پایگاه خبری و تحلیلی سپیدار آنلاین

یکی از مراحل اساسی زندگی بشر، دوران سالمندی است که همراه با نیازها، خواسته‌ها و مسایل متفاوت می‌باشد.
مجتبی دهقانکار/سالمندی جمعیت پدیده مطرح سال‌های اخیر در عرصه سلامت جهانی است که برخی از جوامع با آن روبه‌رو شده و برخی دیگر در آینده نزدیک با آن روبه‌رو خواهند شد. با افزایش سال‌های عمر به‌ویژه پس از ۶۰ سالگی، اغلب اعمال فیزیولوژیکی و مکانیکی بدن کاهش می‌یابد، بر همین اساس سالمندان به‌عنوان یکی از گروه‌های آسیب‌پذیر نیازمند توجه خاصی هستند. بر اساس پیش‌بینی‌های جمعیتی در سال ۱۴۲۰ تعداد سالمندان بالای ۶۰ سال ایران به ۱۲ میلیون نفر افزایش می‌یابد و سهم جمعیت سالمند به حدود ۱۲ درصد خواهد رسید. افزایش تعداد سالمندان در ایران حتی از دیگر کشورها نیز پیشی گرفته است. به‌طوری‌که هِرم سنی کشور تا سال ۱۴۳۰ استوانه‌ای می‌شود و به تعبیری سونامی سالمندی ایران در راه است. بر بنیاد گزارش ها و آمارهای ملی و تحلیل روندهای موجود، ایران در حال گذار از جمعیت جوان به جمعیت میان‌سال است و در آینده به جرگه کشورهای با ترکیب جمعیتی پیر خواهد پیوست. با اینکه در قرن بیستم چالش اصلی بهداشت عمومی «افزایش امید به زندگی» بود، در قرن بیست‌ویکم مهم‌ترین دغدغه در این حوزه زندگی با کیفیت بهتر شده است. از این رو هدف از زندگی در سالمندان فقط داشتن عمر طولانی و زنده‌بودن نیست، بلکه کیفیت زندگی آن‌ها نیز مهم است. بنابراین برای ارتقای کیفیت زندگی سالمندان، در وهله نخست به اطلاعات جامعی درباره کیفیت زندگی آن‌ها نیاز داریم.موضوع سلامت اجتماعی سالمندان یکی از ابعاد مهم سلامت آنان است که کمتر مورد توجه قرار گرفته است و به توجه ویژه‌ای نیاز دارد سلامت اجتماعی به چگونگی ارتباط فرد با دیگر افراد مربوط است و زمانی فرد را واجد سلامت اجتماعی برمی‌شماریم که بتواند فعالیت‌ها و نقش‌های اجتماعی خود را در حد متعارف بروز و ظهور دهد و با جامعه و هنجارهای اجتماعی احساس پیوند و اتصال کند. محیط زندگی سالمندان عاملی بسیار مهم و تأثیرگذار در سلامت، کیفیت زندگی و طول عمر است. به عقیده برخی پژوهشگران قرارگرفتن سالمند در مراکز نگهداری، مشکلات زیادی را به دنبال خواهد داشت. سالمند وقتی در خانه سالمندان قرار می‌گیرد جدا از تغییر سبک و روش زندگی که در تعیین آن نقشی ندارد، گاه از نظر جسمی، روانی، عاطفی و حتی اقتصادی وابسته می‌شود و اگر این وابستگی تداوم یابد، ممکن است سلامت اجتماعی و کیفیت زندگی او را تهدید کند. در همین راستا تحقیقات متعددی نشان می‌دهند سالمندانی که با خانواده زندگی می‌کنند سطح سلامت بالاتر و کیفیت زندگی بهتری دارند چراکه حضور درکنار خانواده از سویی با چتر حمایتی و عاطفی افراد خانواده همراه است و از سوی دیگر سبب روابط اجتماعی مفید و مؤثر فرد سالمند با افراد خانواده و دوستان و افراد جامعه می‌شود که این شرایط در حفظ سلامت اجتماعی و کیفیت زندگی افراد سالمند مؤثر است.