سواد رسانه‌ای، زیربنای آگاهی و ضرورت راهبردی جامعه در عصر هوش مصنوعی است
سپیدار‌آنلاین: گروه فرهنگی
در گرامیداشت هفته جهانی سواد رسانه‌ای، رویداد نشست تخصصی سواد رسانه‌ای و هوش مصنوعی با حضور استادان برجسته، مدیران فرهنگی، فعالان رسانه و اندیشه‌ورزان ارتباطات، در سالن سیروس صابر اداره‌کل فرهنگ و ارشاد اسلامی استان البرز برگزار شد.
سالن سیروس صابر اداره‌کل فرهنگ و ارشاد اسلامی البرز صحنه برگزاری نشستی علمی با عنوان "سواد رسانه‌ای و هوش مصنوعی" بود؛ رویدادی که با حضور چهره‌های فرهیخته دانشگاهی، کارشناسان ارتباطات و مدیران روابط عمومی، فعالان فرهنگی و رسانه‌ای، اساتید حوزه علوم انسانی و فناوری، جلوه‌ای از هم‌افزایی اندیشه در روزگار پرتحول رسانه‌ها و تحولات دیجیتال را رقم زد.
در آغاز این نشست، ابراهیم شریفی، مدیرکل فرهنگ و ارشاد اسلامی استان البرز، ضمن خوش‌آمدگویی به مدعوین وگرامیداشت هفته جهانی سواد رسانه‌ای، سخنان خود را با تأکید بر نقش سترگ رسانه‌ها در شکل‌دهی افکار عمومی آغاز کرد و گفت: سواد رسانه‌ای نه‌تنها یک ضرورت آموزشی بلکه بنیان فکری و فرهنگی جامعه امروز است. جامعه‌ای که با سرعت برق‌آسا در معرض جریان روایت‌های مجازی قرار دارد، اگر مجهز به دانش تحلیل و درک رسانه نباشد، دیر یا زود در دام موج‌های ساختگی گرفتار می‌شود. به همین دلیل است که تقویت سواد رسانه‌ای را می‌توان یک ضرورت حیاتی، بنیان‌گذار اعتماد اجتماعی و زیربنای آگاهی عمومی دانست. شریفی افزود: در عصر هوش مصنوعی، روایت نخست، قدرت‌افزای شکل‌دهی روان جمعی است. رسانه‌ای پیروز است که روایتش را با صداقت و توازن در لحظه نخست منتشر سازد. این نشست‌ها فرصتی ارزشمند برای بازخوانی نقش انسان فرهیخته در برابر فناوری بی‌احساس اما هوشمند است، و البرز با تکیه بر خرد جمعی و نگاه علمی، می‌تواند پایگاه ملی پیوند بین فرهنگ و فناوری باشد.
پس از او، لیلا وصالی، مدیرعامل انجمن سواد رسانه‌ای ایران، با اشاره به شعار سال یونسکو "ذهن انسان فراتر از هوش مصنوعی"، گفت: در جهان امروز، سواد رسانه‌ای بنیان هر نوع توسعه فرهنگی است. متأسفانه تاکنون در دانشگاه‌های ایران رشته‌ای مستقل برای آن تعریف نشده است، در حالی‌که ساختار ارتباطات جهانی نشان می‌دهد که بدون درک سازوکار سواد رسانه‌ای، هیچ سیاست فرهنگی پایداری شکل نمی‌گیرد. این علم باید به‌صورت آکادمیک و فراگیر به دانشجویان و جامعه انتقال یابد تا از سطح دانش عمومی به فرهنگ زیست رسانه‌ای ارتقا پیدا کند.
وی تأکید کرد: یونسکو سه چالش جدی برای جهان رسانه برشمرده است که یکی از آنها ظهور شتابان هوش مصنوعی در حوزه تصمیم و روایت است. جهان امروز بین هوش مصنوعی و هوشمندی انسانی در رفت‌وآمد است، و تنها با آموزشِ سواد رسانه‌ای می‌توان میان عقلانیت انسانی و سرعت فناوری تعادل ایجاد کرد.
همچنین در حاشیه این نشست، محمدباقر فرهند، مدیرکل روابط عمومی و امور بین‌الملل استانداری البرز، در سخنانی رسانه و فناوری را دو بال پرواز جامعه دانست و گفت: هوش مصنوعی دیگر یک خیال آینده‌نگر نیست؛ واقعیتی جاری در زندگی ماست. در چنین شرایطی روابط عمومی‌ها، خبرنگاران و مدیران رسانه باید از نقش سنتی تولید پیام فراتر روند و به درمان‌گران اطلاعات و مربیان سواد رسانه‌ای بدل شوند، زیرا رسالت امروز رسانه، هدایت ذهن و بازگرداندن آرامش به جامعه است.
در بخش علمی نشست، سه سخنرانی محوری با موضوعات تخصصی برگزار شد: دکتر الهه خوانساری با موضوع مهندسی پرامپت و تکنیک‌های پرامپت‌نویسی در رسانه، ضمن شرح اهمیت ساختارهای کن‌تراست در تولید محتوای رسانه‌ای، به تحلیل فرآیند خلق پیام در تعامل انسان و ماشین پرداخت؛ دکتر محمد ربیعی با سخنرانی پیرامون تحلیل احساسات در روایت‌های رسانه‌ای با هوش مصنوعی، نقش الگوریتم‌های عاطفی در بازنمایی اخبار را تشریح کرد؛ و دکتر حمید ضیایی‌پرور در محور کاربرد هوش مصنوعی در ارتباطات، روند شکل‌گیری مدل‌های ارتباطی نوین و تأثیرات اجتماعی آن را بررسی نمود. دبیری علمی برنامه برعهده دکتر حامد توکل بود که با نگاهی فراگیر، مسیر گفت‌وگو و تبادل نظر را هدایت کرد و بخش پرسش و پاسخ را به فضای تعامل سازنده میان استادان و شرکت‌کنندگان بدل ساخت.
در ادامه مراسم، فضای سالن سیروس صابر رنگ و بوی تقدیر و امتنان گرفت، چنان‌که با قرائت بیانیه رسمی از سوی دبیر علمی، از چهره‌های برتر و نهادهای فعال در عرصه آموزش سواد رسانه‌ای تجلیل به‌عمل آمد. در این بخش، لوح تقدیر ویژه به مدیرکل کمیته امداد امام خمینی(ره) به پاس آموزش ۹۵۰۰ دانش‌آموز و دانشجو در زمینه سواد رسانه‌ای اهدا شد؛ همچنین از مدیرعامل جمعیت هلال احمر استان البرز و مدیرعامل شرکت شهرک‌های صنعتی البرز به علت تلاش‌های مؤثر در توانمندسازی همکارانشان در حوزه سواد رسانه‌ای تقدیر گردید.
در بخش تجلیل از چهره‌های علمی و فرهنگی، از دکتر حمید ضیایی‌پرور، دکتر الهه خوانساری، دکتر محمد ربیعی و دکتر حامد توکل به‌عنوان سخنرانان برجسته نشست قدردانی شد، و در کنار آنان، فعالان شاخص رسانه‌ای استان با دریافت لوح سپاس مورد تجلیل قرار گرفتند.