پایگاه خبری و تحلیلی سپیدار آنلاین

اماکن تاریخی به دلیل دارا بودن جذابیت های بالا برای گردشگران، می تواند در هر شهری به رونق گردشگری بیانجامد منوط به اینکه نگهداری و توسعه این اماکن با دقت و حساسیت دنبال شود.
امروزه گردشگران برای دیدن نقاط مختلف جهان اغلب مناطق گردشگری و تاریخی را انتخاب می کنند و همین امر سبب شده تا بیش از پیش به مکان های تاریخی اهمیت داده شده و با اقدامات اساسی جذابیت های اماکن گردشگری بالا برود. البرز نیز به عنوان یک استان پرجمعیت در کشور دارای جاذبه های گردشگری و تاریخی مانند، کاخ های موزه مروارید و سلیمانیه، تپه ازبکی و سایر مکان های تاریخی است که می بایست از آن برای رونق گردشگری در استان بیشترین بهره را برد. البرز در مسیر تردد میلیون ها گردشگر از سراسر کشور برای عزیمت به 14 استان کشور قرار دارد و سالیانه بار ترافیک سفرهای هموطنان به نقاط مختلف کشور را بر دوش می کشد اما جای تاسف دارد که با وجود ظرفیت های خوب هیچگاه به عنوان مقصد گردشگری انتخاب نشده است. گرچه در نوروز 95 مسئولان استان البرز اعلام کردند که برای نخستین بار بیش از 600 هزار مسافر نوروزی البرز را به عنوان مقصد سفر خود انتخاب کرده اند، اما باید گفت که ظرفیت های البرز قابلیت جذب گردشگران بیشتری را دارد اگر داشته های استان را بشناسیم، در نگهداری آنها بکوشیم و به خوبی معرفی کنیم. کاخ موزه مروارید پیش از دهه 40 هجری شمسی و به دست بنیاد فرانک لوید رایت معمار آمریکایی بنا شد. این کاخ در زمینی به مساحت 111 هکتار با دو هزار و 500 متر زیربنا حدود سال های 47– 1345 در مهرشهر کرج و محله ارم ساخته شد. سازهٔ اصلی و طرح کاخ به شکل یک سفره ماهی است که صدفی را دربرگرفته است. همه فضاهای معماری در زیرسقف با فرم حلزونی و با نورگیرهای گوناگون و به شکل دانه های مروارید اجرا شده است. در ضلع شمالی کاخ و در محوطهٔ بیرونی دریاچه نیز به شکل باله های سفره ماهی طراحی و اجرا شده است. این بنا در بردارنده فضاهای گوناگونی از جمله تالار طلایی، دفتر مخصوص شمس، تالار پذیرایی، سالن سینما، سالن بیلیارد، استخر، آب نما، محل نگهداری پرندگان کمیاب، اتاق های خواب و غیره است. یکی از مهمترین بخش های این کاخ اتاق صدف است که دارای تزئینات مختلفی بوده، به خصوص نمای بیرونی آن که به صورت حلزونی شکل ساخته شده است. در طراحی فضای بیرونی دریاچه کوچکی از سه طرف کاخ موزه را احاطه کرده و به زیبایی آن افزوده است. پس از پیروزی انقلاب اسلامی این ساختمان به بنیاد مستضعفان و بعد از آن به بنیاد تعاون واگذار شد. این مجموعه سالیانی پیش به عنوان موزه و با نام مجتمع اردویی تفریحی شهید فهمیده استفاده می شد. این اثر در سال 1382 به شماره ثبت 7067 در فهرست آثار ملی ایران ثبت شده است. یکم اردیبهشت 93، حکم واگذاری این کاخ موزه به اداره میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری استان البرز، با حکم دادستانی عمومی و انقلاب کرج، صادر شد. با تملک مجدد میراث فرهنگی بر 30 هکتار از مساحت این مجموعه که شامل کاخ اصلی نیز می باشد، مسئولان فرهنگی استان البرز، خبر از برنامه ریزی برای بازسازی این اثر دادند که در سال های بی توجهی به آن، تا حد زیادی، تخریب شده است. وعده بازدید عمومی این بنای منحصربفرد، بعد از بازسازی های اضطراری نیز از جانب مسئولان سازمان میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی، داده شده است. مهناز طاهری معاون اداره کل میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری البرز در این زمینه، گفت: در هر کاری از جمله آثار تاریخی شفافیت، صداقت، درستی برای حل مسائل ضرورت دارد. وی ادامه داد: سند مالکیت کاخ مروارید زمانی دست بنیاد مستضعفان بود که به یک نهاد نظامی محول شد و این نهاد هم در اختیار یک تعاونی قرار داد. طاهری گفت: قرار بود در محدوده این کاخ ساخت وساز انجام شود که شهرداری کرج و میراث فرهنگی با آن مخالفت کردند که رای ماده پنج در خصوص ساخت وساز در این محدوده ابطال شد. این مسئول افزود: سند مالکیت این مجموعه اکنون به نام بنیاد مستضعفان است. البته 30 هکتار از املاک 180 هکتاری کاخ مروارید به میراث فرهنگی محول شده است. وی اظهار داشت: سال 93طبق دستور دادستانی این کاخ تحویل میراث فرهنگی البرز شد و در آن زمان یک ساختمان مخروبه را تحویل گرفتیم. طاهری گفت: تا سال 83 اجازه به میراث نمی دادند که در این بنا که براثر برف و باران آسیب دیده بود، مرمتی صورت گیرد. معاون اداره کل میراث فرهنگی البرز ادامه داد: همه محدوده کاخ مراورید جزء عرصه ثبت شده است و در اختیار دستگاه های دیگر قرار داشته است. وی بیان داشت: اکنون مرمت کاخ مروارید زمان و هزینه بالایی می خواهد، یعنی سه برابر ساخت هزینه مرمت دارد. معاون اداره کل میراث فرهنگی البرز گفت: اکنون 500 میلیارد ریال برای مرمت این کاخ تاریخی اعتبار نیاز است در حالیکه بودجه ای برای این منظور در اختیار نداریم. وی علت تامین نشدن اعتبار را نداشتن سند به نام میراث فرهنگی دانست و افزود: باید سند این مجموعه تاریخی به نام سازمان میراث فرهنگی به ثبت برسد تا بودجه مرمت آن تامین شود. وی درعین حال گفت: سال گذشته برای احیای فضای سبز و چاه های این مجموعه عملیات مرمت اضطراری انجام دادیم. وی تاکید کرد که باید اموال کاخ موزه هم حفظ شود که اکنون در وضعیت نامناسبی قرار دارد و می بایست اعتبار به آن اختصاص یابد. معاون میراث فرهنگی البرز اظهار داشت : نباید بگذاریم این مجموعه ارزشمند تاریخی براثر عوامل طبیعی تخریب و ازبین برود و باید مسئولان هرچه زودتر در این زمینه چاره جویی کنند. طاهری گفت: ساماندهی و شناسنامه دار اموال این مجموعه تاریخی در دستور کار میراث فرهنگی البرز قرار گرفته اما باید از پایه چاره جویی کرد. وی یادآور شد که باید 90 درصد کاخ مروارید احیا شود و فضای سبز به حالت اولیه باز گردد.وی افزود: 500 اصل ه درخت این مجموعه در سال های گذشته براثر بی توجهی ها خشک شده است و ما برای احیای این فضای سبز با سازمان فضای سبز شهرداری کرج مکاتبه کردیم. این مسئول گفت: اکنون درب محوطه کاخ مروارید در مناسبت های مختلف روی گردشگران باز می شود اما این چاره کار نیست . وی تاکید کرد که کاخ مروارید به خطر افتاده و باید هر چه زودتر این وضعیت خارج شود. وی بیان داشت : این مجموعه به امکانات رفاهی نیاز دارد و باید در کنار مرمت و بازسازی نیازهای آن را برطرف کرد. طاهری گفت: همکاری بخش خصوصی چاره اصلی کار برای مرمت این مجموعه است اما میراث فرهنگی به علت نداشتن سند نمی تواند در این زمینه کاری پیش ببرد. وی افزود: به عنوان مثال سند مالکیت کاخ تاریخی شهرستانک به نام میراث فرهنگی است که مرمت آن به بخش خصوصی سپرده شده است.