گرمای جهانی و خشکسالی
سپیدارآنلاین: گروه یادداشت
گرمایش جهانی نام پدیدهای است که منجر به افزایش میانگین دمای زمین و اقیانوسها شدهاست.
محمد باصری بخشایش/ تغییرات اقلیمی به معنای گستردهتر شامل تغییرات بلندمدت پیشین در آب و هوای زمین نیز میشود. طی ۱۰۰ سال گذشته، سیّارهی زمین بهطور غیرطبیعی حدود ۱ درجهی سلسیوس گرمتر شدهاست که این موضوع دانشمندان را نگران کردهاست. برخی از دانشمندان معتقدند که دهههای پایانی قرن بیستم، گرمترین سالها در ۲۰۰۰ سال اخیر بودهاست. گزارشها حاکی از آن است که ۱۰ مورد از گرمترین سالهای جهان تنها از سال ۱۹۹۰ تا سال ۲۰۰۷ به ثبت رسیدهاست که این میزان در ۱۵۰ سال گذشته بیسابقه بودهاست. به نظر میرسد فعّالیتهای صنعتی در ایجاد این مشکل بسیار مؤثّر بودهاند و به گرم شدن کرهی زمین کمک میکنند.از سال ۱۸۸۰ اندازهگیری دمای هوای کرهی زمین آغاز شدهاست و تاکنون نیز ادامه دارد. گفته میشود که گرم شدن کرهی زمین، در سال ۲۱۰۰ باعث خشکسالی شدید، گرمای سوزان و توفانهای وحشتناک خواهد شد.افزایش دما و گرمای زمین به طور عمده تحت تاثیر دو عامل مهم است. اول افزایش گازهای گلخانهای که علت آن افزایش گازهای گلخانهای مثل متان ناشی از افزایش مصرف سوختهای فسیلی است و دوم چرخه آب و هوایی ال نینو که هر ۲ تا ۷ سال به علت جابجایی باد در سطح اقیانوس آرام در نزدیکی خط استوا رخ میدهد. پدیدهای که باعث وقوع سیلابهای ناگهانی، خشکسالی، قحطی و اپیدمی در دنیا میشود. بروز این پدیده به گرم شدن سطح اقیانوس یا دماهایی بالاتر از میانگین سطح دریا در مرکز و شرق اقیانوس آرام مربوط است. النینو اغلب پس از دورهای از لانینا رخ میدهد که علامت مشخصه آن دمای پایینتر از حد معمول سطح دریا در همان منطقه است.با این وجود مهمترین عامل گرمایش زمین افزایش گازهای گلخانهای و مصرف بالای سوختهای فسیلی است که به دست بشر صورت میگیرد. در واقع انسان تخریب محیط زیست، مصرف بالای نفت، گاز، ذغال سنگ و تخریب جنگلها به دست خود زمین را نابود کرده با دستکاری در طبیعت زمینه تغییرات اقلیمی را فراهم کرده است. تغییراتی که تبعات سنگینی به دنبال دارد.پیامدهایی مانند افزایش خشکسالی، سیل و بارشهای شدید، طوفان و گردبادها، آتش سوزی جنگلها، افزایش حشرات و بیماریها و گرم شدن زمین که به افزایش گرمازدگی و تهدید سلامت انسان منجر میشود.مطالعات جدید با تفکیک نقش طبیعت و انسان در خشکسالی نشان میدهد گرمای جهانی سبب نزدیکتر، سریعتر و شدیدتر شدن پدیده خشکسالی میشود.به عقیدهی بسیاری از دانشمندان با افزایش آگاهیهای عمومی، مصرف بهینهی سوخت و انرژی، افزایش سطح فضای سبز و جلوگیری از تخریب جنگلها، بازیافت مواد و استفاده از انرژیهای جایگزین سوختهای فسیلی مانند باد و خورشید میتوان این پدیده و اثرات منفی آن بر زندگی بشر را کنترل کرد.