نقش نهاد وکالت در آگاهیبخشی جامعه
سپیدارآنلاین: گروه یادداشت

وکالت یکی از نهادهای حقوقی قدیمی است که سابقه طولانی دارد و نمیتوان آن را به نقطهای خاص در تاریخ بشر محدود کرد و به نظر میرسد که بنای عقلا در نخستین جوامع متمدن بشری، پایهگذار آن باشد.
زری اسفندفر/حاکمیت در کشور ما به تبع نقش والدگونهای که ایفا میکند، در بسیاری از موارد از موضع فرادست با جامعه گفتوگو کرده تا نظمی را تحقق بخشد که مقدمه رشد و تعالیست. از سوی دیگر جامعه نیز به فراخور حقوق فطریاش، پیوسته درصدد است که حقانیت خود را در مطالبهگری برای برخورداری از امنیت، ثبات و آزادیهای مشروع به اثبات برساند.نهادهای مدنی و در رأس آنها کانونهای وکلا که در طول تاریخ پر فراز و نشیب حیات خود، همواره امین هر دو سوی این معادله بودهاند و خللی به وصف امانتداریشان نمیتوان وارد دانست، میتوانند در جلب اعتماد مردم و حاکمیت نقشی موثر داشته باشند. این اثرگذاری از یک سو با هوشیاری و پرهیز از غوغاگری و جَوزدگی و از سوی دیگر با بازتاب مطالبات بهحق مردم به مراجع قانونی و روایت آن از نظرگاه جامعه وکالت به عنوان متولیان امر دفاع پیوند خورده است.نهاد وکالت بهعنوان واسط میان مردم و حاکمیت و به جهت قابلیتهای حقوقی و دارا بودن شخصیتی تقریباً مستقل از حاکمیت میتواند به مقدار زیاد مورد وثوق و اطمینان مردم جامعه باشد. نهاد وکالت به مثابه شخص ثالثی است که میتواند با فراهم آوردن امکان گفتوگو و مذاکره و پیدا کردن نقاط اختلاف و رسیدن به بهترین نتیجه ممکن، در صلح و سازش به مردم کمک شایانی داشته باشد. این نهاد به عنوان چهرهای بیطرف و در عین حال قانونمند و قانونگرا به دور از تعصب و با نگاهی واقعبینانه و با روشی دوستانه طرفین را به سمت سازش و حل و فصل اختلافات و دعاوی سوق میدهد.نهاد وکالت با نظارت دقیق بر حسن اجرای وظایف دستگاه قضایی و نقد منصفانه آن میتواند گام مؤثری در جهت تحول قضایی و صیانت از حقوق آحاد ملت بردارد. این امر در گام نخست مستلزم پاسداری شجاعانه از حریم قانون و مقابله با نقض آن به هر توجیه و بهانه است و ناگفته پیداست که پالایش نهاد وکالت از نقایص مشابه و تقویت ساختار خودانتظامی کانون وکلا میتواند حسننیت نهاد وکالت را بیش از همیشه اثبات کند. نهاد وکالت میتواند در آگاهیبخشی جامعه و آموزش قوانین از طرق مختلف نقش بسیار مهمی در افزایش دانش عمومی مردم ایفا کند که همین امر باعث کاهش حجم پروندهها در سیستم قضایی کشور خواهد شد؛ همچنین وکلا باید نقش فعالی در رسیدگی و فرآیند دادرسی داشته باشند.نهاد وکالت، نهادی مدنیست و آیندهای منتزع از جامعه، ارزشها، باورها، پیروزیها و شکستهای آن ندارد. آنچه به نهاد وکالت معنا، دوام و تشخص میبخشد باور و اعتماد جامعه است. بنابراین نهاد وکالت با هر فراز و فرودی که جامعه مدنی ایران به خود میبیند در حال افت و خیز خواهد بود.