پیشگامی رسانه ها در اصلاح الگوی بهینه مصرف
سپیدارآنلاین: گروه سرمقاله
مدیریت مصرف انرژی در همه جهان امری پذیرفته شده است.
فتانه محمودخانی / اما اینکه در کشورمان علیرغم وجود انرژی هسته ای ( که یکی از دلایل تحریم ها است) و نیروگاه ها و… با کمبود و بحران برق مواجه هستیم امری تامل برانگیز است. از آن جایی که استفاده درست و به جا از انرژی، متضمن توسعه پایدار در هر جامعه ای است، حفظ منابع با ارزش انرژی و مدیریت صحیح مصرف آن یکی از مهمترین موضوعات در دستور کار تمامی کشورهای جهان بوده و کلیه سیاستگذاران، دولتمردان و دست اندر کاران بخش انرژی را بر آن داشته تا چاره ای جهت رویارویی با مشکل افزایش بی رویه مصرف و در نتیجه کنترل هزینه های انرژی بیاندیشند. از مهمترین موضوعاتی که می تواند کل چرخه تولید، توزیع تا مصرف انرژی را تحت کنترل داشته و به بهترین نحو ممکن از این منابع گرانبها استفاده نمود« مدیریت انرژی» است که امروزه مهمترین ابزار جهت مواجهه با افزایش بی رویه مصرف و جلوگیری از هدررفتن میباشد، بطوریکه که استقرار و به کار گیری آن متضمّن بهینه سازی مصرف و به معنای انتخاب الگوی صحیح و عملیه سیاستهای درست در مصرف انرژی است که علاوه بر اینکه میتواند تضمینی بر استمرار رشد اقتصادی باشند، موجب کاهش تخریب منابع انرژی و نیز کاهش اثرات سوء ناشی از استفاده ناصحیح از آن بر محیط زیست و جامعه می گرد.فرهنگ سازی و آگاهسازی عمومی با هدایت سازمان های متولی امور انرژی، نقش بسیار مهمی در بهبود کمی و کیفی مصرف انرژی در کشور به عنوان بهترین راهکارهای بهینه سازی مصرف انرژی به همراه خواهد داشت. فرهنگ سازی و سیاستگذاری امور مربوط به انرژی و بهره وری انرژی بدون شک یکی از مهمترین عواملی که باعث شده سرانه مصرف و اتلاف انرژی در کشور ما از رقم بسیار بالایی برخوردار باشد، نبود آگاهی و خلا فرهنگی در این خصوص است. نبایستی فراموش کنیم که کشورهای مترقی و پیشرفته، فرهنگ سازی و بالا بردن سطح آگاهی های عمومی در زمینه بهینه سازی انرژی را مهمترین عامل بوجود آورنده عزم همگانی در راستای کاهش مصرف انرژی ذکر کرده اند و در راستای تحقق این مهم، نقش رسانه های عمومی از قبیل رادیو، تلویزیون، مطبوعات و… را به عنوان ابزارهای بسیار کارآمد ذکر کرده اند.رسانه ها در اصلاح الگوی بهینه مصرف پیشگام هستند و بدلیل کارکرد و رسالت فرهنگ سازی و مبارزه با چالش های فرهنگی، نقش تعیین کننده ای در بهینه سازی مصرف دارند و می توانند بیش از سایر نهادها و موسسات دولتی در تحقق این امر مؤثر باشند.الگوی مصرف بیشتر جنبه فرهنگی دارد تا اجتماعی؛ به این معنا که عادات مصرف بیش از این که منشاء اقتصادی داشته باشد، منشاء فرهنگی دارد. یعنی به آداب و رسوم، مشاهدات و انتقال فرهنگی از نسلی به نسل دیگر بر می گردد.چنانچه بپذیریم ساختار الگوی مصرف بیشتر فرهنگی است تا اجتماعی؛ می توان گفت: رسانه ها می توانند در اصلاح آن نقش مؤثری داشته باشند.یکی از مهم ترین سازوکارها برای فرهنگ مصرف بهینه برق و انرژی، استفاده مطلوب از ظرفیت های اطلاع رسانی و بهره گیری مناسب از تبلیغات در رسانه های جمعی است.اگر تبلیغات در وسایل ارتباط جمعی به ویژه رادیو، تلویزیون و شبکه های اجتماعی در راستای فرهنگ سازی مثبت و در خدمت “فرهنگ” و “انسان” باشد؛ میتوان امیدوار بود که گام موثری در اصلاح نگرشها و بهبود شرایط وضع موجود بهینه مصرف صورت گرفته است.بنابراین رسانه ها از طریق اقناع، تبلیغات جذاب و موثر، گزارشات خبری و اولویت دهی به مسائل مختلف بر رفتار مصرفی مردم در جامعه نقش مهمی دارند.