پایگاه خبری و تحلیلی سپیدار آنلاین

خسرو پورنادعلی" خوشنویس نظرآبادی با الگوگیری از سبک های مختلف خوشنویسی موفق به ثبت یک سبک جدید خوشنویسی شد که به تازگی در معاونت حقوقی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی مورد تایید قرار گرفته است.
هنر خوشنویسی از هنرهای اصیل اسلامی- ایرانی است و خوشنویسان و استادان برجسته و مطرحی در این هنر صاحب سبک بوده اند. استادانی که در سیر تعالی و رشد این هنر ظریف قله ها را در نوردیدند و خطوطی را به یادگار گذاشتند که زیباترین بود و ماندگار شد. از میرعلی تبریزی خالق خط نستعلیق و میرعماد حسنی بزرگترین استاد نستعلیق نویس گرفته تا میرزا محمد رضا کلهر خوشنویس و در دوره معاصر هنرمندانی چون محمد احصایی مبدع سبک نقاشیخط و پس از انقلاب حسن زرین خط و رضا مشعشعی. هنری که در طول قرن ها متعالی تر شد و رشد کرد. خوشنویسی هنری است که در آن ایستایی و توقف معنایی ندارد و رو به اوج است. به تازگی یکی از استادان خوشنویسی سبکی را در معاونت حقوقی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی به ثبت رساند که از سالها پیش خوشنویسی به این شیوه را تمرین می کرد. سبکی که در آن مداد جایگزین قلم نی و دوات و لیقه شده است. خسرو پورنادعلی متولد 1339 ساکن شهرستان نظرآباد استان البرز است. 16-15 ساله بود که به آثار خوشنویسی مربی کانون پرورش فکری محل زندگی اش در قصر شیرین علاقه مند شد و گرچه به گفته خودش قلم نی را دوست نداشت اما به جایش از مداد استفاده کرد. این کشش و رغبت به خطاطی سرانجام او را به سبکی تازه رهنمون شد که با تایید معاونت هنری وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی و ثبت در معاونت حقوقی این وزارتخانه "اوج" نام گذاری شد. با این هنرمند درباره سبک خوشنویسی اوج به گفتگو پرداختیم.
ایده اولیه کار چگونه شکل گرفت؟
می گوید سالهای زیادی حدو د23 سال است که مشغول نوشتن است. «نوجوان که بودم در قصر شیرین برای تفریح و سرگرمی به کانون پرورش فکری می رفتم و روزگار می گذراندم. آنجا خانومی بود که خوشنویسی تدریس می کرد و من با دقت به کارش نگاه می کردم که چقدر زیبا می نوشت. قلم نی را دوست نداشتم ولی مربی کانون آنچنان زیبا خوشنویسی می کرد که ترغیب شدم مانند او بنویسم و به جای قلم نی از مداد استفاده کردم و کارهای او را با مداد به صورت دو خطی انجام می دادم. آثار سبک اوج نیز همه با مداد خلق شده اند و کار قلم های مخصوص خطاطی نیست. من به مداد انگشت یازدهم می گویم و بدون آن کار نمی کنم.»
و از همان موقع دوخطی نوشتن را آغاز کردید؟
بله؛ از همان موقع، آن روزها 15، 16 ساله بودم و با ذوق زیادی این کار را می کردم اما مدتی در گیر و دار درس و مدرسه، کار را رها کردم تا اینکه سالهای 65،64 بار دیگر نوشتن را از سر گرفتم. البته بیشتر برای دل خودم می نوشتم و کارهایم را عرضه نمی کردم تا حدود پنج سال پیش که به صورت جدی پیِ کار را گرفتم. کارم بیشتر نوشتن برای لگو و تابلوهای تبلیغاتی بود؛ اما کم کم به این فکر افتادم خوشنویسی به تغییراتی نیاز دارد. با همه احترامی که برای استادان خوشنویسی قائلم اما به نظرم این هنر ارزشمند کمی یکنواخت شده است.دوست داشتم کاری کنم تا جوان امروزی به این هنر گرایش پیدا کند؛ کاری نو که برای بچه های نسل جدید دلپذیر باشد و در عین حال ذهنشان را درگیر کند. بعد طراحی لغات را شروع کردم.
سبک اوج چه نوع سبکی است و چه تفاوتهایی با خوشنویسی به روش های معمول دارد؟
لغات در این سبک با لغات خطوط دیگر از جمله نستعلیق، ثلث و... شباهتی هایی دارد ولی روش نوشتن کمی متفاوت است. به این ترتیب که لغات در دل یکدیگر قرار می گیرند و به نوعی با هم درگیر می شوند؛ مثل گل "لولا". کلمات در این سبک مانند گلبرگ های گل لولا در هم می لولند و حالت دوبعدی پیدا می کنند. این ویژگی سبب شده کلمات به سادگی قابل تشخیص نباشند و خواندنشان به دقت بیشتری نیاز دارد. نوشتن به این شیوه هم ساده است و هم سخت زیرا در هم بودن کلمات که ویژگی این سبک است باید به گونه ای رعایت شود که کلمات را بتوان خواند و این پیچیدگی و درهم لولیدگی، منجر به ناخواناشدن متن نشود.
پیش از شما آیا بودند کسانی که به شیوه های مشابه اوج خوشنویسی کنند؟
من حدود 20 سال روی این کار تحقیق و فکر و پرس و جو کردم اما حتی در اینترنت هم نشانه هایی دال بر اینکه این سبک پیش از این کار شده، نیافتم و با راهنمایی های مسئولان اداره فرهنگ و ارشاد اسلامی نظرآباد به فکر ثبت آن افتادم. این سبک با الهام گرفتن از سبک های مختلف خوشنویسی خلق شده اما اینکه مشابه آن کار شده، به نظر نمی رسد چنین باشد.
در این روش کلمات در دل هم و به حالت عمودی قرارمی گیرند و البته از پایین به بالا. نامگذاری اوج بر این سبک به همین علت بوده؟
هم در این امر ریشه دارد و هم از این روی است که جوانان امروز که معتقدم جوانانی فرهیخته هستند این هنر را به اوج زیبایی و شکوفایی برسانند. خطوط فارسی و عربی زیباترین خطوط دنیا بوده و دارای قابلیت های فراوانی برای ابداع سبک های جدید هستند. معتقدم هیچ خطی قابل مقایسه با خط فارسی و عربی نیست و این ظرفیتی بی نظیر برای خلق آثاری تازه است. کاغذهایی که روی آنها کار می کنم ابعاد مختلفی از بزرگ و کوچک دارند اما همین که نوشتن را آغاز می کنم دوست دارم بدون محدودیت های صفحات کاغذ، کلمات سربکشند و تا آسمان بالا بروند. این حس آنچنان قوی است که دلم می خواهد فضای صحرا، صفحه کاغذم بود تا وقتی "خدایا" را می نویسم، حرف الف تا آسمان برود بالا.
آثار شما همگی سیاه و سفید است، به این فکر کرده اید که از رنگ های دیگر هم استفاده کنید؟
اصرارم این است جوانان و کسانی که به این سبک علاقه مند می شوند برای تهیه وسایل آن دچار دردسر نشوند. دغدغه ام انجام کاری ساده و راحت است که با ساده ترین ابزار قابل اجرا باشد. حال ممکن است بعدها تعدادی از آثار را رنگی کار کنم اما حتما رنگ روغن و وسایل مشابه نخواهد بود و تنها مدادهای رنگی را برای رنگ زدن به تابلوها به کار می برم. ابزار کار خوشنویسی اوج بسیار ساده و تنها یک مداد و یک صفحه کاغذ و به سادگی در دسترس است. به نظرم جوانان با این ابزار ساده می توانند آثاری خلق کنند که دست کمی از تابلوهای زیبای استادان بزرگ خطاطی نداشته باشد.
و حرف آخر...
معتقدم سادگی در ذهن و فکر است و با ابزاری ساده هم می توان آثاری زیبا و ماندگار خلق کرد. هدفم بیشتر جلب توجه و آشنا کردن نسل جدید با هنر خوشنویسی است تا به سمت و سوی هنرهای اصیل ایرانی متمایل شوند. از دیرباز هنر با روح ایرانی عجین بوده و چه خوب است در کنار گرایش به هنر مدرن، هنرهای اصیل و ارزشمند کشورمان نیز در عین حفظ اصالت با سبک و سیاقی تازه تر به بچه های این نسل معرفی شوند. امیدوارم بچه های نسل فردا نواندیش باشند و با ابتکار و خلاقیت در تمام ابعاد زندگی عمل کنند.
این هنرمند سبک جدید خوشنویسی خود را با عنوان"اوج" به شماره 725 به موجب بند 5 ماده قانون حمایت از مولفان و هنرمندان به ثبت رسانده است. در هفته وحدت نمایشگاهی از آثار این هنرمند در محل اداره فرهنگ و ارشاد اسلامی شهرستان نظرآباد برپا خواهد شد.