پایگاه خبری و تحلیلی سپیدار آنلاین

مبحث مهم انتقال تونلی آب رودخانه کرج و سد طالقان به پایتخت در گفتگو با سید حمید طهائی استاندار البرز مورد بررسی قرار گرفت.
استفاده بی‌رویه از منابع آبی سطحی و زیرزمینی کشور را با بحران کمبود آب مواجه کرده است در این میان بسیاری از استان‌ها ازجمله البرز با پدیده خشک‌سالی دست‌وپنجه نرم می‌کند. بسیاری بر این باور هستند که باوجود دو سد طالقان و کرج استان البرز نباید با مشکلات این‌چنینی مواجه باشد. انتقال آب رودخانه کرج و سد طالقان به پایتخت آن‌هم از طریق تونل نگرانی‌های را ایجاد کرده است نگرانی‌هایی که بیشتر حول محور مسائل زیست‌محیطی می‌چرخد به همین منظور در گفتگویی با سید حمید طهائی استاندار البرز این مسئله مهم را موردبررسی قراردادیم.
* انتقال تونلی آب سد طالقان به پایتخت در دستور کار وزارت نیرو قرار دارد، آیا میزان نفعی که از این طرح به استان می‌رسد مورد ارزیابی قرارگرفته است، آیا مشخص‌شده است اگر این تونل شبکه‌های آب زیرزمینی را قطع کند چه گزینه‌هایی پیش رو خواهیم داشت؟ کارشناسان معتقدند انتقال آب پیامدهای اجتماعی به دنبال دارد، آیا استان نظارتی بر رعایت پدافند غیرعامل در این طرح دارد؟ به گفته اداره کل منابع طبیعی استان البرز آب طالقان در این طرح از طریق تونل و با عبور از زیر کوه‌های البرز جنوبی به پاشنه سد کرج (روستای خوزنکلا) منتقل و ازآنجا به پایتخت منتقل خواهد شد، مبدأ اجرای این طرح منطقه «زیاران» در استان قزوین اعلام‌شده است. اداره کل منابع طبیعی استان اعلام کرده است که مطالعات مشاور این طرح هنوز به دست مسئولان البرزی نرسیده و بررسی‌های بیشتر نیازمند دریافت مطالعات زیست‌محیطی مشاور این طرح است. در این خصوص باید اعلام کنم تخصیص آب سطحی از دو سد طالقان و کرج ۵۵ میلیون مترمکعب در سال است. این تخصیص ابلاغی سال ۱۳۹۰ تا سال ۱۳۹۴ به علت عدم ایجاد ساختارهای لازم حدود ۸ میلیون مترمکعب از کرج و ۲۰ میلیون مترمکعب از طالقان یعنی جمعاً ۲۸ میلیون مترمکعب بوده است. با پیگیری‌های انجام‌شده و ایجاد زیرساخت‌های مناسب، حجم آب قابل‌برداشت از سال ۱۳۹۴ به سقف تخصیص ۵۵ میلیون رسیده و پس‌ازآن درخواست جدیدی برای افزایش سقف تخصیص برای آب شرب شهر هشتگرد صورت گرفت. با توجه به تکمیل قسمت‌هایی از شهر جدید و همچنین مسکن مهر، وزیر نیرو با برداشت ۵ میلیون مترمکعب دیگر از خط طالقان موافقت کرد. با اخذ این تصمیم سقف تخصیص تا ۶۰ میلیون مترمکعب افزایش یافت. در ادامه باید گفت؛ مرحله اول بهره‌برداری از تصفیه‌خانه شهر جدید هشتگرد در تابستان امسال با ظرفیت ۱۵۰ لیتر در ثانیه در مدار بهره‌برداری قرار خواهد گرفت. خط انتقال آب طالقان به کرج به طول حدود ۶۳ کیلومتر از محل مخزن ۱۸۰ هزار مترمکعبی «زیاران» آغاز و در محل آبگیر بیلقان به رودخانه کرج منتهی می‌شود. جنس این خط فولادی و قطر آن‌یک هزار و ۸۰۰ متر است و در حال حاضر در مسیر خود به مناطق ذیل آب‌رسانی می‌کند. با عنایت به اهمیت این خط انتقال در تأمین آب شرب شهرهای کرج، هشتگرد و تهران، در صورت ایجاد هرگونه مشکل فنی و یا غیر فنی، تأمین آب شرب این مناطق دچار مشکل اساسی خواهد شد و تبعات اجتماعی، سیاسی فراوانی را برای کشور به دنبال خواهد داشت، لذا با توجه به عدم وجود خط رزرو برای زمان‌های بحرانی و تعمیرات ناگزیر دوره‌ای برای این خط شرکت آب منطقه‌ای تهران طرح اولیه احداث تونل جایگزین برای این خط را ارائه کرده است که با طراحی این تونل امکان تأمین آب شرب هر دو استان البرز و تهران با ضریب اطمینان بالاتری خواهد بود. در بررسی گزارش‌های اولیه ارائه‌شده توسط شرکت آب منطقه‌ای استان تهران مواردی مدنظر شرکت آب منطقه‌ای البرز و اداره کل منابع طبیعی بوده است که این موارد به شرکت آب منطقه‌ای تهران منعکس‌شده و اصلاح آن در دستور کار مشاور قرارگرفته است. با توجه به اهمیت موضوع کارگروهی توسط سازمان مدیریت و برنامه استان البرز با حضور شرکت آب منطقه‌ای، اداره کل منابع طبیعی، سازمان حفاظت محیط‌زیست تشکیل شد و هم‌زمان این مطالعات در اختیار کارگروه قرار گرفت تا تمامی دستگاه‌های مرتبط در این خصوص اظهارنظر کنند. پس‌ازآن و تأمین نظرات ذینفعان و اصلاح گزارش‌ها برای تائید نهایی به شرکت آب منطقه تهران و متعاقب آن به وزارت نیرو منعکس می‌شود .
* آخرین وضعیت پروژه انتقال آب رودخانه کرج به تهران را تشریح کنید؟
به گفته مسئولان پایتخت‌نشین تصفیه‌خانه این طرح در تهران آماده بهره‌برداری است و به گفته مدیرکل محیط‌زیست استان البرز نخستین تست انتقال آب با اجازه مسئولان البرز انجام‌شده است، آیا حق آبه اختصاصی استان از رودخانه کرج حفظ خواهد شد به‌نحوی‌که به محیط‌زیست جاده چالوس آسیبی وارد نشود، رئیس سازمان محیط‌زیست کشور پیش‌تر در گفتگو با خبرگزاری مهر گفته بود کسب موافقت سازمان برای انتقال آب رودخانه کرج به پایتخت ضروری است. با توجه به مصوبه شورای حفاظت از منابع آب استان در سال گذشته مقرر شد گزارش میزان نیاز زیست‌محیطی رودخانه کرج بر اساس آخرین ابلاغیه‌های سازمان حفاظت محیط‌زیست توسط اداره کل حفاظت محیط‌زیست استان تهیه شود که بر این اساس و با توجه به جلسه اخیر که با حضور رئیس سازمان حفاظت محیط‌زیست خانم ابتکار و نمایندگان مجلس تشکیل شد، اداره کل محیط‌زیست استان، گزارش اولیه زیست‌محیطی که دانشگاه تهران تهیه‌کرده بود را ارائه کرد که این گزارش پس از نهایی شدن به سازمان حفاظت محیط‌زیست ارسال خواهد شد. درهرصورت حفظ رودخانه کرج به‌عنوان یکی از شریان‌های محیط زیستی برای استان ضروری است و هر تصمیمی هم اتخاذ شود با رویکرد حفاظت از منابع آبی استان است، کما اینکه طی سه سال اخیر نیز تمام تلاش خود را بکار گرفتیم تا تصمیمات استان در چارچوب حفظ محیط‌زیست البرز باشد. *در یک سال اخیر شخص جنابعالی در خصوص انتقال پساب از تهران به البرز برای مصارف کشاورزی و صنعتی تأکید فراوان داشته‌اید، برخی از منتقدان بر این باور هستند که مسئولان تهرانی حتی حاضر نیستند، به‌راحتی برای توسعه فضای سبز البرز فاضلاب به استان پس بدهند در این زمینه توضیح می‌دهید؟ بر اساس مصوبات شورای عالی آب توسعه در بخش کشاورزی افزایش تخصیص این بخش ممنوع است و بر اساس برنامه ششم توسعه تنها باید افزایش راندمان در دستور کار قرار گیرد . برداشت آب از منابع پایین‌دست سد کرج برای مصارف مختلف شرب، کشاورزی و صنعت و همچنین کاهش میزان آورد رودخانه در چند سال اخیر و عدم تغذیه مناسب آبخوان اُفت شدید سطح منابع آب را در جنوب شرقی استان البرز ایجاد کرده است و با توجه به وابستگی کامل این مناطق به منابع آب زیرزمینی و جریانات سطحی رودخانه کرج مناطق پرجمعیتی مانند فردیس و ملارد دچار مشکلاتی شده‌اند. در این راستا مطالعات ساماندهی چاه‌ها در دستور کار شرکت آب منطقه‌ای استان قرار داده‌ گرفت تا استفاده از منابع استراتژیک تنها در اختیار آب شرب قرار گیرد. ضمن اینکه در حال حاضر در مناطق فوق‌الذکر مجوز حفاری برای ۳۸۰ متر صادرشده تا مشکلات اجتماعی در این مناطق با توجه به تراکم جمعیت ایجاد نشود، لیکن مشکلات بهره‌برداری در این اعماق به آبخوان صدمات غیرقابل جبرانی وارد می‌کند ضمن آنکه هزینه‌های بهره‌برداری به‌شدت افزایش می‌یابد در این مناطق چاه‌های آب شرب استان‌های تهران و البرز به‌صورت مشترک قرار دارد. استاندار البرز: مجوز حفاری چاه تا عمق ۳۸۰ متر در البرز صادرشده استپیشنهاد ما انتقال پساب تهران به البرز به میزان ۱۸۰ میلیون مترمکعب در سال برای جبران بخشی از اُفت سطح آب زیرزمینی است که در این راستا استان پیشنهاد انتقال پساب تصفیه‌خانه‌های تهران را به وزارت نیرو منعکس کرد و وزیر نیرو در مرحله اول ۳۰ میلیون مترمکعب را مصوب و ابلاغ کردند تا مطالعات پتانسیل‌یابی آن انجام شود و پس از انجام این مطالعات و مصوب شدن اقتصادی بودن آن در شرکت مهندسی آب و فاضلاب کشور مستندات به وزارت نیرو جهت ابلاغ نهایی ارسال شد. با توجه به جلسات برگزارشده در این خصوص و تأکید مقامات استانی برای انتقال ۱۸۰ میلیون مترمکعب برای اقتصادی شدن انجام انتقال توسط بخش خصوصی برای جبران اُفت آبخوان تهران و کرج، پیگیری از طریق وزارت نیرو توسط شرکت آب منطقه‌ای در حال انجام است، ضمن اینکه با توجه به نتیجه طرح اولیه مطالعه شده، افزایش تخصیص اولیه از ۷۰ میلیون مترمکعب به ۱۸۰ میلیون مترمکعب توسط وزیر معین ستاد اقتصاد مقاومتی استان البرز آقای دکتر واعظی به وزارت نیرو پیشنهادشده است . این میزان حجم انتقال علاوه بر توجیه اقتصادی طرح باعث بهبود شرایط آبخوان مشترک به تهران و البرز را خواهد داشت و هر دو استان منتفع خواهند شد.