خانواده به ویژه والدین الگوبرداری می‌کنند لذا باتوجه به شیوع گسترده این بیماری آموزش چگونگی رعایت شیوه ‌نامه‌های بهداشتی و همزیستی با کرونا در جامعه بخصوص برای کودکان و نوجوانان در ۲ کانون مهم خانه و مدرسه ضرورت دارد.
کودکان و نوجوانان برای مقابله با کرونا و رعایت پروتکل‌های بهداشتی رفتار اعضای خانواده به ویژه پدر ومادر را مشاهده و الگوبرداری می‌کنند،بنابراین رعایت این ضوابط توسط والدین، سبب رعایت فرزندان خواهد شد. علاوه بر مشاهدات محیط، آموزش و تعلیم از طریق کتاب‌خوانی ،تعاریف قصه و کلیپ های آموزشی و تصویری می‌تواند دانش آموزان را با رعایت پروتکل‌های بهداشتی مقابله با کرونا آشنا کند. برای آموزش همزیستی با کرونا می‌توان از بازی‌های رایانه‌ای هم برای آموزش کودکان و نوجوانان استفاده کرد.
مهارت خود آگاهی
روانشناس و درمانگر البرزی می گوید: شیوع بیماری کرونا به ما درس بزرگی داد تا انسان به قدرت و محدودیت هایش پی ببرد و قدرت از این نظر که تا چه حد می تواند یکسری موضوعات را مدیریت کند و محدودیت از این نظر که توان برخورد با مشکلات را ندارد. مصطفی سوری با اشاره به اینکه نگران بودن از موضوع فقط حال ما را بد می کند، خاطرنشان کرد: برای رسیدن به موفقیت و مبارزه با مشکلات چاره کارتلاش و خودآگاهی است. وی بیان داشت: برای ایمنی خود در مقابل مشکلات زندگی از جمله ویروس کرونا باید برای حفظ سلامت از خودمان مراقبت آگاهانه داشته باشیم و با توکل بر خدا مسیر زندگی را طی کنیم. وی تصریح کرد: هرگونه اضطراب موجب کاهش انرژی و نگرانی فرد در زندگی فردی و اجتماعی می شود که برای پیشگیری ازآن باید آگاهانه عمل کرد و به مهارت آموزی اهمیت داد. سوری با بیان اینکه استرس موجب بیماری و ضعف سیستم دفاعی بدن می شود، اضافه کرد: یکی از علل آسیب دیدگی افراد در مقابل ویروس کرونا همین احساس نگرانی داشتن است در حالی که با خود مراقبتی می توان از ابتلا به آن پیشگیری کرد. وی ادامه داد: حس خوب داشتن به یک موضوع موجب می شود برای رسیدن و یا انجام آن آگاهانه گام برداریم پس در زیست بوم جدید باید خودآگاهی داشت. وی یادآورشد: باید به فرزندانمان اجازه تجربه و انتخاب را در زندگی بدهیم و ما به عنوان اولیا موظف به یاد دادن مهارت های زندگی به آنان هستیم و دراین راه نباید از توجه به نظریه های روانشناختی آن هم با کمک گرفتن از مشاوران و روانشناسان با تجربه غفلت کنیم. روانشناس و درمانگر البرزی تاکید کرد: در حال حاضر باید با ویروس کرونا همزیستی خلاقانه و نه منفعلانه داشته و با توجه به افزایش آگاهی ما درباره کرونا رفتارهای ما عالمانه و دقیق انتخاب شود.
والدین الگوی دانش آموزان
روانشناس دیگر البرزی می گوید: کودکان برای مقابله با کرونا از رفتار والدین الگوبرداری می‌کنند و در واقع بر اساس نظریه های روانشناختی والدین تاثیر صددرصد بر روی فرزندان خود دارند. حسین کلهر با اشاره به اینکه آموزش و شناسایی این بیماری نباید باعث بروز اضطراب و استرس در کودکان و نوجوانان شود، اظهارداشت: آموزش در این زمینه باید ضمن ترغیب رعایت پروتکل‌های بهداشتی، از افراط در شست وشو و اختلال وسواس جلوگیری کند. وی بیان داشت: چگونگی عمل و رفتار در دوران این بیماری نظیر رعایت قرنطینه خانگی، عدم ارتباط با دوستان و همسالان به منظور پیشگیری از انتقال بیماری کووید۱۹ را باید مهم دانست اما در کنار آن باید به این نکته مهم توجه کنیم که دانش آموزان در خانه و شبکه آموزشی شاد نیاز به آموزش های لازم درمورد همزیستی با کرونا نیز دارند.
وی با بیان اینکه در دوران سخت کرونا استرس، غم، اندوه، ناراحتی و خشم والدین برای کودک قابل مشاهده، الگوبرداری و سرمشق پذیری است، اضافه کرد: والدین باید در این دوره خاص شیوع کرونا، رفتار و هیجانات خود را کنترل کرده و سرمشق خوب و مثبتی برای کودکان خود باشند. کلهرتصریح کرد: بچه ها از طریق مشاهده رفتارهای والدین خود از آنها سرمشق رفتاری می گیرند و همین موضوع وظیفه خطیری را بر دوش والدین قرار داده است. وی یادآورشد: کرونا بر روی روح و روان افراد با هر گروه سنی تاثیرگذار است و والدین نیز تحت تاثیر این موضوع قرار گرفته و نگرانی های خاص خود را دارند. روانشناس البرزی ادامه داد: این روزها که به زمان بازگشایی مدارس نزدیک می شویم استرس و نگرانی آنها برای فرزند یا فرزندانشان قابل مشاهده است در حالی که والدین خود باید تزریق کننده در آرامش در کانون خانواده باشند. وی گفت: استرس علائم رفتاری، هیجانی و شناختی مثل راه رفتن مکرر، گیج شدن، بی حوصلگی و بی حالی، تند حرف زدن دارد و در نتیجه فیزیک، کلام و طرز رفتار والدین خود به وضوح نشان دهنده استرس در مادر و پدر است. کلهرعنوان کرد: فرزندان با مشاهده، سبک رفتار والدین درواقع مواجهه با مسائل مختلف را آموزش می بیند لذا دراین وضعیت سخت کرونایی رفتار های والدین در راستای آموزش همزیستی با کرونا باشد تا دانش آموزان برای آموزش دیدن در فضای مهم و اثربخش بخش مدرسه آماده شوند. وی با بیان اینکه افکار و هیجانات منفی مثل خشم، غم، ناراحتی، استرس و اضطراب، رفتارهای منفی را در پی دارد، توصیه کرد: والدین اگر می بینند نسبت به موضوعی استرس بالایی دارند که قادر به کنترل نگرانی نیستند حتما برای درمان خود از کمک یک روانشناس بهره بگیرند. وی یادآورشد: خیلی مهم است که والدین اطلاعات کافی، واضح، روشن و مطابق با درک و دنیای ذهنی فرزندانشان در خصوص ویروس کرونا به آنها ارائه دهند. روانشناس البرزی افزود: والدین ضمن توضیحات واضح مسائل، سعی کنند که از اصطلاحات مثبت مثل اینکه این بیماری مثل سرماخوردگی اما دارای تفاوت های دیگری است که با رعایت بهداشت و یکسری کارها می توان به مقابله با آن پرداخت و کرونا همیشگی نیست بلکه باید چگونه زندگی کردن با آن را یاد بگیریم استفاده کنند. کلهر تاکید کرد: در این دوران که بچه ها بیشتر در محیط خانه هستند، والدین باید برای آنها برنامه ریزی آموزشی همزیستی با کرونا داشته باشند.
خود مراقبتی سپری ایمن
خدیجه نوروزی دیگر روانشناس البرزی می گوید: دراین روزها که نگرانی از ابتلای دانش آموزان به ویروس کرونا یکی از دغدغه های رایج است، آموزش خود مراقبتی می تواند جایگزین ترس و اضطراب شده و به عنوان سپری ایمن از سلامت دانش آموزان محافظت کند. وی افزود: ادامه دادن به اضطراب و نگرانی ناشی از ویروس کرونا در طولانی مدت بار روانی فراوانی هم برای دانش آموزان و هم برای خانواده ها دارد به طوری که شاید منجر به خستگی زودرس از آموزش و رفتن به مدرسه شود به همین دلیل باید به دنبال راهی ایمن رفت که بتواند برای همه روزهای کرونایی پیش رو نسخه ای همیشگی بپیچد و خیال مادران و پدران از حضور فرزندشان در مدرسه را آسوده کند. وی بیان داشت: شاید بهترین سپر دفاعی دانش آموزان در برابر این بیماری خودمراقبتی باشد که آن هم باید توسط خانواده ها و معلمان به درستی و به دور از هرگونه اضطراب آموزش داده شود. روانشناس البرزی تصریح کرد: باید با افزایش آگاهی و آموزش خود مراقبتی به فرزندانمان برای محافظت از خود، استرس و اضطراب فزرندانمان را برای رفتن به مدرسه کمتر کنیم.وی ادامه داد: احساس ترس هنگامی که در معرض خطر هستیم و هیچ راه حلی برای دفاع از خود نداریم شدید می شود در حدی که فرد احساس درماندگی می کند. نوروزی یادآورشد: اگر بتوانیم آگاهی خود را برای محافظت از خود بیشتر کنیم و مطابق با این آگاهی عمل کنیم استرس ما کاهش خواهد یافت. وی خود مراقبتی را مهمترین ابزار برای پیشگیری از بیماری کرونا برشمرد و اضافه کرد: مهم ترین ابزار که باید به فرزندان مان آموزش دهیم و مرتب در موقعیت های مشابه با آنها تمرین کنیم خود مراقبتی است مثل شستن منظم و صحیح دستها، زدن ماسک، رعایت فاصله اجتماعی و استفاده از وسایل شخصی است. وی عنوان کرد: خود مراقبتی یعنی آگاهی از راههای پیشگیری ازابتلا به بیماری های مختلف، یعنی بدانیم که چه کنیم تا بیمار نشویم و این آموزش ها در محیط هایی مانند مدرسه باید شکل بگیرد و رشد پیدا کند. روانشناس البرزی یادآورشد: باید همه مردم در گروه های سنی مختلف با رعایت بهداشت فردی، در این زمینه آگاه و هشیار باشند، به این دلیل همواره رعایت اصول بهداشتی می تواند سلامت ما را در برابر این ویروس تامین کند.
لزوم همزیستی با کرونا
جامعه شناس البرزی هم گفت: در زمان حاضر باید با ویروس کرونا همزیستی خلاقانه داشته باشیم زیرا اطلاعات و آگاهی ما درباره این ویروس افزایش یافته و رفتارهای ما عالمانه و دقیق انتخاب می‌شود. علی طاهری خلوص با بیان اینکه همه انواع زندگی شرایط عادی، پراسترس، اضطرار و بحران را تجربه می‌کنند، افزود: باید بدانیم در هرکدام از این شرایط، افراد با انواع متفاوت زندگی چه واکنشی از خود نشان می‌دهند و چگونه می توان در شرایط خاص زندگی را جریان داد. وی بیان داشت: افراد در شرایط اضطرار مانند شیوع بیماری کووید۱۹ به شیوه هایی چون بی‌تفاوتی ، شاکی بودن و مدام به اطرافیان و مسوولان غر زدن، صبوری و با اینکه از رعایت پروتکل‌های بهداشتی خوششان نمی‌آید اما تحمل می‌کنند و به آن عمل می‌کنند. وی تصریح کرد: بهترین نوع برخورد این است که فرد خود از خودش مراقبت کند. طاهری خلوص با اشاره به اینکه اضطراب والدین قابل انتقال به بچه ها است،خاطرنشان کرد: والدین باید سعی کنند با رعایت خود مراقبتی و کنترل استرس خود، آرامش را به خود و اطرافیانتان منتقل کنند. جامعه شناس البرزی یادآورشد: آگاهی دادن به دیگران نیز می تواند هم از گسترش همه گیری پیشگیری کند و هم استرس خودتان راکاهش دهد، بخصوص وقتی اصول ساده خود مراقبتی را به افراد خانواده خود آموزش دهید خطر آلودگی از طریق آنها را نیز کاهش می دهید و نگرش شما از سرنوشت عزیزانتان کاهش خواهد یافت. وی ادامه داد: والدین باید اهمیت رعایت اصول پیشگیری را در همه موقعیتها برای فرزندانشان توجیه و مرتب تمرین کنند و فراموش نکنند بخش بزرگی از کنترل کرونا همین خود مراقبتی و آرام نگاه داشتن خود در شرایط استرس زاست. طاهری خلوص با بیان اینکه عادی‌ انگاری کرونا یا فاجعه‌ به شمار می رود ،عنوان کرد: رویکرد سالم در مواجه با بیماران کووید۱۹ در واقع ارزیابی مناسب از خطر و تلاش برای سازگاری مناسب و کاهش خطرات احتمالی است. وی اضافه کرد: با این اوصاف مهمترین لازمه بیرون راندن ویروس خطرناک کرونا از پیش پای کودکان و نوجوانان، آموزش خودمراقبتی به آنان در فضای درس و مدرسه است چرا که اگر کوچکترین غفلتی در این امر صورت بگیرد احتمال شیوع کرونا در فضای مدارس دوراز انتظار نیست. جامعه شناس البرزی تصریح کرد: گسترش آموزش های خودمراقبتی برای دانش آموزان به ویژه دانش آموزان پایه ابتدایی به زبان ساده موجب داشتن رفتارآگاهانه آنان درپیشگیری از کرونا با راه حل های آسان و همچنین انتقال پیام های آموزشی به سایر اعضای خانواده و اطرافیان می شود. وی یادآورشد: ریشه و منشاء بسیاری از بیماری‌ها، نداشتن سبک زندگی سالم و عدم مراقبت از خود است در حالی که خود مراقبتی کم هزینه ترین و پرسود ترین اقدام برای ارتقاء سلامت است. طاهری خلوص تاکید کرد: بسیاری از سازمان‌ها از جمله آموزش ‌و پرورش برای خود مراقبتی وظیفه دارند و این وزارتخانه در کنار والدین باید فرهنگ سلامت را میان دانش‌آموزان گسترش دهند. استان البرز حدود ۵۰۰ هزار دانش آموز دارد.