نوشتافزار ایرانی؛ صنعتی فرهنگی که آینده نسلها را میسازد
سپیدارآنلاین: گروه یادداشت
نوشتافزار، نخستین ابزار ارتباطی کودک با جهان یادگیری است؛ قلمی که در دست دانشآموز قرار میگیرد، دفتری که نخستین جملهها در آن نوشته میشود، و کولهباری که بر دوش نوجوان مینشیند، تنها کالا نیستند؛ حامل ارزشهای تربیتی، فرهنگی و حتی ملیاند.
به همین دلیل، صنعت نوشتافزار امروز نه تنها یک حوزه اقتصادی بلکه بخش مهمی از امنیت فرهنگی کشور به شمار میآید.در سالهای گذشته، رشد تولیدات داخلی در این حوزه نشان داد که با اتکا به طراحی خلاقانه، کیفیت قابل رقابت و بهرهگیری از پشتوانه فرهنگی ایران، میتوان سهم بازار را بهتدریج از محصولات خارجی بازپس گرفت. حضور برندهای نوشتافزار ایرانی در میان انتخابهای خانوادهها، نتیجه یک جریان آگاهانه و ملی است؛ جریانی متشکل از تولیدکنندگان، طراحان، مربیان آموزشی و حتی والدینی که خواستار هویتبخشی به فضای یادگیری کودکان هستند. اگر در دهههای گذشته دفاتر خارجی با شخصیتهای وارداتی ذهن کودکان را تسخیر میکردند، حالا شخصیتهای ایرانی، رنگها و روایتهای بومی در قفسههای فروشگاهها حضور پررنگتری دارند؛ حضوری که نشان از رشد اعتماد به کالاهای ایرانی و تقویت اقتصاد فرهنگ دارد.با این حال، صنعت نوشتافزار همچنان با چالشهایی مواجه است که بخشی از آن به ساختارهای تولید مربوط میشود و بخش دیگری به فرهنگ مصرف. مواد اولیه گران، وابستگی برخی اقلام به واردات، ضعف در زنجیره توزیع، نبود تسهیلات کافی برای توسعه خطوط تولید، و البته رقابت محصولات قاچاق، فضای کار را برای تولیدکنندگان کوچک و متوسط دشوار کرده است. از سوی دیگر، ناآگاهی بخشی از مصرفکنندگان از کیفیت و تنوع تولیدات ایرانی، باعث میشود بخشی از بازار همچنان در اختیار محصولات کمکیفیت خارجی باقی بماند. در چنین شرایطی، حمایت هدفمند و هوشمندانه از تولید داخلی میتواند صنعت نوشتافزار را به جایگاهی برساند که شایسته فرهنگ و ظرفیت کشور است.استان البرز بهعنوان یکی از قطبهای صنعتی کشور، در سالهای اخیر سهم قابل توجهی در رشد صنایع فرهنگی از جمله تولید نوشتافزار داشته است. نزدیکی به پایتخت، دسترسی مناسب به شبکههای توزیع، و حضور نیروی انسانی متخصص، البرز را به یکی از نقاط مهم توسعه این صنعت تبدیل کرده است. بسیاری از واحدهای تولیدی فعال در حوزه کاغذ، بستهبندی، چاپ، لوازمالتحریر و اقلام جانبی، در شهرکهای صنعتی استان مستقر هستند و نقش مهمی در تأمین نیاز بازار داخلی ایفا میکنند. همچنین ظرفیتهای دانشگاهی و تحقیقاتی البرز، امکان طراحی و تولید محصولات خلاقانهتر را فراهم کرده است. تکیه بر این توان داخلی میتواند البرز را به یکی از بازیگران اصلی توسعه صنعت نوشتافزار در کشور بدل کند.روز صنعت نوشتافزار، یادآور این حقیقت است که رونق تولید داخلی تنها با حمایتهای مقطعی به دست نمیآید، بلکه نیازمند برنامهریزی بلندمدت، تعامل میان بخشهای مختلف، توسعه برندهای معتبر ایرانی، و توجه جدی به صادرات است. ایران با داشتن پیشینه فرهنگی غنی و جمعیت جوان، میتواند سهم مهمی از بازارهای منطقه را در اختیار بگیرد؛ مشروط بر آنکه از ظرفیت طراحان و شرکتهای خلاق بهدرستی استفاده شود.در نهایت، روزی است برای تأکید بر اینکه قلم و کاغذ هنوز هم ارزشمندترین ابزارهای یادگیریاند و هر آنچه در این مسیر تولید میشود، بخشی از معماری ذهنی فردای این سرزمین است. حمایت از صنعت نوشتافزار، حمایت از اقتصادی است که ریشه در فرهنگ دارد و ثمرهاش در آینده کشور دیده میشود.