پایگاه خبری و تحلیلی سپیدار آنلاین

معاون پژوهش و فناوری دانشگاه آزاد اسلامی کرج از طراحی و ساخت یک نمونه دستگاه CNC و نیز برد الکترونیکی کنترل‌کننده زمان‌بندی روشن و خاموش‌ اتوماتیک وسایل برقی توسط پژوهشگران جوان و نخبگان این دانشگاه خبر داد.

اهمیت امر پژوهش بر همگان نمایان است. پژوهش بیانگر نوعی حلقه ارتباطی بین تجربه و کار و در همان حال علم و عمل افراد است. باشگاه پژوهشگران جوان و نخبگان دانشگاه آزاد اسلامی از سال ۱۳۷۷ تاکنون با جذب نخبگان و پژوهشگران فعالیت می‌کند و موفق شده است با ارائه تسهیلاتی مانند برگزاری کارگاه‌های روش‌شناسی تحقیق، اعطای تخفیف شهریه، پرداخت هزینه یک دوره آموزشی و ... به اعضا، ارتقا و پیشرفت آنان را در زمینه‌های علمی - پژوهشی فراهم کند.
به‌منظور بررسی دقیق‌تر فعالیت‌ها و برنامه‌های این باشگاه در استان البرز و دانشگاه آزاد اسلامی واحد کرج با حامد ثابت معاون پژوهش و فناوری این دانشگاه و رئیس شورای پژوهش و فناوری استان البرز به گفتگو نشستیم که مشروح آن را می‌خوانید.
آنا: خلاصه‌ای از روند راه‌اندازی باشگاه پژوهشگران جوان و نخبگان در واحد دانشگاهی کرج بیان کنید.
ثابت: باشگاه پژوهشگران جوان و نخبگان دانشگاه آزاد اسلامی واحد کرج که رسالت تربیت و پرورش نخبگان و پژوهشگران را برعهده دارد، به‌عنوان یک مرکز علمی پژوهشی، سال ۱۳۷۸ و به پیشنهاد رئیس وقت دانشگاه راه‌اندازی شد.
از افرادی که مدیریت باشگاه پژوهشگران جوان و نخبگان واحد کرج را برعهده داشته‌اند، می‌توان ابوالفضل زارعی، سیدشاپور رضاشجاعی، مهران روح‌نیا، زهره محمدی و ...را نام برد و اکنون نیز مدیریت باشگاه واحد کرج بر عهده حسن ملاجان است.
شناسایی و جذب علاقه‌مندان به فعالیت در زمینه‌های علمی پژوهشی
آنا: مهم‌ترین فعالیت‌های شاخص و موفقیت‌های باشگاه پژوهشگران جوان واحد کرج در گذشته و حال حاضر چه بوده است؟
ثابت: مهم‌ترین رسالت این مرکز، شناسایی و جذب علاقه‌مندان به فعالیت در زمینه‌های علمی پژوهشی و کمک به رشد و شکوفایی استعداد آنهاست. در راستای نیل به این هدف، باشگاه پژوهشگران به‌صورت مستمر و دوره‌ای به دانشجویان و استادان تمام گروه‌های آموزشی اطلاع‌رسانی کرده و مطابق با آیین‌نامه‌های عضویت در حال جذب علاقه‌مندان و شناسایی استعدادهای برتر است.
باشگاه پژوهشگران جوان و نخبگان واحد کرج در ارتباط با استادانی که فعالیت‌های عملیاتی و کاربردی داشته و از نیازهای بازار کار مطلع هستند، خلأهای آموزشی و توانمندی‌های لازم را شناسایی کرده و بر اساس علاقه‌مندی‌های دانشجویان، دوره‌های کاربردی را برگزار می‌کند.
افرادی که حائز شرایط هستند نیز به عضویت باشگاه درمی‌آیند و می‌توانند مطابق با آیین‌نامه مربوط از تسهیلات و امکانات باشگاه استفاده کنند و تخفیف شهریه، وام دانشجویی، تشرف به مکه معظمه و عتبات عالیات، تسهیلات آموزشی، تسهیلات طرح‌های پژوهشی، تسهیلات مقالات و ثبت‌نام در رویدادها، تسهیلات توانمندسازی کارآفرینی، تسهیلات فرهنگی، تسهیلات انتشار کتاب، اختراعات و سایر تسهیلاتی که شرایط و نحوه بهره‌مندی از آنها در بخش مربوط از سامانه باشگاه پژوهشگران جوان و نخبگان به آدرس WWW.BPJ.IAU.IR آمده است، ازجمله این تسهیلات است.
باشگاه واحد کرج با حمایت‌های اشاره شده تاکنون توانسته است مقالات بسیار زیادی را در مجلات معتبر و با رتبه‌بندی بالا به چاپ برساند. کتب متعددی در حوزه‌های مختلف علمی توسط اعضای این باشگاه به چاپ رسیده است. چند ثبت اختراع داشته‌ایم و طرح‌های پژوهشی خاتمه‌یافته زیادی داریم که نتایج آنها در حوزه‌های مربوط مورد استفاده قرار گرفته است.
به‌انجام‌رساندن بیش از ۴۰ طرح پژوهشی در راستای حل معضلات و مشکلات استانی
از مهم‌ترین دستاوردهای این باشگاه و انجمن‌های علمی دانشجویی نیز می‌توان به مواردی مانند ثبت بالغ‌ بر هفت مورد اختراع، به‌انجام‌رساندن بالغ‌ بر ۴۰ طرح پژوهشی که در راستای حل معضلات و مشکلات استانی و یا کشوری بوده است، چاپ بیش از ۳۵ عنوان کتاب در حوزه‌های کاربردی و تخصصی، انتشار بیش از ۸۰ مقاله (ISI ،ISC و علمی پژوهشی) و طراحی و ساخت سیستم‌هایی که به همکاری انجمن‌های علمی گروه‌های آموزشی مختلف نیاز دارد، اشاره کرد.
آنا: فعالیت‌های باشگاه متبوع شما تا چه اندازه اثرگذار بوده و اثربخشی و اثرگذاری آن در دانشگاه، منطقه و کشور را چگونه ارزیابی می‌کنید؟
ثابت: با توجه به نتایج حمایت‌ها و خروجی‌های مربوط که قبلاً اشاره شد، می‌توان به اثربخشی زیادی که فعالیت‌های باشگاه داشته است، رسید. برخی از فعالیت‌های صورت‌گرفته چه در حوزه تئوری (مانند نوع و مرتبه مقالات، کتب منتشرشده و طرح‌های پژوهشی خاتمه‌یافته) و چه در حوزه عملی (مانند ثبت اختراعات، طراحی و ساخت خودروی اشاره‌شده، پرینتر و ...) و با توجه به دانشجویی‌بودن آنها در سطح کشور قابل طرح و موجب افتخار است.
آنا: مهم‌ترین فعالیت‌های حال حاضر باشگاه چیست و چه سیاست‌گذاری‌هایی را در پیش گرفته‌اید؟
ثابت: اکنون باشگاه پژوهشگران جوان و نخبگان واحد کرج به‌دلیل سابقه طولانی که در جذب و هدایت دانشجویان داشته است و تعدد فعالیت‌های انجام‌شده و سطح بالای این فعالیت‌ها، در حال ارتباط‌گیری مؤثرتر با استادان و افراد خبره داخل و بیرون از دانشگاه است تا فعالیت‌های خود را در سطحی بالاتر و کاربردی‌تر ادامه دهد.
شناسایی مراکز مؤثر بیرونی در راستای توانمندکردن هرچه بیشتر دانشجویان
با توجه به سیاست‌های جدید ستاد مرکزی باشگاه، این مرکز در حال شناسایی مراکز مؤثر بیرونی و ارتباط با آنها در راستای توانمندکردن هرچه بیشتر دانشجویان و کمک به ورود آنان به بازار کار است.
آنا: چه پیشنهادها و خواسته‌هایی برای ارتقا و توانمندسازی باشگاه برای همکاران ستادی دارید تا باشگاه بتواند بهتر از گذشته به فعالیت خود ادامه دهد؟
ثابت: مسئولانی که در ستاد مرکزی باشگاه فعالیت دارند، بیش از پیش با تلاشی پیگیر و مستمر و به‌صورت دائمی و تقریباً هرروزه با تمام واحدها در ارتباط و موتور محرکه این مجموعه بزرگ و تأثیرگذار هستند. مدیران دفاتر باشگاه در هر نقطه از کشور این امکان را دارند که از طریق سامانه کامپیوتری مخصوص باشگاه، نظر، پیشنهادها و مشکلات را به ستاد مرکزی منتقل کرده و در اسرع وقت نتیجه را دریافت کنند که این امکان به تسریع در انجام امور و پیشبرد اهداف مورد نظر بسیار کمک کرده است.
تشریح دستاوردهای شاخص
آنا: آیا باشگاه متبوع شما دستاوردها و محصولات شاخصی دارد؟ و اینکه آیا برنامه و دستورکار جدیدی دارید که منجر به تولید محصول شود؟
ثابت: به برخی از دستاوردهای شاخص باشگاه مانند ثبت اختراعات، انتشار مقالات و کتب در حوزه‌های مختلف علمی و به‌انجام‌رساندن طرح‌های پژوهشی مسئله‌محور اشاره شد.
از فعالیت‌هایی که به ساخت محصول منجر شده باشند، می‌توان طراحی و ساخت پرینتر سه‌بعدی، کوآدکوپتر (هلی‌کوپتر چهارموتوره)، روبات‌های مسیریاب، دستگاه تشخیص و ثبت اطلاعات کارت‌های شناسایی مغناطیسی و ...را نام برد.
از فعالیت‌های دیگر که در دست اجرا بوده و در آینده منجر به تولید محصول می‌شود، می‌توان به مواردی مانند طراحی و ساخت یک نمونه دستگاه CNC، طراحی و ساخت برد الکترونیکی کنترل‌کننده زمان‌بندی روشن و خاموش‌کردن اتوماتیک وسایل برقی اشاره کرد که در مراحل پایانی ساخت است.
سیستم کنترل هوشمند آبیاری و نظارت بر زمین‌های کشاورزی از راه دور، طرح پژوهشی تولید الکل از خرما (که در دست داوری است) نیز از دیگر فعالیت‌های این باشگاه است.
طراحی و ساخت خودرو هیبریدی
البته از فعالیت‌های ارزشمند دیگری که توسط انجمن‌های علمی دانشجویی قبلی صورت گرفته و تیم‌های حاضر در حال تکمیل و بهسازی آنها هستند، می‌توان طراحی و ساخت خودرو هیبریدی (برقی و بنزینی) که بر روی یک خودرو پژو ۲۰۶ انجام شده است و طراحی و ساخت یک موتور القایی که بر روی خودرو سمند در حال انجام است را نام برد.
به‌طور کلی، نیازمندی‌های صنایع در استان و کل کشور نیز در قالب اولویت‌های پژوهشی دائماً به اعضا و تمام دانشجویان و استادان اطلاع‌رسانی می‌شود. افرادی که ظرفیت و توانایی انجام پروژه‌های مورد نظر را داشته باشند، علاقه‌مندی خود را اعلام می‌کنند که پس از طی فرآیند مربوط می‌توانند روی این موارد کار کرده و محصولات جدیدی را ایجاد کنند.
آنا: در دوره کرونا چه عملکردی داشته و آیا موفق به تولید محصولات ضدکرونا هم شده‌اید؟
ثابت: فعالیت‌های این باشگاه خیلی تحت تأثیر شیوع بیماری کووید-۱۹ قرار نگرفته است. ارتباط با دانشجویان، اعضا و استادان از طریق کانال‌های اطلاع‌رسانی موجود انجام می‌شود. دوره‌هایی که قبلاً حضوری برگزار می‌شد، اکنون به‌صورت مجازی برگزار می‌شود و فعالیت‌ها و حمایت‌های باشگاه در حوزه‌های علمی مربوط کماکان به قوت خود باقی است.
طرح پژوهشی و کاربردی تولید الکل از خرما به همین منظور و در راستای بهره‌مندی از محصول مربوط در راستای گندزایی در شرایط کرونا آغاز شده است.
دستگاهی در دست طراحی است که می‌تواند با تمرکز و کنترل حرارت در فواصل حدود ۳۰ تا ۵۰ سانتی‌متری و از طریق ایجاد حرارت کنترل‌شده بر روی سطوح مورد نظر به گندزدایی سطوح و وسایل به شیوه حرارتی کمک کند.
آنا: در راستای آخرین سیاست‌ها و برنامه‌های ابلاغی از ستاد مرکزی چه برنامه‌هایی پیش‌رو دارید و دستورکارها چیست؟
ثابت: حمایت حداکثری از اعضای باشگاه، تلاش برای شناسایی هرچه بیشتر علاقه‌مندان به فعالیت‌های علمی و به‌ویژه استعدادهای درخشان و نخبگان، نیازسنجی و برگزاری دوره‌های کاربردی و مهارت‌افزایی همواره و بیش از پیش مورد تأکید ستاد مرکزی باشگاه بوده است و اخیراً نیز ستاد مرکزی در راستای توانمندکردن هرچه بیشتر اعضا و کمک به آنان برای ورود به بازار کار، تفاهم‌نامه‌هایی را به امضا رسانده‌اند که هدف از آن کمک به تمام دانشجویان و به‌ویژه اعضای باشگاه در گذراندن دوره‌های کارورزی و کارآموزی مفید و برگزاری دوره‌های مشترک با دیگر مراکز برای تربیت نیروی کار ماهر و جذب پس از فارغ‌التحصیلی است.
برگزاری استارت‌آپ‌ها، راه‌اندازی واحدهای فناور و ... از دیگر سیاست‌ها و برنامه‌هایی است که در دستورکار بوده و با هدف تبدیل دانش به فناوری و توانمندسازی و مهارت‌افزایی دانشجویان و دانش‌آموختگان برای افزایش امکان ورود به بازار کار مرتبط برنامه‌ریزی شده و دنبال می‌شود.
آنا: با توجه به قرارگرفتن انجمن‌های علمی زیر نظر باشگاه، بفرمایید از چه تعداد انجمن علمی و در چه زمینه و گروه‌هایی برخوردارید. ارزیابی شما از کارکردهای‌شان چیست و آیا برنامه‌ای برای پیشرفت آنها دارید؟
ثابت: اکنون ۱۷ انجمن فعال و چهار انجمن در حال شکل‌گیری در دانشگاه آزاد اسلامی واحد کرج وجود دارد که انجمن‌های فعال عبارتند از انجمن‌های علمی دانشجویی شامل کامپیوتر، برق، مکانیک، الهیات، پرستاری و مامایی، متالوژی، عمران، صنایع، انجمن علوم دامی، زبان و ادبیات انگلیسی، زبان و ادبیات فارسی، زبان و ادبیات عرب، شیمی، میکروبیولوژی، مدیریت و حسابداری، روانشناسی، حقوق و چهار انجمن دامپزشکی، تربیت‌بدنی، زراعت و اصلاح نبات و علوم سیاسی نیز در حال جذب علاقه‌مندان به عضویت و شکل‌گیری است.
در دانشگاه آزاد اسلامی واحد هشتگرد نیز انجمن‌های علمی دانشجویی حقوق، معماری، عمران، حسابداری و مکانیک وجود داشته و دریافت مجوز برای فعالیت انجمن کامپیوتر (نرم‌افزار) هم از ستاد مرکزی باشگاه در دست اقدام است.
در دانشگاه آزاد اسلامی مرکز نظرآباد نیز اکنون انجمن رباتیک وجود دارد و تلاش بر این است که انجمن‌های گروه‌های آموزشی دیگر آن مرکز نیز فعال شوند.
عملکرد این انجمن‌های فعال تاکنون خوب بوده است. این انجمن‌ها در ارتباط با استادان و مدیرگروه مربوط، تمام تلاش خود را در راستای رصدکردن نیازمندی‌های دانشجویان هم‌گروه خود کرده‌اند و این نیازمند‌ی‌ها را در قالب برنامه‌های پیشنهادی سالانه به حوزه پژوهش ارسال می‌کنند. پس از دریافت نتیجه بررسی این برنامه‌ها که در شورای پژوهشی واحد صورت می‌گیرد نیز، انجمن‌ها تمام توان خود را صرف پیاده‌سازی و اجرای برنامه‌های مصوب خود می‌کنند.
برای پیشرفت انجمن‌ها، جلسات دوره‌ای و مستمری در دفتر معاون پژوهشی با حضور وی و رئیس باشگاه پژوهشگران جوان و نخبگان تشکیل می‌شود که در آن از نمایندگان تمام این انجمن‌ها دعوت می‌شود و به این شکل نمایندگان انجمن‌های علمی به‌صورت مستقیم با مسئولان مربوط در ارتباط بوده و نظر، مشکلات و پیشنهادهای خود را مطرح کرده و در مورد مسائل بیان‌شده، بحث و تبادل نظر می‌شود. این جلسات برای پیشبرد هرچه بیشتر اهداف انجمن‌ها و در راستای هموارکردن مسیر حرکت آنها به سوی پیشرفت حداکثری است.
همچنین تلاش بر این است که برای هریک از انجمن‌های علمی، یک استاد راهنما در نظر گرفته شود که اعضای انجمن‌ها، برنامه‌های موردنظر خود را علاوه‌بر مشورت با مدیرگروه مربوط در ارتباط با یک نفر از اعضای هیئت علمی تدوین و پس از تصویب اجرا کنند تا از نظر تخصصی نیز نظارت و راهنمایی کامل صورت گرفته باشد.