پرسشگری، مهارت عملی و مردمیسازی امر به معروف، کلید توسعه فردی و تمدنی است
سپیدارآنلاین: گروه اجتماعی
حجتالاسلام والمسلمین دوستمحمدی، مدرس حوزه و دانشگاه و کارشناس ستاد امر به معروف و نهی از منکر استان البرز، در ششمین جلسه شورای دانشگاه آزاد اسلامی استان البرز با تأکید بر اهمیت پرسشگری، تلفیق حوزه و دانشگاه و آموزش مهارتهای عملی، دوازده حوزه ضروری زندگی از نگاه اسلام را برای ارتقای فرد و جامعه تشریح کرد و بر نقش فعال مردم در تحقق ارزشهای دینی و اجتماعی تأکید کرد.
حجت الاسلام دوست محمدی در این جلسه پرسشگری را ریشهی همه پیشرفتهای علمی و فرهنگی بشر دانست و گفت: قرآن و روایات مردم را به پرسش و تفکر دعوت کردهاند. اما سؤال اگر با تفکر همراه نباشد، عمق و دقت لازم را ندارد، باید فرهنگ سؤالپرسیدن هدفمند و علمی را در جامعه ترویج کنیم.
دوستمحمدی از سطحینگری علمی و تقلید در اصول دین انتقاد کرد و تأکید نمود: حق پرسش و رجوع به منابع اصیل باید به رسمیت شناخته شود. او همچنین جداسازی حوزه و دانشگاه را مانعی در مسیر شکلگیری تمدن اسلامی دانست و از جزوهگرایی و آموزش سطحی در نظام آموزشی گلایه کرد.
این مدرس حوزه و دانشگاه ابراز داشت: متون و شیوههای آموزشی حوزوی و دانشگاهی باید بازنگری و روزآمد شوند تا بتوانند پاسخگوی مسائل نوین علمی و اخلاقی باشند. او با یادآوری حدیث پیامبر(ص) درباره طلب علم ولو به چین ، بر لزوم توجه به رشتهها و دانشهای متنوع برای توسعه تمدنی تأکید کرد.
وی خاطر نشان کرد: آشنایی با کارهای عملی شجاعت و توانایی عمل را در انسان تقویت میکند. و هشدار داد که نباید کار را صرفاً به معنای اشتغال اداری محدود کرد، بلکه باید انسانهایی پرورش یابند که توان ایفای نقشهای اجتماعی و اقتصادی داشته باشند.
کارشناس ستاد امر به معروف و نهی از منکر استان البرز خانواده، مدارس، رسانهها و دیگر نهادهای اجتماعی را در شکلگیری شاکله سؤال و فکر افراد مؤثر دانست و تأکید کرد: طلبهها و دانشجویان باید بهعنوان محقق تربیت شوند، نه صرفاً دریافتکننده نمره و جزوه.
وی با اشاره به روایت از گهواره تا گور اطلبوا العلم یادآور شد که مسیر یادگیری پایانناپذیر است و باید در فرهنگ آموزشی کشور بهصورت عملی جاری شود.دوستمحمدی بخشی از سخنان خود را به آنچه حوزههای ضروری زندگی نامید اختصاص داد و گفت که این حوزهها از نگاه اسلام برای شکلگیری تمدن و زندگی سالم انسانی حیاتیاند.وی بر شناخت موانع و مقاومتها برای برنامهریزی درست حرکتها تأکید کرد، همچنین ضرورت داشتن خانهای امن، آرام، زیبا و مجهز را یادآور شد و اهمیت سلامت، بهداشت و آموزش پیشگیری و درمان را یادآوری کرد. توجه به نظافت و آراستگی در ظاهر و محیط زندگی، اهمیت پوشاک و کارکرد اجتماعی و فرهنگی آن، آشنایی با مهارتهای سفر و گردش برای آرامش و رشد فردی، و ضرورت ورزش و تفریح و تقسیمبندی زمان زندگی بر اساس عبادت، معاش، دید و بازدید و تفریح از دیگر حوزههاست. او همچنین بر اهمیت تغذیه و آشامیدن سالم و روشهای صحیح خواب و بیداری از نگاه طب اسلامی و سنت نبوی تأکید کرد و خاطرنشان کرد که سنت نبوی حتی در جزئیات سبک زندگی راهگشاست.
دوست محمدی در ادامه مفهوم معرفت را تبیین کرد و گفت: با معرفتترین افراد کسانیاند که داشتههای خود را در اختیار دیگران قرار دهند؛ چه خانه و سفره، چه علم و تجربه. تمدن اسلامی خیرخواه است، در حالیکه تمدن غربی بر خودخواهی بنا شده است. این مدرس حوزه و دانشگاه به سختی تغییرات اجتماعی اشاره کرد و گفت: حتی در مساجد و دانشگاهها نیز در برابر تحول مقاومت میشود. برخی از امامان جماعت یا اساتید با سنین بالا سخت تغییر را میپذیرند، اما باید بدانیم تحول بدون همراهی این پایگاهها ممکن نیست. دوستمحمدی با اشاره به بیانات رهبر انقلاب درباره وظایف اجتماعی جوانان افزود: بسیاری از وظایف مانند شغل، ازدواج و فرزندآوری در اصل مردمیاند و اگر کاملاً حکومتی شوند، نتیجه معکوس خواهد داشت.
وی امر به معروف و نهی از منکر را نیز از همین جنس دانست و تصریح کرد: این واجب ابتدا فردی و سپس اجتماعی است. اگر کاملاً حکومتی شود، جامعه دچار رخوت میگردد. مردمیسازی امر به معروف باعث میشود حکومت هم بهتر بتواند نقش خود را انجام دهد.