طرح پیمایش ملی شادکامی در ایران بررسی شد
سپیدارآنلاین: گروه اجتماعی
نخستین جلسه کمیته علمی و سیاستگذاری پیمایش ملی تعیین وضعیت شادکامیدرایران؛ مولفهها، عوامل و روشهای موثر در ارتقاء شادکامی» از سوی معاونت پژوهشی جهاد دانشگاهی استان البرز برگزار شد.
اعظم نوفرستی، مدیر گروه علوم شناختی معاونت پژوهشی جهاد دانشگاهی استان البرز در نشست تحلیلی بررسی اجرای طرح پژوهشی پیمایش ملی شادکامی در ایران که در دانشگاه خوارزمی برگزار شد،گفت: با توجه به تأثیرات مثبت شادکامی بر موفقیت، روابط اجتماعی و در نهایت افزایش رضایت از زندگی، امروزه افزایش شادکامی به عنوان یک هدف فردی و اجتماعی مهم در تمام فرهنگ¬ها مورد توجه قرار گرفته است و هدف بسیاری از سازمان ها و مؤسسات، افزایش شادکامی در افراد و گروههای تحت نظارت آن هاست. وی افزود: برای برنامهریزی در راستای افزایش شادکامی، نیاز به شناخت مفهوم شادکامی، میزان شادکامی و عوامل مؤثر بر شادکامی است تا با شناسایی این عوامل، مسئولین بتوانند برنامه¬ریزی¬های لازم را برای ارتقاء سطح شادکامی افراد در کشور داشته و آموزش¬های لازم را در این زمینه ارائه دهند. نوفرستی با بیان اهداف اجرای این طرح ملیخاطر نشان کرد: ارتقاء سطح بهداشت روانی جامعه، شناخت مفهوم شادکامی و عوامل مؤثر بر آن با توجه به بافت فرهنگی و مذهبی ایران، تهیه ابزارهای مناسب برای سنجش شادکامی در ایران، بومی¬سازی روانشناسی شادکامی در ایران بر اساس معیارهای فرهنگی و مذهبی و تهیه بسته¬های آموزشی برای افزایش شادکامی برای گروه های خاص مثل سالمندان، جانبازان، بیماران، کارمندان و کودکان، از جمله اهداف اجرای این طرح پژوهشی است. مهندس معینی، معاون پژوهشی شورای فرهنگعمومی کشور در این نشست گفت: بحث شادکامی بهطور جدی باید در سیاستهای کلی کشور مطرح شود و متأسفانه در سند کل کشور به این بحث اشارهای نشدهاست. وی با تأکید بر اینکه برای مباحث شادکامی اسناد ملی تعریف شود، افزود: بحث اسناد تنها در بخش معلولین کشور مطرح شده است و با توجه به جمعیت پنج میلیونی معلولین، این طرح پژوهشی را میتوان از این بخش آغاز نمود. معینیخاطر نشان کرد: با توجه به اینکه شهر زرند کرمان، شهر دوستدار کودک معرفی شده است؛ میتوانیم برنامههای مشابه دراین بخش داشته باشیم و هر شهر و استانی را با یک ویژگی و مولفهای از شادکامی تعیین کرد. پوروفسور حسن عشایری، عضو هیأت علمی دانشگاه علوم پزشکی تهران نیز در بخشی از سخنان خود گفت: در این پروژه باید به مباحث نوروسایکولوژی هم توجه شود و به عبارتی کرتکس مغز را وارد بحث شادکامی کرد. دکتر محمد رضا جلالی، عضو هیأت علمی دانشگاه قزوین نیز در این نشست گفت: شیوهها و ابزار تحقیقاتی در این پروژه مورد بررسی دقیق قرار گیرد که آیا مولفههای شادکامی قابلبررسی هست یا نه و تا چه حد درباره شادکامی و منابع در دسترس آنبایدپژوهش و تحقیق کرد. وی بهتغییر نگرش سلامت روانی و شادکامی اشاره کرد و افزود: شادکامی یک مقوله ایجابی است و صرفاً با نبود آسیبهای اجتماعی نمیتوان گفت که شادکامی نیز وجوددارد. جلالی خاطر نشان کرد: میزان شورمندی و اراده برای وجود شادکامی در سطوح مختلف باید افزایش یابد، درواقع همانطور که در ایرانیان باستان شادی نمودِ بیشتری داشت و به بهانههای مختلف جشن میگرفتند این سنت باید ادامه پیدا کند.
وی بابیان اینکه زمینههای سرشتی و رشدی شادکامی را بایددرنظر گرفت،تصریح کرد: برای شادکامی نبایدبه دنبال سند باشیم؛چراکه شادکامی را نمیتوان با بخشنامه و دستورالعمل ایجاد کرد.
جلالی مؤلفههای روانشناختی شادکامی را جهانی دانست و گفت: در حال حاضر شرایط فعلی جامعه شادکام کننده نیست و جامعه غالباً موارد شادیآور را منع میکند. وی افزود: مقوله شادکامی را باید از دیدگاه اجتماعی ومقایسهای نیز در نظر گرفت و به زمینههای محرومی کردن آن نیز اشاره کرد؛ مواردی مانند خودسوزی و خودکشی و متغیرهای واسطهایناشی از محرومیت که به شدت کاهنده شادکامی هستند. جلالی ادامه داد: واژهی شادکامی مانند واژههای دیگر با مفاهیم دیگر همپوشی دارد و باید به آنها پرداخت. مفاهیمی مانند درک و شناخت اجتماعی، خلاقیت و رفتار مستقل استرس، مهارتهای ارتباطی نقاط اشتراقی و افتراقی زیادی دارد که باید بررسی شود. دکتر وحید نجاتی، معاون پژوهشی پژوهشکده مغز و شناخت نیز در اینجلسه گفت : سابقه شادکامی در علوم اعصاب بیشتر از روانشناسی است؛ به طور مثال مولفهی شادکامی درسال 1950 برای درمان افسردگی استفاده شده است. وی افزود: تعریف شادکامی باید بسط داده شود و از سه منظر تاریخی،شادی گذشته نگر، شادی کنونی و شادی آیندهنگر توجه شود. نجاتی گفت: شادکامی دارای مفهوم فرهنگی است و در مطالعات گذشته شادی جهانی است؛ اما در مطالعات حاضر به مولفهی شادی به عنوان یک مفهوم درونی تأکید میشود. عوامل ایجادکننده شادی در قومیتهای مختلف متفاوت است و باید ابزارها مبتنی بر فرهنگ شوند و از ابزارهای شناختی استفاده کرد؛ چراکه ممکن استت به پرسشنامه سوگیری داشته باشیم. دکتر اردیبهشت، نماینده شورای فرهنگ عمومی کشور نیز در پایان به اهمیت و ضرورت اجرای این طرح ملی پرداخت و گفت: وضعیت جامعه رااز نگاه شادکامی بشناسیم و موانع شادکامی را بدانیم. این طرح کار بسیار ارزشمندی است و بایدانتظارماتمان رامشخص کنیم. در شورای فرهنگ عمومی این مبحث کار نشده و تمایل به همکاریدر این حوزه وجود دارد. گفتنی است در این نشست که صبح امروز (7 مردادماه) برگزار شد، دکتر سید علی اکبر هاشمیراد، رئیس جهاددانشگاهی استان البرز، دکتر مهشید منزوی، معاون پژوهشی جهاد دانشگاهی البرز، دکتر پور شهریار، معاون آموزشی دانشکده شهید بهشتی، دکتر فضلی، مدیر گروه مطالعات راهبردی وزارت ورزش و جوانان و جمعی از اعضای هیأت علمی دانشگاهها حضور داشتند و به بیان نظرات و پیشنهادهای خود دراجرای عملیاتی این طرح پرداختند.