پایگاه خبری و تحلیلی سپیدار آنلاین

در مقابله با بلایای طبیعی حضور مردم در کنار ارگان های امداد رسان همیشه پر رنگ می باشد با توجه به فرهنگ حاکم در کشورمان وحس انسان دوستانه در میان جامعه ایرانی مشارکت اقشار مختلف از همان لحظه های اول وقوع بلایای طبیعی کاملا مشهود است .
سها رنجی کارشناس مدیریت خطر بلایا وحوادث مرکز بهداشت غرب کرج
چرخه مدیریت خطر بلایا عبارت است از چهار مرحله اصلی : 1-کاهش آسیب 2-آمادگی3- پاسخ و امداد4- بازیابی . که حضور مردم خودجوش و همیشه در فاز پاسخ و امداد بوده است ولکن هیچ آموزشی در این خصوص ندیده اند وگاهی ممکن است علاوه بر غیر موثر بودن اقداماتی که انجام می دهند ،حضورشان با امکان ایجاد اختلال در کار نیروهای امداد رسان همراه باشد .
با توجه به اینکه ایران از نظر مخاطرات طبیعی رتبه 8 از 10 را در بین کشورهای دنیا دارد ورویکرد نوین جهان تغییر روش از فاز پاسخ به تقویت فاز پیشگیری وآمادگی است به نظر می رسد برنامه هایی جهت جلب مشارکت وآموزش جامعه برای مقابله با مخاطرات باید طراحی و اجرا گردد .
سیل وزلزله از شایعترین مخاطرات در کشور ما هستند ولزوم آموزش وآمادگی جامعه حداقل در برابر این دو مخاطره شایع غیر قابل انکار می باشد ، با حضور مردم در فاز پاسخ بعد از وقوع بلایای طبیعی بدون هیچ گونه آموزش قبلی وهمچنین بدون جلب مشارکت ،نمیتوان انتظار توسعه پایدار در کشور را داشت .
در حال حاضر به خانوارهای تحت پوشش مراکز جامع سلامت ،پایگاهها و خانه های بهداشت در سراسر کشور توسط مراقبین سلامت آموزش آمادگی در برابر مخاطرات داده می شود .در این مراقبت پس از ارزیابی میزان آمادگی خانوارها در برابر بلایا بنا بر الویت وقوع مخاطرات طبیعی در مناطق مختلف کشورمان، آموزش های لازم در راستای ارتقاء آمادگی خانوارها در برابر مخاطرات طبیعی همچون ، سیل ،زلزله و همچنین مطالب آموزشی در خصوص سامانه هشدار سریع، روش های اطفای حریق،کمک های اولیه و چگونگی رسم نقشه خطر ، در اختیارشان قرار می گیرد . همچنین به ایشان تاکید می گردد که اجرای تمرین ( مانور) در خصوص مطالب آموزشی ارائه شده ، با حضور کلیه اعضای خانواده باید حداقل سالی دوبار انجام پذیرد تا با افزایش آمادگی خانوارها ، شاهد ارتقاء آمادگی جامعه در برابر بلایا باشیم.
این خدمت بهداشتی که با عنوان "ارزیابی و آموزش خانوار در برابر حوادث و بلایا"، در کنار سایر مراقبت های روزانه و خدمات بهداشتی در سامانه یکپارچه بهداشت(سیب) کشور قرار گرفته است، نقطه عطفی است برای بالا بردن آگاهی جامعه در خصوص پیشگیری و آمادگی در برابر بلایای طبیعی . برنامه مراقبت مذکور شامل موارد ذیل است :ترغیب خانواده ها به برگزاری جلسات برنامه ریزی برای مقابله با بلایایی مانند زلزله ،سیل ،خشکسالی،طوفان ،رانش زمین ،سرما یا گرمای شدید ،آتش سوزی وسایر مخاطرات ،آموزش ارزیابی مقاومت ساختمان منازل در برابر زلزله یکبار در سال توسط متخصص واقدام برای مقاوم سازی در صورت مقاوم نبودن منزل ،آموزش ارزیابی آسیب پذیری عوامل غیر سازه ایی محل سکونت شامل تاسیسات آب ،برق،گاز ،لوازم منزل و دکوری ،شیشه ها وغیره واقدام در جهت کاهش آسیب عوامل غیر سازه ایی محل سکونت . آموزش لزوم وجود یک کیف اضطرار ومحتویات درون آن ،آموزش داشتن برنامه ارتباطی وبرنامه تخلیه ،آموزش آشنایی با هشدارهای اولیه مخاطرات مهم منطقه مانند سیل وطوفان ،لزوم وجود حداقل یک کپسول اطفای حریق که اعضای خانواده روش استفاده از آن را می دانند ودر نهایت آموزش دیدن کمک های اولیه پزشکی توسط حداقل یکی از اعضای خانواده .
در حال حاضر یکی از متولیان آموزش مخاطرات در سطح جامعه وزارت بهداشت درمان وآموزش پزشکی می باشد که انتظار می رود با استقبال ومطالبه مردم همراه گردد چرا که در نتیجه گرفتن آموزش های مذکور آمادگی خانوارها و جامعه در برابر بلایای طبیعی بالا رفته و مردم حضور موثرتری در ایفای نقش خود در مشارکت های مقابله با بلایای طبیعی در جامعه خواهند داشت .