پایگاه خبری و تحلیلی سپیدار آنلاین

معاون آبخیزداری، امور مراتع و بیابان سازمان منابع طبیعی و آبخیزداری کشور در نشست مشترک با مسئولان اداره کل منابع طبیعی و آبخیزداری استان البرز که در حوزه معرف زوجی آبخیز شهرستان طالقان برگزار شد، بر لزوم ارزش‌گذاری اکوسیستم‌ها، انتشار داده‌های علمی و دسترسی آزاد به اطلاعات حوزه‌های معرف تأکید کرد.
حسن وحید با اشاره به اهمیت انتشار اطلاعات درست و به‌موقع در تصمیم‌سازی‌های ملی گفت:«زمانی که اطلاعات جامع و دقیق در دسترس نباشد، فلسفه وجودی سازمان‌ها کم‌کم به حاشیه می‌رود. در حوزه منابع طبیعی باید به سمت ارزش‌گذاری اکوسیستم‌ها حرکت کنیم؛ چراکه داده‌های حاصل از حوزه‌های معرف زوجی مانند اندازه‌گیری تبخیر و تعرق و پوشش گیاهی و ... سطح آگاهی ما را از تغییرات اکوسیستم بالا می‌برد و دیدگاه‌ها به منابع طبیعی را از مسائل حاشیه‌ای به سمت موضوعات اصلی چون جنگل، مرتع و آبخیزداری سوق می‌دهد.»
وی با اشاره به کاستی‌های موجود در برنامه هفتم توسعه افزود:«در حالی‌که در برنامه ششم توسعه نسبتا به آبخیزداری توجهی شده بود، در برنامه هفتم کمتر به حوزه‌های مرتع و بیابان پرداخته شده است. این در حالی است که پدیده‌هایی مانند گردوغبار، کاهش منابع آبی و خشکسالی، اهمیت منابع طبیعی را برای جامعه آشکار کرده‌اند. همه این مسائل از ناحیه داده و اطلاعات ناشی می‌شود و ما باید در انتشار آن‌ها شفاف و به‌روز عمل کنیم.»معاون آبخیزداری کشور با انتقاد از عدم انتشار برخی نتایج مطالعاتی اظهار داشت:«نمونه بارز این موضوع، مطالعات علاج بخشی حوزه زاینده رود بود که منتشر نکردیم. یا چرا مطالعاتی که نشان می دهد در آبراهه‌هایی که عملیات آبخیزداری انجام شده، جریان آب دائمی برقرار است، در حالی‌که در سایر حوزه‌ها این جریان خشک شده است را منتشر نمی کنیم. این اطلاعات باید منتشر می‌شد تا نقش آبخیزداری در حفظ منابع آبی برای عموم مشخص شود.»
وحید تأکید کرد:«ما باید فاصله میان پژوهش، دانشگاه و اجرا را کاهش دهیم. امروز خوشبختانه دانشگاه، پژوهشگاه و بخش اجرایی در یک نشست گرد هم آمده‌اند تا رویکردی علمی، منسجم و هم‌افزا در مدیریت حوزه‌های آبخیز شکل گیرد.»وی درباره اقدامات جدید سازمان منابع طبیعی و آبخیزداری در حوزه داده‌محوری گفت:«در حال حاضر نرم‌افزارهای واحد برای پایش حوزه‌های معرف زوجی نصب و در مرحله تست هستند. هدف ما ایجاد دسترسی آزاد و همگانی برای تمامی بخش‌های مرتبط از جمله پژوهشکده آب و خاک، دفاتر ستادی و ادارات کل است. داده‌ها نباید محرمانه بمانند؛ بلکه باید در اختیار جامعه علمی و اجرایی قرار گیرند تا ارزش‌گذاری واقعی اکوسیستم‌ها محقق شود.»
او با اشاره به نتایج ثبت و پایش داده‌ها در حوزه معرف زوجی طالقان افزود:«اطلاعات سنسورها و برداشت‌های میدانی در حوزه معرف زوجی طالقان نشان می‌دهد که عملیات آبخیزداری تأثیر قابل توجهی در بهبود وضعیت آب و خاک و پوشش گیاهی داشته است. به‌طور مثال، میانگین تبخیر و تعرق در کشور حدود ۷۵ درصد است، اما در حوزه زوجی طالقان این رقم به ۶۰ درصد کاهش یافته که نشان‌دهنده نقش چشمگیر پوشش گیاهی در کاهش تبخیر است.»
معاون آبخیزداری کشور خاطرنشان کرد:«پایش‌های هیدرومتری نشان داده اند که پروژه‌های آبخیزداری ضمن کاهش ۵ تا ۶ تن فرسایش در هر هکتار، به پایداری منابع آب سطحی و زیرزمینی کمک مستقیم دارند.»
وی در پایان افزود:«اقدامات منابع طبیعی در بخش‌های آبخیزداری، مرتعداری و جنگل می‌تواند مستقیماً بر مؤلفه‌های تغییر اقلیم اثرگذار باشد. توسعه دانش‌محور، داده‌محور و هوشمند در این بخش‌ها کلید مقابله با چالش‌های اقلیمی آینده است.»