2 دستاورد مهم فناوری هسته ای در بخش کشاورزی سال جاری به بهره برداری می رسد
سپیدارآنلاین: گروه اجتماعی
سرپرست پژوهشکده کشاورزی هسته ای که در کرج واقع شده است، گفت که 2 دستاورد مهم فناوری هسته ای در بخش کشاورزی که به نتیجه رسیده و مراحل آزمایشی خود را پشت سرگذاشته، سال جاری به طور رسمی به بهره برداری می رسد.
ابراهیم مقیسه کنترل آفت گلوگاه انار در سطح باغ با استفاده از فناوری هسته ای را نخستین طرح آزمایش شده در باغات استان های یزد و مرکزی دانست و گفت: قرار است این طرح در مرداد ماه سال جاری به بهره برداری رسیده و استفاده آن به طور گسترده در باغات کشور آغاز شود. وی تصریح کرد: کار بر روی این طرح از سال 88 در آزمایشگاه آغاز شد و در مدت 2 سال در باغ نیز مورد آزمایش قرار گرفت و اکنون به صورت نیمه صنعتی در سطح 70 هکتار از باغات استان های یزد و مرکزی در حال هسته ای است. در این روش از طریق نابارورسازی و به دو صورت پرتوتابی مستقیم و غیرمستقیم اقدام می شود. سرپرست پژوهشکده کشاورزی هسته ای با تاکید بر اینکه این شیوه برای نخستین بار در جهان در ایران مورد آزمایش قرار گرفته و به صورت صنعتی اجرا خواهد شد، اظهار داشت: این طرح به طور کامل در داخل و توسط متخصصان کشاورزی هسته ای به نتیجه رسیده است و به طور قطع منافع زیادی برای کشاورزان و باغداران کشور خواهد داشت. در این طرح که کارایی روش نابارورسازی حشارت به منظور کنترل کرم گلوگاه انار مورد ارزیابی قرار گرفته است، اعمال دز پرتوتابی 160 گری روی شفیره آفت از منبع کبالت 60 باعث نابارور شدن حشارت نر و کاهش معنادار در تعداد تخم و درصد تفریخ تخم ماده ها شد. رهاسازی حشرات نابارور روی تک درخت ایزوله نشان داد درصد آلودگی و تعداد میوه های درخت آزمایشی در سطح احتمال 10 درصد کاهش داشت. چنین استنباط می شود که رهاسازی حشرات نابارور کرم گلوگاه انار قادر به کاهش قابل توجه جمعیت آفت و به تبع آن کاهش قابل ملاحظه زیان اقتصادی این آفت در طول سال های رهاسازی باشد. مقیسه استفاده از روش پرتوتابی هسته ای در تولید ارقام برتر برنج را از دیگر طرح های آزمایش شده و موفق در این بخش عنوان کرد و گفت: این طرح با هدف افزایش تولید در واحد سطح محصول راهبردی برنج در استان مازندران و کاهش خسارت زیست محیطی ناشی از مصرف سموم با کاربرد ارقام مقاومت به آفات و بیماری ها به اجرا در آمد که نتایج خوبی و موفقیت آمیزی نیز داشته و از سوی کشاورزی مورد استقبال قرار گرفته است. وی با اشاره به اینکه این طرح از نیمه دوم سال جاری به طور صنعتی و گسترده به اجرا در می آید، گفت: در بهار سال 69 پس از انجام آزمایشات مقدماتی مربوط به تعیین مقدار و شدت دز مناسب برای القاء موتاسیون نمونه های بذور دو رقم برنج محلی طارم و موسی طارم پرتوتابی و در خزانه بذرپاشی شد. سرپرست پژوهشکده کشاورزی هسته ای تصریح کرد: در میان جمعیت گیاهی نسل دوم بر مبنای یادداشت برداری ها و مشاهدات مکرر موتانت های احتمالی در هر تیمار با خصوصیات پاکوتاهی و عدم آلودگی به بیماری بلاست در ارقام طارم محلی و موسی طارم عمل گزینش انجام شد. وی ادامه داد: در سال 74 تعداد 20 لاین منتخب از آزمایش مشاهده ای به همراه دو نوع اصلی در آزمایش مقایسه عملکرد جهت ارزیابی کشت شدند که پس از بررسی لازم و نظر به سایر خصوصیات ظاهری تعداد 9 لاین برتر انتخاب شدند و در سال 75 و 76 در آزمایش سازگاری در سه منطقه آمل، ساری و چپرسر در طرح بلوک های تصادفی با سه تکرار مورد بررسی و ارزیابی قرار گرفتند که داده های به دست آمده از ارقام در نهایت دو رقم استفاده شده از پرتوتابی به نام تجاری تابش و پویا نامگذاری شدند. مقیسه خاطرنشان کرد: با توجه به عملکرد بالاتر ارقام تابش و پویا در سطح به صورت متوسط 8.5 تن در هکتار نسبت به ارقام محلی رایج در مازندران با عملکرد حدود 4.5 تن در هکتار می توان افزایش بهره برداری کشاورزان را تا حدود دو برابر نسبت به کشت رایج در واحد سطح متصور بود که افزایش درآمد کشاورزان را نیز در پی خواهد داشت. وی در تشریح مزایای ارقام به دست آمده با استفاده از فناوری هسته ای، گفت: کاهش استفاده از سموم شیمیایی به منظور کنترل کرم سابقه خوار برنج و بیماری بلاست که از عوامل مهم و تاثیرگذار افت محصول در استان مازندران است، می تواند علاوه بر کاهش تاثیر مخرب کاربرد این مواد بر زیست بوم منطقه و سلامت مصرف کنندگان، کاهش هزینه تولید را نیز در پی داشته باشد.
منبع ایرنا