18 اردیبهشت؛ روز جهانی صليب سرخ و هلال احمر
سپیدارآنلاین: گروه یادداشت
هر ساله 18 اردیبهشت ماه سالروز جهانی صلیب سرخ و هلال احمر سالروز پاسداشت حرمت انسان و ارج نهادن به صلح جهانی است و و جمعیت هلال احمر پیام آور این الگوی ارزشمند در عرصه بین المللی و گویای حق حیات قائل شدن برای هر ایده و عقیده ای می باشد.
در سال 1828 میلادی شخصی پا به این جهان گذاشت که در سن 34 سالگی با نوشتن کتابی توانست بنیانگذار مکتبی باشد که بعدها نام صلیب سرخ را بر آن نهادند. آن شخص کسی نبود جز ژان هانری دونان. همه چیز از یک جنگ آغاز شد. دهکدهای در شمال غربی Manuta واقع در شمال ایتالیا در سال 1859 شاهد صحنه خونینی بین قوای اتریش و متحدان فرانسوی و ساردنی بود و جمعا حدود 50 هزار نفر در این جنگ جان خود را از دست دادند. دونان در سال 1862 براساس مشاهدات عینی خود از این جنگ کتاب خاطراتی را منتشر کرد و در پایان کتاب خواستار تشکیل جمعیتهای امدادی داوطلب برای کمک به آسیبدیدگان اینگونه حوادث شد. یک سال بعد یعنی سال 1863 اولین تشکیلات پیشنهادی دونان در ژنو تشکیل شد که طی آن 16 کشور در ژنو طی کنفرانسی بینالمللی اولین کمیته دائمی بینالمللی برای کمک به مجروحان جنگی شکل گرفت که بعدها به کمیته بینالمللی صلیب سرخ تغییر نام یافت. دونان سال 1895 به دنبال ورشکستگی دچار فقر و تهیدستی شد و سال 1910 از دنیا رفت اما کمی پیش از مرگش به پاس تفکرات سازندهاش جایزه صلح نوبل را دریافت کرد. پاداش دونان به همین جا ختم نشد و نهایتا روز هشتم ماه می برای اولین بار در سال 1984 به افتخار روز تولد دونان، روز جهانی صلیب سرخ نامگذاری شد.
فدراسیون صلیب سرخ جهانی
صلیب سرخ جهانی سازمانی بیطرف است که هم اکنون تحت عنوان فدراسیون صلیب سرخ جهانی و هلال احمر فعالیت میکند. این فدراسیون سال 1919 پس از پایان جنگ جهانی اول در شهر پاریس تحت عنوان لیگ جمعیتهای صلیب سرخ تاسیس شد. این جمعیت در اکتبر سال 1983 به لیگ جمعیتهای صلیب سرخ و هلال احمر و سپس در نوامبر 1991 به فدراسیون بینالمللی جمعیتهای صلیب سرخ و هلال احمر تغییر نام داد. جمعیتهای موسس شامل 5 کشور انگلستان، فرانسه، ایتالیا، ژاپن و ایالات متحده امریکا بودند . هماکنون شمار جمعیتهای موسس در سال 2008 به 178 جمعیت رسمی رسیده است. فدراسیون بینالمللی صلیب سرخ و هلال احمر که هماکنون بزرگترین سازمان بشر دوستانه جهان بهشمار میرود همانطور که گفته شد اینک دارای 183 کشور عضو میباشد که شعبه مرکزی آن در «ژنو» قرار دارد، 16 دفتر منطقهای و مجموعا 60 هیات نمایندگی کشوری از نقاط استراتژیک این فدراسیون محسوب میشود و هماکنون 4 واحد پشتیبانی اصلی آن در ابوظبی، بوداپست، نایروبی و پاناما کلیه فعالیتهای مرتبط با هلال احمر را در سراسر جهان حمایت میکنند.
تولد هلال احمر در ایران
در سال 1301 شمسی کشور ایران به دنبال جوی که صلیب سرخ جهانی در کشورهای اسلامی پدید آورده بود تصمیم گرفت که جمعیت ملی خود را تاسیس کند ولی به جای استفاده از نشان صلیب سرخ که نشان دولتهای مسیحی بهشمار میرفت بنابرزیرکی و تدبیر سیاسی نماینده وقت ایران بهنام «ممتازالسلطنه» از پرچم شیر و خورشید سرخ که در آن زمان معنای آن تلاش برای تداوم حیات ایران در جامعه بینالمللی بوده است استفاده کرد. این تصمیم که عملی شدن آن به کنفرانس صلیب سرخ جهانی در سال 1956 ژنو برمیگردد در شرایطی انجام شد که در آن زمان تنها دو کشور مسلمان عثمانی و ایران اجازه حضور در این کنفرانس را داشتند. از طرفی بهدلیل آنکه کشور عثمانی در 1904 در کنفرانس قبلی صلیب سرخ شرکت نکرده بود، در سال 1956 از حضور در این کنفرانس محروم ماند و بنابراین ایران تنها کشور مسلمان حاضر در این کنفرانس بود. نکته جالب اینجاست که دلیل انتخاب نشان شیروخورشید در آن سال برای جمعیت صلیب سرخ در ایران به این دلیل بود که نماینده ایرانی بر آن عقیده بود که نشان صلیب سرخ یک نشان مسیحیت است و یک کشور اسلامی نمیتواند پرچم امدادرسانی خود را در سایه نشان مسیحیت برپا کند. نشان شیروخورشید سرخ همچنان تا سال 1359 شمسی وجود داشت. اما به دنبال پیروزی شکوهمند انقلاب اسلامی در کشورمان دولت جمهوری اسلامی با ارسال نامهای به دولت سوئیس به عنوان امین و نگهدارنده قراردادهای چهارگانه ژنو اعلام کرد که خواستار تغییر نشان شیر و خورشید سرخ به هلال احمر است و به این ترتیب جمعیت ملی هلال احمر جمهوری اسلامی ایران با نام جدید شکل گرفت.
سازمانی مردمی با وظایفی بزرگ
هماکنون جمعیت هلال احمر در قالب 5 رکن اساسی شامل سازمان امداد و نجات، سازمان داوطلبان، سازمان جوانان، سازمان تدارکات پزشکی و معاونت درمان و توانبخشی وظیفه انجام امدادرسانی به آسیبدیدگان حوادث طبیعی و جنگ را برعهده دارد. در حال حاضر بیشتر فعالیتهای جمعیت حول محور امداد رسانی به آسیبدیدگان حوادث طبیعی متمرکز شده در حالی که تاسیس مراکز درمانی و توانبخشی و همچنین تولید دارو و اداره امور جوانان از وظایف کنونی این جمعیت است.
تاسیس بیمارستان و مراکز درمانی
جمعیت هلال احمر از بدو تاسیس تا زمان انقلاب اسلامی بیش از 550 بیمارستان و مراکز درمانی تاسیس کرده است که بسیاری از فعالیتهای درمانی و پزشکی را در مواقع بحرانی سرپرستی میکند.
پایگاههای امداد و نجات جادهای
از جمله فعالیتهای دیگر این سازمان بزرگ تاسیس پایگاههای امداد و نجات جادهای است که هماکنون کلیه جادههای بین شهری کشور با فواصلی کوتاه از نعمت اینگونه پایگاهها برخوردارند تا در صورت بروز هرگونه حادثه جادهای بتوانند سرویسهای لازم را به مصدومین برسانند.
پایگاههای امداد و نجات ساحلی
پایگاههای امداد و نجات ساحلی هماکنون در کلیه سواحل دریای خزر و همچنین خلیجفارس به طور دقیق عملکرد امداد و نجات حادثه دیدگان ساحلی را برعهده دارد که در صورت بروز هرگونه اتفاق غیرمترقبه امداد رسانی میکنند. نکته قابل توجه در خصوص امدادهای جادهای و ساحلی در کشورمان حضور فعال ناوگان هوایی اعم از هواپیما و بالگرد و ناوگان حمل و نقل زمینی جهت انتقال سریع مصدومین است که در کشورمان به همت سازمان هلال احمر در بهترین وضعیت سرویسدهی خود قرار دارد.