اوپک نقش خود را در تعیین قیمت نفت از دست داده است
سپیدارآنلاین: گروه اقتصادی
یک کارشناس اقتصاد سیاسی بین الملل معتقد است: اوپک تنها 10 درصد در تعیین قیمت نفت تاثیر دارد و از سال 1960 تاکنون نقش اصیل خود را در تنظیم قیمت از دست داده است.
دکتر علی اصغر زرگر در خصوص روند نزولی قیمت نفت از سال گذشته تاکنون گفت: درست است که تولیدکنندگان اوپک با تولید بیش از حد به اشباع بازار و عرضه بیش از تقاضا دامن زدهاند؛ اما عمدهترین دلایل کاهش قیمتها در این سطح به عوامل ماورای اوپک مربوط میشود. وی با تاکید بر عوامل خارج از اوپک و نقش آن بر کاهش قیکت نفت افزود: رکود اقتصادی جهانی که از حدود سه سال پیش شروع شد و هم اکنون نیز ادامه دارد و تلاش بسیاری از کشورهای مصرف کننده نفت برای جایگزین کردن نفت با سوختهای ارزانتر همچون گاز یکی از عوامل این کاهش قیمت محسوب میشود. این کارشناس مسائل بینالملل خاطرنشان کرد: سیاستهای بینالمللی همچون تبانی آمریکا و عربستان در اشباع بازار و در بورسهای بینالمللی یکی دیگر از عوامل کاهش قیمت نفت است. وی در ادامه با بیان اینکه برخی گمانهزنیها در خصوص اتمام بعضی از منابع نفت در جهان نادرست بود، گفت: علاوه بر این نه تنها آن منابع به پایان نرسید بلکه منابع جدیدی نیز در آفریقا و دیگر نقاط جهان کشف شد. زرگر از عدم تاثیر بحرانهای بینالمللی بر قیمت نفت در سالهای اخیر گفت و یادآورشد: در گذشته بحران های بین المللی به خصوص بحرانهای خاورمیانه به شدت بر قیمت نفت تاثیر میگذاشت اما در حال حاضر این موضوع تاثیر خود را از دست داده است. این کارشناس اقتصاد سیاسی بینالمللی ضمن اشاره به دلیل عدم تاثیر بحرانهای بینالمللی بر نوسان قیمت نفت تصریح کرد: امنیتی که در جریان عرضه و تقاضا به وجود آمده است مهمترین دلیل این موضوع است؛ زیرا کشورهای تولید کننده در هر شرایطی به دنبال فروش نفت خود هستند. وی ادامه داد: تعیین قیمت نفت در آمستردام، لندن و نیویورک که خارج از حوزه تولید نفت هستند نیز میتواند بر کاهش قیمت نفت تاثیر بگذارد و تعیین قیمت نفت را از دست اوپک خارج و در اختیار شرکتهای بزرگ بینالمللی و بورسهای نفتی قرار میدهد. زرگر به از دست رفتن نقش اوپک در تعیین قیمت نفت صحه گذاشت و تاکید کرد: به نظر میرسد از سال 1960 تاکنون سازمان اوپک آن نقش اصیل خود را در تعیین قیمت عرضه نفت از دست داده است و نهایتا 10 درصد در تعیین قیمتها نقش دارد و باقی عواملی خارج از اوپک هستند. این کارشناس مسائل انرژی در توضیح اینکه عربستان به عنوان یکی از کشورهای عضو اوپک میتواند با کاهش تولید به افزایش مجدد قیمت نفت کمک کند، گفت: کشور عربستان دو میلیون بشکه نفت بیشتر از سهمیه خود به بازار عرضه میکند و مساله اینجاست که دو میلیون بشکه نفت نمیتواند آنقدر تاثیرگذار باشد که قیمت نفت را از 110 دلار به 35 دلار برساند. زرگر به ادامه روند کاهش قیمت نفت حداقل تا اواخر سال 2016 اشاره کرد و گفت: آژانس بینالمللی انرژی پیش بینی کرده است که این روند در سال آینده نیز ادامه داشته یا نهایتا قیمتها در همین حد ثابت میماند؛ البته این موضوع جدیدی نیست زیرا در دهههای گذشته قیمت نفت به شش دلار نیز رسیده است.وی به سیاست ایران پس از رفع تحریمها و افزایش قابلیتها برای تولید نفت بیشتر اشاره کرد و گفت: ایران با کشورهای عضو اوپک در مورد رعایت سهمیهها و عودت سهمیه خود رایزنی کرده است اما این مذاکرات نتیجهای نداشته است اما در هر حال ایران این قابلیت را دارد که با افزایش تولید نفت بیشتری روانه بازار کند. زرگر افزود: ایران چارهای جز فروش نفت بیشتر با قیمت پایینتر ندارد زیرا چشم انداز آینده روند کاهش بیشتر قیمت یا نهایتا تثبیت قیمت را نشان میدهد و حتی روسیه نیز در پی افزایش تولید نفت خود است. این استاد دانشگاه خاطرنشان کرد: پایان روند نزولی قیمت نفت در کوتاه مدت امکان ندارد مگر اینکه بحران بینالمللی خارق العادهای یا جنگی فراگیر رخ دهد. وی افزود: علاوه بر این؛ رونق اقتصاد جهانی و خروج از رکود یا تکمیل ذخایر استراتژیک نفت آمریکا و هدایت سرمایهها یه سمت صنایع نفتی نیز میتواند در افزایش قیمت نفت در کوتاه مدت تاثیر داشته باشد. زرگر در پایان و در توضیح وضعیت ذخایر استراتژیک آمریکا و تاثیر آن بر قیمت جهانی نفت گفت: تجربه نشان داده است که با کاهش قیمتها شرکتهای آمریکایی شروع به پر کردن ذخایر استراتژیک خود میکنند؛ سپس با تکمیل این ذخایر سیاست افزایش قیمت نفت را در پیش گرفته و با سیاستهای خود در بورسهای بینالمللی سعی در افزایش قیمت و فروش مازاد نفت خود میکنند.