تأکید مراجع و علمای شیعه و اهل‌سنت بر بی‌کفایتی رژیم آل‌سعود در اداره حرمین شریفین
سپیدار‌آنلاین: گروه گزارش
مراجع تقلید و علمای شیعه و سنی ضمن محکومیت فاجعه خونین سرزمین منا در روز عید قربان بر بی‌لیاقتی و بی‌کفایتی رژیم آل‌سعود در اداره حرمین شریفین تأکید کردند.
گروه استان‌ها، مراجع تقلید و علمای شیعه و اهل سنت ضمن محکومیت فاجعه خونین سرزمین منا در روز عید قربان، بر بی‌لیاقتی رژیم آل سعود در اداره حرمین شریفین تأکید کردند و خواستار مجازات عوامل این واقعه اسفناک شدند.
آیت الله العظمی سبحانی: سوء مدیریت آل سعود سبب به زمین ریختن خون مسلمانان شد
آیت الله جعفر سبحانی در پیامی درگذشت شهادت‌گونه حجاج بیت الله الحرام را در حادثه منا تسلیت گفت. در پیام این مرجع تقلید آمده است: فاجعه مولمه، درگذشت شهادت‌گونه ضیوف الرحمن، در سرزمین امن الهی قلوب همه مسلمانان جهان را جریحه‌دار ساخت. آیت الله سبحانی تصریح کرده است: شکی نیست که اگر این فریضه الهی به‌صورت درست مدیریت می‌شد، قطره خونی به زمین نمی‌ریخت. استاد سطوح عالی حوزه علمیه قم افزوده است: اینجانب این حادثه جانگداز را به حضرت ولی‌عصر(عج) و عموم مسلمانان بالاخص خانواده‌های داغ‌دیده از هر کشوری تسلیت گفته و برای بازماندگان صبر جمیل و اجر جزیل خواهانم.
ماموستا قادری: حادثه مِنا نشان از بی‌کفایتی و سوءمدیریت آل‌سعود است
ماموستا ملاقادر قادری امام جمعه پاوه در پی حادثه مصیبت‌بار مِنا بیانیه‌ای خطاب به محضر مبارک مقام معظم رهبری حضرت‌آیت‌الله خامنه‌ای صادر کرد. در این بیانیه آمده است: حادثه دلخراش منا و عروج ملکوتی جمعی از مهمانان و ضیوف الرحمان، در لباس احرام و در هنگام انجام یکی از فرایض دینی، عید قربان امسال را به قربانگاه حجاج بیت‌الله الحرام تبدیل و ضمن اینکه سبب تأثر و تألم شدید همه مسلمانان شد، قلب مؤمنین را جریحه‌دار و جهان اسلام را نیـز در حزن و ماتم فرو برد؛ با کمال تأسف، حضور جمعی از هموطنان عزیزمان میان درگذشتگان این حادثه، تلخی آن را دوچندان کرده است. در بخش دیگری از این بیانیه آمده است: بدون تردید این حادثه مولمه که نشان از بی‌کفایتی و سوءمدیریت آل‌سعود دارد، سبب نفرین تمامی آگاهان و دلسوزان دین شد. اینجانب این ضایعه را به محضر مبارک مقـام معظم رهبری، ملت شریف ایران و همه مسلمانان جهان تسلیت عرض نموده، از درگاه حی سبحان برای این عزیزان رحمت واسعه الهی و برای بازماندگان صبـر و شکیبایی را مسئلت می‌نمایم.
آیت الله العظمی مکارم شیرازی: علمای اسلام و سیاستمداران برای اداره حرمین شریفین فکری کنند
آیت الله مکارم شیرازی با صدور بیانیه‌ای ضمن تسلیت واقعه رخ‌داده روز گذشته در منا اظهار داشت: علمای اسلام از یک سو و سیاستمداران از سوی دیگر در اسرع وقت جلساتی تشکیل دهند و برای اداره حرمین شریفین فکری کنند. متن پیام این مرجع تقلید به‌شرح زیر است: حادثه دردناک منا جهان اسلام را غرق در عزا ساخت، فاجعه‌ای که منجر به از دست رفتن و مجروح شدن جمع زیادی از مسلمانان همه کشور‌ها و کشور عزیزمان شد. چشم‌ها در فراغ خونبار و قلب‌ها در آتش این مصیبت عظما سوزان است. اینجانب به تمام مسلمین جهان و به‌ویژه خانواده‌هایی که عزیزان خود را از دست داده‌اند صمیمانه تسلیت عرض می‌کنم. امیدوارم روح پاک آن‌ها در جوار رحمت الهی با ارواح شهدای کربلا محشور شود و خداوند به بازماندگان صبر جمیل و اجر جزیل مرحمت کنند و آن‌ها را ذخیره یوم المعاد قرار دهد. این فاجعه عظیم ایجاب می‌کند که علمای اسلام از یک سو و سیاستمداران از سوی دیگر در اسرع وقت جلساتی تشکیل دهند و برای اداره حرمین شریفین فکری کنند، کسانی که اکنون مسئول هستند عملاً ثابت کردند توانایی این کار را ندارند و امکان تکرار این فاجعه در سالهای دیگر مراسم حج را به‌صورت یک عبادت وحشتناک در آورد و به قداست حج ضربه شدیدی وارد می‌کند تا افکار عمومی در جهان اسلام آماده است در این باره فکری کنند. هیئتی مدیر و مدبر و با تجربه کافی برای اداره حرمین شریفین معین شود. به‌یقین اگر در این امر کوتاهی شود مسئولیت حوادثی که امکان دارد خدای ناکرده تکرار شود بر گردن همگان است.
ماموستا غفوری: رهبران دینی جهان اسلام به‌دنبال حادثه منا بیدار شوند
ماموستا عبدالله غفوری در گفت‌و‌گو با خبرنگار تسنیم در کرمانشاه، با اشاره به اینکه واقعه دلخراش منا نشانه بی‌دقتی و سوء مدیریت آل‌سعود است، اظهار داشت: حرمین شریفین در عربستان متعلق به تمام مسلمانان است و به‌دنبال این فاجعه دلخراش مدیریت آن باید به هیئتی کاردان و باحکمت سپرده شود. امام جمعه روانسر با بیان اینکه بنا بر فرمایشات مقام معظم رهبری مسئولان دینی و مسلمانان دنیا باید آگاه و بیدار باشند، عنوان کرد: بی‌دقتی و سوءمدیریت آل‌سعود باید در کنفرانس‌های اسلامی و جوامع دینی بیان شود. ماموستا غفوری با اشاره به اینکه آل‌سعود باید آل سقوط خوانده شود، بیان کرد: وقوع این حادثه در منا به جامعه بشریت ثابت کرد که آل‌سعود خادم الحرمین نیستند زیرا اگر این‌چنین بود به‌طور قطع به زائران حرمین شریفین بیشتر توجه و رسیدگی می‌شد.
وی با استناد به آیاتی از قرآن کریم مبنی بر لزوم ایجاد آرامش برای زائران حرمین شریفین، گفت: زائران باید با خیالی راحت به عبادت ذات‌الله بپردازند ولی آل‌سعود با ایجاد تشویش و اضطراب میان مسلمانان تنها نظاره‌گر است. امام جمعه روانسر با بیان اینکه تمام جهان بی‌دقتی آل سعود در حادثه منا را محکوم می‌کنند، افزود: کسی که ادعای خادم الحرمین دارد نباید حامی رژیم صهیونیستی و داعش به‌عنوان دشمنان اسلام باشد. ماموستا غفوری با اشاره به اینکه تاکنون اتفاقات بسیاری در اعمال حج رخ داده اما حادثه منا فراموش نشدنی است، گفت: این حادثه نتیجه اعمال آل سعود و حمایت‌های آن‌ها از رژیم صهیونیستی و داعش است و بر این اساس باید از آن درس عبرت گرفت. وی با بیان اینکه عدم مسئولیت پذیری آل سعود نسبت به این حادثه فاجعه‌ای دیگر است، بیان کرد: امت اسلامی همواره راضی به قضا و قدر الهی است اما عقل مافوق همه قرار دارد و آل سعود باید با استفاده از نیروهای باتجربه و برگزاری کلاس‌های توجیهی از مذمت خود جلوگیری می‌کرد.
آیت الله العظمی وحید خراسانی: کشته‌شدگان حادثه منا اجر و پاداش عظیمی نزد پروردگار دارند
آیت‌الله وحید خراسانی با صدور پیامی شهادت جمعی از مسلمانان در فاجعه منا را تسلیت گفت. متن پیام این مرجع تقلید به‌شرح زیر است: قال الله تبارک وتعالی: "وَمَنْ یَخْرُجْ مِنْ بَیْتِهِ مُهاجِراً إِلَى اللَّهِ وَ رَسُولِهِ ثُمَّ یُدْرِکْهُ الْمَوْتُ فَقَدْ وَقَعَ أَجْرُهُ عَلَى اللَّه" [کسی که از خانه خود بیرون بیاید در حالی که به‌سوی خدا و رسولش هجرت می‌کند پس مرگش فرا برسد تحقیقاً اجر او با خداوند می‌باشد]
خوشا به حال کسانی که در مهمانی خدا مصداق این آیه کریمه شدند؛ آن‌ها کسانی هستند که امیرالمؤمنین علیه السلام درباره‌شان فرمود: "واختار من خلقه سماعاً أجابوا إلیه دعوته، وصدقوا کلمته، ووقفوا مواقف أنبیائه، وتشبهوا بملائکته المطیفین بعرشه [خداوند از خلق خود اختیار کرد و برگزید آن‌هایی را که نداى منادى او را شنیدند و دعوت او را اجابت کردند و سخن او را تصدیق کردند و ایستادند در جاهائى که انبیای او در آنجا ایستادند و به ملائکه‌ای که گرد عرش خدا صف زده‌اند، تشبه کردند]؛ آنان در حالی جان دادند که در مواقف انبیا بودند و کاری شبیه ملائکه عرش خدا می‌کردند، و به مقامی رسیدند که اجر آن بر خدا واقع شد؛ و این جمله فوق ادراک و بیان است. سعادتمند بازماندگانی که در این مصیبت صبر کنند و مشمول شفاعت درگذشتگانشان در درگاه خداوند باشند.
ماموستا بیضاوی: هیچ جنایتکار و کافری دست به فاجعه منا نمی‌زند
ماموستا عبدالقادر بیضاوی ، با اشاره به حوادث دیروز عربستان و کشتار زائران در منا اظهار داشت: همه می‌دانند که این حادثه تعمدی نبوده اما دولت آل سعود در این باره مسئولیت بزرگی به‌عهده داشته و باید وقوع این حوادث را کنترل و پیش‌بینی می‌کرد چون هیچ جنایتکار و کافری دست به چنین اقدام نمی‌زند. امام جمعه اهل سنت ارومیه گفت: منا وضعیت چندان مناسبی برای حضور عده کثیری نداشته و باید این مسئله از سوی دولت عربستان مدیریت می‌شد. بیضاوی تصریح کرد: سایر دولت‌های اسلامی نیز در انجام مراسم حج مسئولیت دارند چون حرمین تنها مربوط به عربستان سعودی نیست بلکه متعلق به تمامی امت اسلامی است. امام جمعه اهل سنت ارومیه افزود: میلیون‌ها نفر از مردم کشورهای اسلامی مهمان سعودی‌ها بوده و باید آن‌ها بیش از پیش در راه حفظ جان مهمانان خود تلاش کنند.
آیت الله العظمی نوری همدانی: آل سعود جز نوکری آمریکا و ارتباط با صهیونیسم نقش دیگری ندارد
آیت الله نوری همدانی با صدور پیامی واقعه اسفناک کشته و زخمی شدن مسلمانان در منا را تسلیت گفت. متن پیام این مرجع تقلید به این شرح است: مصیبتی که روز گذشته در حرکت مسلمانان برای رمی جمرات در سرزمین منا به وقوع پیوست مصیبت بسیار بزرگ و فاجعه عظیمی برای اسلام و مسلمانان است. آیا وقت آن نرسیده است که مسلمانان جهان و دولت‌های اسلامی به جنایت‌هایی که آل سعود در تاریخ ننگین خودشان انجام داده و روز به روز در ارتکاب جنایات بیشتر در عراق و یمن و سوریه و بحرین چهره زشت و شوم خود را بهتر نشان می‌دهند تصمیمات جدی و اجتماعی در این مورد بگیرند. همه می‌دانند که آل سعود که خود را خادم الحرمین الشریفین می‌دانند ــ جز نوکری آمریکا و ارتباط با صهیونیست‌ها و تقویت و ایجاد گروه‌های تکفیری و داعش و بوکوحرام که جز کشتار و تخریب و ایجاد تفرقه بین مسلمانان نقشی ندارند ــ امروز یکی از مشکلات دنیای اسلام می‌باشد و بالاخره ما امروز از مسلمانان جهان می‌خواهیم که با توکل به خدا و احساس مسئولیت الهی ساکت نباشند و با وحدت و یکپارچگی در برابر قدرت‌های شیطانی تصمیمی که موجب عزّت و یکپارچگی و عظمت اسلام و مسلمانان است، بگیرند. ما این مصیبت عظیم را به حضور مبارک ولی عصر ارواحنا فدائه و مسلمانان جهان خصوصاً داغدیدگان هموطنان عزیزمان تسلیت می‌گوییم و اطمینان داریم که جان‌باختگان این حادثه در درگاه خداوند دارای فضیلت و ثواب بسیاری هستند و شفای عاجل مصدومان این حادثه را از خداوند متعال مسئلت می‌کنم.
مولوی پارسا: آل‌سعود از سوی تمام امت و دولت‌های اسلامی مورد بازخواست قرار گیرد
مولوی احمد پارسا در مشهد مقدس، اظهار داشت: این مسئله و اتفاقی که رخ داده هیچ توجیهی نداشته و تنها به این علت است که رژیم سعودی از زائران خانه خدا به‌اندازه‌ای که باید مراقبت نکرده‌اند. وی با بیان اینکه جان‌باختن هزاران نفر از مسلمانانی که در حال لبیک گفتن به دعوت حق با اهمال‌کاری این رژیم جان داده‌اند تنها به‌دلیل کوتاهی و قصور رژیم آل سعود در مراقبت از زائران است، تصریح کرد: این موضوع یکی از نمودهای علنی بی‌لیاقتی حکام آل سعود است که بسیاری از خانواده‌های جهان اسلام را سیاه‌پوش کرده است. امام جمعه اهل تسنن شهرستان سرخس با تأکید بر اینکه حادثه مِنا بسیار بزرگ‌تر از آن چیزی است که در مورد آن سخن گفته می‌شود، خاطرنشان کرد: حفظ وحدت میان مسلمانان برای برخورد با رژیم آل‌سعود در مورد حادثه منا یک الزام است؛ تمام امت و سران دولت‌های اسلامی باید با یکدیگر همکلام شده و حکومت عربستان را مورد بازخواست قرار دهند.
آیت‌الله جوادی‌آملی: اگر جوامع بین‌الملل از نفوذ استثمار آزاد بود، مسئولان بی‌تدبیر عربستان محاکمه می‌شدند
آیت‌الله عبدالله جوادی آملی در پی واقعه دردناک صحرای منا و کشته شدن شمار بسیاری از زائران، پیام تسلیتی صادر کرد. در این پیام آمده است: سانحه سنگین و رنجبار سرزمین وحی را به محضر حضرت بقیة الله ارواح من سواه فدائه، تسلیت عرض نموده و غفران الهی را برای ضیوف الرحمانی که رحلت نموده‌اند، مسئلت داریم. در بخش دیگری از پیام مرجع تقلید شیعیان تصریح شده است: آنچه بر اندوهباری این رخداد تلخ و سوگ اسفبار می‌افزاید، بی‌تدبیری و سوء مدیریت مسئولان سرزمین وحی است، اینان که نان قداست آن بلد امین را به‌بهای ناامنی می‌خورند، نه پاسخی در پیشگاه صاحب آن سرزمین یعنی خدای سبحان دارند و نه جوابی در برابر مسلمانان جهان به‌ویژه خانواده‌های معزز جان‌باختگان. در این پیام خاطرنشان شده است: اگر سازمان‌های حقوق بشر تحت اسارت استکبار جهانی نمی‌بود، فریاد حق‌طلبانه آن نهاد، هم اکنون به گوش می‌رسید و اگر جوامع بین‌الملل از نفوذ استثمار آزاد بودند، هم‌اکنون مسئولان بی‌تدبیر عربستان را به محاکمه فرا می‌خواندند. تنها چاره صیانت از حقوق مردم، بیداری خود آن‌هاست، به‌امید آن روز.
ماموستا اسماعیلی: کشورهای مسلمان اعتراض خود را به فاجعه منا اعلام کنند
ماموستا یحیی اسماعیلی ، اظهار داشت: اگر تاریخ حج را مقایسه و بررسی کنیم مشاهده می‌کنیم که هیچ سالی به‌اندازه امسال، فاجعه و کشتار در عربستان به وقوع نپیوسته است.
امام جمعه موقت مهاباد گفت: با توجه به اینکه هم‌اکنون دولت آل سعود در حال جنگ با یمن است پس این خود سبب کم‌توجهی دولت عربستان به امور حجاج شده و سبب رخ‌دادن حوادث تأسف‌بار در این کشور شده است. اسماعیلی با تأکید بر بی‌لیاقتی پادشاه عربستان در حوادث دیروز منا تصریح کرد: با وجود اینکه دولت آل‌سعود می‌داند که مسیر عبور زائران در منا حساس و تنگ است با این حال مدیریت چندانی در این محل انجام نداده که این خود سبب قربانی شدن 1500 نفر بی‌گناه شد. امام جمعه موقت مهاباد افزود: بی‌شک اگر سایر دولتمردان کشورهای اسلامی همانند جمهوری اسلامی ایران، اعتراض شدید خود را نسبت به وقوع چنین حوادثی نشان دهند دیگر شاهد وقوع این رخدادها نمی‌شویم.
آیت الله یزدی: سازمان کنفرانس اسلامی برای اداره صحیح حرمین شریفین تدبیری بیندیشد
آیت‌الله محمد یزدی رئیس مجلس خبرگان رهبری با صدور پیامی ضمن تسلیت و محکوم کردن آل‌سعود در حادثه کشته و زخمی شدن مسلمانان در منا از سران کشورهای اسلامی خواست تا در مقابل این حادثه موضع مناسبی داشته باشند. متن رئیس مجلس خبرگان رهبری به این شرح است:
انا لله و انا الیه راجعون
﴿أَنَّا جَعَلْنَا حَرَمًا آمِنًا وَیُتَخَطَّفُ النَّاسُ مِنْ حَوْلِهِمْ﴾ عنکبوت/67
در مراسم حج امسال شاهد حوادث ناگواری هستیم که امنیت حجاج بیت الله الحرام را تهدید می‌کند. در تازه‌ترین فاجعه که در سرزمین منا رخ داد حاجیان زیادی از کشورهای اسلامی از جمله کشورمان یا جان خود را از دست دادند و یا زخمی و مجروح شدند. بروز حوادث روزهای گذشته در سرزمین وحی، حکایت از بی‌کفایتی و بی‌تدبیری مسئولان عربستان سعودی در اداره و مدیریت برگزاری حج ابراهیمی دارد. ضرورت پیگیری جدی موضوع و پذیرش مسئولیت سهل‌انگاری و سوء مدیریت کسانی که خود را خادم الحرمین می‌نامند، اما به‌جای تأمین امنیت مسلمین در موسم حج با دخالت‌های نابه‌جا در امور سایر کشورهای اسلامی به‌ویژه یمن مظلوم و حمایت از گروه‌های تندرو و افراطی چهره اسلام را مشوه کرده و مسلمانان را در بحرین، عراق و سوریه به خاک و خون کشیده و بذر عداوت، دشمنی و ناامنی را در منطقه می‌کارند بر کسی پوشیده نیست. اینجانب ضمن عرض تسلیت و همدردی با تمام خانواده‌ها و بازماندگان این فجایع و طلب غفران الهی برای جان‌باختگان و آرزوی شفا و بهبودی برای مجروحان این حادثه دردناک، به‌ویژه خانواده‌ها و آسیب دیدگان کشورمان، از سران کشورهای اسلامی به‌ویژه سازمان کنفرانس اسلامی می‌خواهم علاوه بر محکومیت رژیم آل‌سعود، با توجه به جایگاه و عظمت حرمین شریفین برای اداره صحیح و کارآمد آن تدبیری شایسته بیندیشند.
ماموستا شیرزادی: مدیریت حج نیازمند بازنگری است
ماموستا مصطفی شیرزادی در مریوان اظهار داشت: حادثه اخیر منا که باعث کشته و زخمی شدن بیش از 1300 نفر از حجاج گرامی شد نتیجه ناکارآمد بودن مدیریت حج است. شیرزادی افزود: وقتی دولت عربستان اجازه ورود به این تعداد اخیر حجاج را به کشور خود می‌دهد باید ضمن ایجاد بسترهای مناسب امنیت آنان را به‌بهترین شیوه ممکنه تعبیه کند. وی عنوان کرد: وقتی کشوری میزبان یک برنامه خاصی خوانده شد باید ضمن بررسی نکات قوت و ضعف خود در صدد رفع تمام نواقص و کمیت‌ها برآید و بداند که چه‌تعداد افراد را می‌تواند در کشورش برای اجرای این مراسم می‌تواند دعوت نماید و از ورود مازاد بر آن جلوگیری نماید تا بتواند امنیت آن‌ها را به‌نحوی احسن تعبیه نماید. امام جمعه مریوان با انتقاد از عملکردهای دولت آل سعود گفت: در منا حادثه‌ای رخ داد که در آن حجاج زیادی که از کشورهای اسلامی سراسر دنیا برای انجام مناسک حج رفته بودند زخمی و یا به شهادت رسیدند که مایه تأسف برای جامعه مسلمین است. ماموستا مصطفی شیرزادی بیان کرد: این حادثه خونین دل بسیاری از هم‌میهنانمان را خونین نموده و آن‌ها را داغ‌دار کرد که دولت آل سعود باید جوابگوی این امر باشد. شیرزادی با اشاره به پیام رهبر معظم انقلاب در این مورد تصریح کرد: رهبر انقلاب اسلامی ایران حقایق را بازگو نمودند و دولت آل سعود باید گوش شنوایی برای شنیدن و اجرای این پیام و دستورات آن را داشته باشند. وی در پایان سخنان خود عنوان کرد: مدیریت حج عربستان باید در رفتار و اعمال رفتارهای خود بازبینی جدی و صریحی داشته باشد تا از روی‌دادن این چنین حوادثی در سالهای آتی جلوگیری به عمل آید.
آیت الله سعیدی: رئیس‌جمهور با همفکری کشورهای اسلامی تصمیم قاطعی برای عوامل حادثه منا بگیرد
آیت الله سید محمد سعیدی تولیت آستان مقدس حضرت معصومه(س) در تجمع طلاب حوزه علمیه قم که در مدرسه علمیه فیضیه برگزار شد اظهار داشت: در پی حادثه خونین و فاجعه انسانی دولت آل سعود که سبب جریحه‌دار شدن ملت شیعه ایران شد مراجع تقلید دستور این تجمع را صادر کردند. تولیت آستان مقدس حرم حضرت معصومه(س) با تأکید بر بی‌کفایتی دولت سعودی افزود: کشورهای اسلامی باید برای مدیریت حرمین شریفین همفکری کنند و علت این این حادثه در دادگاه صالحه روشن شود و تأمین امنیت مراسم و حجاج را کشورهای اسلامی به‌عهده بگیرند. آیت الله سعیدی با اشاره به بیانیه رهبر معظم انقلاب درباره حادثه خونین منا بیان کرد: دولت آل سعود باید مسئولیت این حادثه را بپذیرد و عوامل این حادثه خونین را مجازات کرده و به سزای اعمالشان برساند.
امام جمعه قم با تذکر نسبت به لزوم دخالت دولت در حادثه سرزمین منا عنوان کرد: از رئیس جمهور و دولتمردان می‌خواهیم که با همفکری سران کشورهای اسلامی علیه آل سعود تصمیم قاطعی بگیرند و نگذارند نسبت به این موضوع مهم بی‌توجهی شود. استاد حوزه علمیه با تأکید بر بی‌کفایتی دولت سعودی در برگزاری مراسم حج تصریح کرد: تا زمانی که جلوی این حادثه گرفته نشود احتمال تکرار آن وجود دارد چون آل سعود در مدت حکومت خویش ثابت کرده که لیاقت و مدیریت این میهمانی عظیم را ندارد. وی با بیان اینکه سران کشورهای اسلامی با وحدت خویش درباره قضیه سرزمین منا تصمیم گیری کنند اظهار داشت: امروز زمان آن است که کشورهای اسلامی با توجه به بی‌لیاقتی و بی‌تدبیری آل سعود مدیریت این سرزمین الهی را از آن‌ها بگیرند. تولیت آستان مقدس حرم حضرت معصومه(س) گفت: آل سعود باید این موضوع را بداند که سرزمین کعبه خانه پدری آن‌ها نیست و باید همه کشورهای اسلامی برای مدیریت برنامه حج در این مکان شریف نظر داشته باشند.
ماموستا عمر مندی: واگذاری تولیت حجاج به مسلمانان از بروز فاجعه در عربستان جلوگیری می‌کند
ماموستا عمر مندیه، اظهار داشت: خداوند متعال در سوره مبارکه انفال فرمود، کسانی باید سرپرستی حرمین شریفین را به‌عهده بگیرند که دارای تقوای الهی باشند. امام جمعه موقت پیرانشهر گفت: دولت آل سعود باید به‌جای حمله به یمن و کشتار مردم بی‌گناه این کشور، مدیریت مناسبی نسبت به زوار مسلمان در انجام مراسمات حج داشته باشند اما متأسفانه بی‌کفایتی و سوءمدیریت آن‌ها سبب جان دادن هزاران لبیک‌گوی الهی شد. مندی تصریح کرد: متأسفانه پیش از این نیز سقوط جرثقیل در بیت‌الله الحرام سبب استرس و دلهره بین حجاج و کشته شدن عده‌ای از زائران بی‌گناه شده بود. امام جمعه موقت پیرانشهر با تأکید بر اینکه تصمیم‌گیری، رهبری و مدیریت زائران حج عمره و تمتع باید به دست کشورهای اسلامی و نه وهابی‌ها باشد، افزود: جهان اسلام باید با این مسئله به‌شدت برخورد کند چون برای نخستین بار نیست که عده بسیاری بر اثر سوء مدیریت‌ها در عربستان کشته می‌شوند.
آیت الله غرویان: حادثه منا و حمله به یمن نشان‌دهنده خوی وحشی‌گری رژیم آل‌سعود است
آیت‌الله محسن غرویان عضو هیئت علمی جامعة المصطفی(ص) ، با اشاره به حادثه سرزمین منا و بی‌کفایتی و سوءمدیریت رژیم آل‌سعود در تأمین امنیت جان حجاج، اظهار داشت: این اتفاق یک حادثه بی‌سابقه‌ای بود که نه تنها از کشورمان بلکه دیگر کشورهای اسلامی هم تلفات زیادی داشته‌اند که این فاجعه ناگوار تأییدکننده سوءمدیریت رژیم آل‌سعود است. آیت الله غرویان افزود: طبق نظر اکثر کارشناسان سوءمدیریت رژیم سعودی سبب این حادثه اسفناک شده و کشورهای اسلامی وظیفه دارند که در سطح سران و مسئولان عالی‌رتبه تصمیم‌گیری کنند و مدیریت مسئله حج را شورای مدیریت متشکل از کشورهای اسلامی به‌عهده بگیرد. وی با اشاره به حملات رژیم سعودی به ملت مظلوم یمن اظهار داشت: رژیم آل‌سعود ارزشی برای جان انسان‌ها و جان مسلمانان قائل نیست و با حمایت کشورهای مدعی حقوق بشر در حال کشتار مردم بی‌گناه یمن است و از جنایات خویش کوتاه نمی‌آید. عضو هیئت علمی جامعة المصطفی بیان کرد: سران کشورهای اسلامی و مجامع بین‌المللی همانند سازمان ملل باید جنایات آل‌سعود را متوقف کنند، مسئله منا کنار حمله و یورش آل سعود به سرزمین یمن تأییدکننده این نکته است که دولت سعودی چون مانعی بر اقدامات خویش نمی‌بیند به وحشی‌گری خود ادامه می‌دهد که در این راستا باید از اهرم‌های قانونی برای توقف جنایات آل سعود بهره گرفت.
ماموستا عمر مطیع‌خانی: کشورهای اسلامی باید اعتراض شدید خود را نسبت به حادثه منا نشان دهند
ماموستا عمر مطیع‌خانی اظهار داشت: کشتار هزاران زائر کشورهای اسلامی در منا تأسف‌بار است، اما متأسفانه بی‌تدبیری دولت آل سعود در امور حجاج سبب این رخ‌دادن این حادثه شده است.
وی تصریح کرد: بنابراین دولت عربستان در امور حجاج بی‌احتیاطی کرده در حالی که باید همه چیز را پیش‌بینی و براساس اقدامات برنامه‌ریزی شده مراسمات حج را برگزار می‌کرد. امام جمعه موقت پیرانشهر افزود: کشورهای اسلامی باید اعتراض شدید خود را نسبت به این حادثه ناگوار و تأسف‌آفرین نشان دهند و باید پیش‌بینی تمامی مسائل را بکنند تا امنیت حجاج خانه خدا به خطر نیفتد.
آیت الله واعظ موسوی: دولت آل‌سعود بی‌کفایتی و سوءمدیریت خود را در حج امسال اثبات کرد
آیت‌الله سید‌محمد واعظ‌موسوی عضو مجلس خبرگان رهبری با اشاره به حادثه منا و بی‌کفایتی رژیم سعودی در تأمین جان زائران اظهار داشت: حج 94 کلکسیونی از بی‌کفایتی‌ها و سوءمدیریت‌های رژیم آل‌سعود در برگزاری برنامه عمومی حج به‌عنوان کنگره عظیم اسلامی بود. عضو مجلس خبرگان رهبری با توجه به حوادثی که امسال در سرزمین حج اتفاق افتاد و سبب کشته و زخمی‌شدن زائران شد، افزود: سقوط جرثقیل کنار خانه خدا و فاجعه غم‌انگیز و غمبار منا صدها قربانی گرفت و به‌دنبال آن آتش‌سوزی کنار چادرهای حجاج از جمله اتفاقات و حوادثی است که تأییدکننده بی‌کفایتی آل‌سعود است. آیت‌الله واعظ‌موسوی با ابراز اینکه در جریان کشته‌شدن مظلومانه صدها حاجی در منا سوءتدبیر و عدم توانمندی در ایجاد انضباط لازم بر مسیر حرکت حجاج وجود داشت، گفت: بستن برخی از راه‌ها و منحرف کردن و هدایت حجاج به یک مسیر رفت و برگشت و گرمی هوا و عدم توانمندی در رساندن امکانات اولیه و بسته شدن مسیر سبب شد حاجیان بی‌خبر از همه‌جا با استرسی که از عمل حج داشتند در منجلابی گرفتار شوند که سوءمدیریت و عدم کفایت بی‌تدبیری کارگزاران حج عربستان برای آن‌ها به وجود آورده بود. استاد حوزه علمیه با اعلام اینکه دولت سعودی وظیفه دارد کشته شدن حجاج را به‌عهده بگیرد، بیان کرد: پس از اینکه دست آل سعود به خون صدها مهمان آلوده شد در صدد فرافکنی و انداختن تقصیر بر گردن دیگران و بی‌گناه جلوه دادن خویش است و برخی از حجاج را عامل چنین اتفاق ناگواری اعلام کرد. وی با تذکر اینکه علما و دانشمندان باید این قضیه را پیگیری و اقامه دعوا کنند تا سردمداران بی‌کفایت آل سعود پاسخگوی جنایت خویش باشند عنوان کرد: علاوه بر پرداخت غرامت، دولت آل سعود باید برای همیشه تاریخ محکوم شود و مدیریت و برنامه ریزی حج به‌عهده مسئولانی از کشورهای منتخب اسلامی قرار بگیرد تا با برنامه ریزی دقیق برگزاری مراسم حج با کمترین آسیب ممکن انجام شود.
منبع:تسینم