نگاهی بر پدیده کودکان کار و خیابان
سپیدارآنلاین: گروه یادداشت
مرکز غربالگری و ساماندهی کودکان کار و خیابان در خرداد 1397 توسط معاونت اجتماعی و پیشگیری از وقوع جرم دادگستری کل استان البرز و با همکاری دستگاههای مرتبط افتتاح شد.
طی جلسهای که در مورخه 9/3/97 بدین منظور و در راستای اجرای آئیننامه ساماندهی کودکان کار و خیابان و انجام هماهنگیهای لازم میان دستگاههای ذیربط و انجمنهای غیر دولتی برگزار گردید، مقرر شد شرح وظایف دستگاههای مربوطه از سوی اداره کل دفتر اجتماعی استانداری البرز و معاونت اجتماعی و پیشگیری از وقوع جرم دادگستری، استخراج و به دستگاههای ذیربط ابلاغ گردد. طی مصوبات جلسه، سمنهای فعال در حوزه کودکان در کنار دستگاههای دولتی (دادگستری، ادارهکل بهزیستی، دانشگاه علوم پزشکی، شهرداری، نیروی انتظامی، اداره کل تعاون کار و رفاه اجتماعی) که در اجرای طرح مشارکت دارند میبایست نسبت به معرفی و استقرار نماینده خود جهت ارائه خدمات مربوطه در مرکز غربالگری اقدام نمایند. شهرداری کرج نیز که پیشتر، ساختمانی را در این خصوص تخصیص داده بود موظف به تجهیز، تأمین و نگهداری ساختمان مذکور گردید. عملیاتی شدن این طرح که با پیگیریها و تلاشهای معاونت اجتماعی و پیشگیری از وقوع جرم دادگستری کل استان البرز به نتیجه رسید، از آنجا دارای اهمیت است که به باور بسیاری از متخصصین، عادی شدن این آسیب اجتماعی برای عموم جامعه و به ویژه مسئولین ذیربط به شایعترین مکانیسم دفاعی در مواجهه با این پدیده اجتماعی دردآور بدل شده است. بر این اساس از اولویت تصمیمسازان و مدیران، خارج و به عبارتی به فراموشی سپرده شده بود. این در حالی است که تحولات اجتماعی پردامنه و شتابان، همچون رشد جمعیت، شهرنشینی، جابجایی تودهها، مهاجرت به کلان شهرها، حاشیه نشینی، افزایش نابرابرهای اجتماعی و شکاف طبقاتی هرچه بیشتر موجب تعمیق این آسیب اجتماعی گردیده است. بسیاری از پژوهشها در این خصوص، نشان میدهد که پدیده کودکان کار و خیابان علاوه به ابعادی اخلاقی، انسانی، اجتماعی و اقتصادیاش یک بعد مهم دیگری دارد که چنانچه بخواهیم از منظر سلامت به آن بنگریم، مهمترین بعد این مسئله میباشد. با این رویکرد کودکان کار و خیابان نه تنها یک معضل اجتماعی، بلکه مسألهای بهداشتی است که زمانی درخور حساسیت و توجه میشود که بدانیم مطالعات مختلف نشان دادهاند که وضعیت این کودکان در هر سه بعد جسمی، روانی و اجتماعی به طور فاحشی بدتر از همسالان آنها است. بر این اساس وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی و اداره کل مربوطه در استان نیز در اجرای طرح مذکور جایگاه ویژهای را داشته و موظف به تأمین نیازهای بهداشتی و درمانی کودکان خیابانی و خانوادههای درجه اول آنان و تأمین پزشک و پرستار مورد نیاز مراکز ساماندهی کودکان خیابانی میباشد. طرح مذکور که پیشتر مغفول مانده بود در سال 95 به همت معاونت اجتماعی و پیشگیری از وقوع جرم دادگستری کل استان البرز در راستای اجرایی نمودن و استفاده از ظرفیتهای آئیننامه ساماندهی کودکان خیابانی مصوب هیئت وزیران در مورخه 3/05/1384 در دستور کار قرار گرفت. طی جلساتی که با حضور اکثر دستگاههای اجرایی و ذیربط برگزار گردید طرح مصوب پس از بررسیهای لازم و تهیه چک لیستهای ارزیابی اثربخشی عملکرد دستگاهها، مرحله به مرحله اجرا و با شناخت ابعادِ موضوع، شرحِ وظایف هر کدام از دستگاهها تشریح و تبیین گردید و از ظرفیتهای شورای پیشگیری از جرم استان، کارگروهها و کمیتههای اجتماعی و فرهنگی استان و شناسایی و جلب مشارکت سازمانهای مردم نهاد در حوزه حمایت از کودکان کار، جهت تسهیل و تسریع روند تصویب، اجرا و نظارت بر حسن اجرای برنامه استفاده شد. در نهایت میتوان گفت اجرای این طرح و مرکزی که تشکیل شده است یکی از مهمترین اقداماتی است که تا به امروز در راستای حل معضلات حقوقی، آموزشی، تربیتی و بهداشتی کودکان کار و خیابان انجام شده است که امید است گامی جهت پیشگیری از جرایم و آسیب های اجتماعی استان البرز باشد.
معاونت اجتماعی و پیشگیری از وقوع جرم دادگستری کل استان البرز