بررسی وضعیت رفاه استان البرز در سال 97
سپیدارآنلاین: گروه گزارش
استان البرز در بین استانهای کشور رتبه 17 ام را دارد و در مقایسه با استانهای نظیر تهران، آذربایجان شرقی، یزد و خوزستان وضعیت بهتری در این شاخص دارد.
در وضعیت کنونی اقتصاد کشور، تورم و بیکاری دو عاملی هستند که بیشترین فشار را بر زندگی مردم وارد میکنند. بطور کلی در سطح جامعه مقدار بالای این دو شاخص به عنوان وضعیت بد اقتصادی تلقی میشود. از این رو ابزارها و سیاستهای اقتصادی کوتاه مدت و بلندمدت که دولتها در ادوار مختلف به کار گرفته اند همه در راستای آن بوده تا با تنظیم این شاخصها شرایط اقتصادی جامعه را بهبود بخشیده و مردم جامعه را به سطح رفاه بالاتر برسانند. اهمیت این شاخص ها به حدی بوده است که در دهه 70 میلادی آرتور اوکان با این پیش فرض که افزایش نرخ بیکاری و تورم باعث ایجاد هزینههای سیاسی و اجتماعی میشود، شاخص اقتصادی تحت عنوان شاخص "فلاکت" که از مجموع نرخ تورم و بیکاری بدست می آید را تعریف کرد. رابطه بین تورم و بیکاری در اقتصاد از دیرباز مورد توجه اقتصاددانان و دولتمردان بوده است و عموما در قالب منحنی فیلیپس بیان شده است. این منحنی به زبان ساده رابطه برعکس بین نرخ تورم و نرخ بیکاری را بیان میکند. یعنی وقتی که در اقتصاد رونق وجود دارد و همه سر کار هستند، از بیکاری جامعه کم میشود ولی نرخ تورم بالا میرود وقتی هم که وضعیت بازار و اقتصاد راکدند، بیکاری زیاد میشود ولی تورم اقتصاد کاهش پیدا میکند. از این رو موفقیت دولت ها و نهادهای اقتصادی در کم کردن تورم به بهای افزایش بیکاریه یا برعکس؛ کاهش بیکاری به ازای تورم بالا. حال محاسبه شاخص فلاکت که مجموع نرخ بیکاری و تورم را در یک اقتصاد نشان می دهد باعث میشود که تا اگر تورم کمتر به بهای بیکاری بیشتر بوده و بیکاری کمتر به بهای تورم بیشتر، پنهان نماند. در ایران متولی اعلام نرخ بیکاری، مرکز آمار ایران است که اطلاعات مربوط به نرخ اشتغال و بیکاری را بهصورت سه ماه یکبار محاسبه و اعلام میکند، همچنین جهت جمعآوری اطلاعات مربوط به نرخ تورم، قبلاً به آمارهای اقتصادی بانک مرکزی درزمینه شاخص تورم بهعنوان تنها متولی رسمی محاسبه و اعلام نرخ تورم مراجعه میشد اما اخیراً این وظیفه نیز به مرکز آمار محول شده است. از آنجایی که میزان شاخص فلاکت بصورت قابل توجهی رفاه افراد جامعه را تحت تاثیر قرار میدهد، با محاسبه و مقایسه این شاخص در مناطق مختلف میتوان دید مناسبی نسبت به وضعیت رفاه جمعیت هر منطقه بدست آورد. همچنین از این شاخص میتوان به عنوان معیار سنجش عملکرد سازمانها و نهادهای اقتصادی هر منطقه استفاده کرد. حتی این شاخص بهعنوان یک شاخص پیش نگر برای نرخ جرم و جنایت شناخته میشود زیرا برخی از اقتصاددانان به وجود رابطهای عمیق بین شاخص فلاکت و نرخ جرم و جنایت در جامعه اعتقاد دارند. بر اساس اطلاعات مرکز آمار، شاخص فلاکت استان البرز در سال 1397 برابر با 2/38 درصد بوده است. این در وضعیتی است که استان سمنان با شاخص 4/32 و استان چهار محال و بختیاری با شاخص 9/48 درصد به ترتیب بهترین و بدترین وضعیت را در بین استانهای کشور دارد. در این بین استان البرز در بین استانهای کشور رتبه 17 ام را دارد و در مقایسه با استانهای نظیر تهران، آذربایجان شرقی، یزد و خوزستان وضعیت بهتری در این شاخص دارد. شاخص فلاکت کل کشور در سال 1397 برابر با 9/38 درصد بوده است که مقایسه آن با شاخص استان البرز (2/38 درصد) نشان میدهد استان البرز تقریبا وضعیت متعادلی از نظر رفاه در سطح کشور دارد. اما مقایسه وضعیت سال 1397 با شاخص فلاکت کل کشور و استان البرز در سال 1396 که به ترتیب برابر با 3/20 و 4/18 درصد بوده نشان میدهد که سطح رفاه جامعه در سال های اخیر کاهش یافته است که افزایش شدید تورم میتواند دلیل اصلی این اتفاق باشد. در مجموع میتوان گفت که با توجه به اهمیت شاخص فلاکت در رفاه جامعه و افزایش آن در سال اخیر، بایستی اقدامات مناسب در جهت بهبود شاخصهای تورم و بیکاری صورت بگیرد تا وضعیت نامناسب خانوارها در وضعیت فعلی اقتصاد بهبود یابد.
منبع فارس