شورای اسلامی؛ نهادی مردمی که آزمون خود را پس داده است
سپیدارآنلاین: گروه یادداشت
و امرهم شورا بینهم؛ شاید بیان این آیه از قرآن کریم به خوبی بیانگر جایگاه شورا و مشورت و نهاد شورایی و کارکرد آن در جامه انسانی و به طور کلی اجتماع باشد.
اجتماع" به عنوان فضایی متشکل از انسانها، محیط طبیعی و روابط مابین آنها بیش از هر مجموعه دیگری برای پیشبرد امور نیاز به اتکاء به سرلوحه قرار دادن امر مشورت باشد چرا که تنظیم روابط میان انسانها و محیط جغرافیایی بی تردید بدون در نظر گرفتن آرای تمامی گونه های فکری و اندیشه ها برای مدیریت بهتر و رسیدن به جامعه ای ایدآل، عدالت محور،ئانسانی و متعالی که نیازهای تمامی بخش ها و سطوح جامعه را در بر گیرد، امکانپذیر نخواهد بود و این مهم تنها در سایه شورا و تحقق آیه شریفه فوق الاشاره محقق می شود. قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران با تاسی از قرآن کریم، آموزه های دینی و مبانی اسلام به خوبی با اختصاص یک فصل و 8 اصل به شوراها علاوه بر جهت دهی به سوی آموزه های متعالی اسلام، نقش اساسی شوراها را در مدیریت موثر و پیشرو در توسعه جامعه به صورت خاص شهرها و روستاها و به طور کلی کشور تبیین و به تصویر کشیده است و با این اقدام جایگاهی ویژه به شوراها در توسعه زیر ساختی کشور بخشیده است به نحوی که در صورت تحقق کامل این اصول قانون اساسی توفیقات امروز شوراها بیش از هر زمان دیگری رهایی بخش بسیاری از مشکلات خواهد شد. گرچه این اصول قانون اساسی از نگاه هیچ چشمی پنهان نیست اما مرور مداوم آن سبب می شود که نهاد شوراها بیش از پیش در جامعه امروز ما نقش آفرینی موثرتر و ذی نفوذتری داشته باشد. امکان حضور افراد مختلف به نمایندگی از بخش ها و لایه های متعدد و متنوع جامعه از یک سو و گستردگی حوزه وظایف شوراها بر اثر بخشی این نهاد مردمی و دینی افزوده است؛ به نحوی که امروز به جرات می توان گفت که دیگر شوراها را نباید به عنوان نهادی نوپا و تازه تاسیس شده برشمرد بلکه این نهاد به یکی از ارکان تصمیم ساز و همگام نظام مقدس جمهوری اسلامی بدل شده و بخش اعظمی از پیشبرد اهداف کوتاه مدت و بلند مدت نظام را در مهمترین اجزاء تشکیل دهنده کشور یعنی شهرها و روستاها برعهده گرفته است. عملکرد شوراها امروز به سادگی با نگاهی گذرا بر روند و سرعت توسعه همه جانبه شهرها و روستاها در زمینه های فرهنگی، اجتماعی، اقتصادی، عمرانی، ورزشی و به طور کلی توسعه ای شهرها و روستاها قابل فهم و درک است و به هیچ وجه قابل مقایسه با زمان پیش از تشکیل شوراها نیست به نحوی که حجم کمی و کیفی پروژه های نرام افزاری و سخت افزاری شهرها و روستاها که با مدیریت کلان شوراها و با مصوبات و برنامه ریزی آنها به مرحله اجرا می رسد بسیار بیشتر از حجم پروژه های بسیاری از دستگاه های اجرایی دیگر است. افزایش مراکز فرهنگی، ورزشی، توسعه فضاهای سبز و پارک ها بوستانها، پروژه های عمرانی، ساماندهی بیش از پیش عملکرد شهرداریها در حوزه های خدمات شهری مانند مدیریت پسماند، آتش نشانی، ساماندهی فضای سمعی و بصری شهرها، مدیریت اقتصادی درآمد های حاصل از شهروندان، انطباق عملکرد شهرداریها با نیازها و درخواست ها و مشکلات مردم، دسترسی ساده و آسان شهروندان به مدیران شهری و تصویم سازان توسعه شهری، لمس واقعی تاثیر نظرات شهروندان بر تصیمات شوراها و تحقق اداره امور شهرها و روستاها توسط شهروندان و روستا نشینان فهیم از دیگر مزایای تحول آفرین تشکیل شوراها به شمار می رود. مراجعات روز افزون و اعتماد مضاعف و درخواست های مکرر شهروندان به شوراهای اسلامی شهر و روستا برای حل بسیاری از مشکلاتی که در حوزه وظایف شوراها نیست علاوه بر اینکه بیانگر رضایت قابل تحسین و اتکاء شهروندان از عملکرد و توانایی شوراهای اسلامی دارد بلکه نشان می دهد که نهاد شوراها به دلیل برخورداری از آرای لایه های مختلف شهروندان و جامعه از قدرت و توان تصمیم سازی کم بدیل و کم نظیری برخوردار است. این موضوع تا بدان حد پیش رفته است که امروزه شوراها توانسته است به عنوان یک رکن موثر در حل بسیاری از مشکلات ادارات و دستگاه های اجرایی نظیر آموزش و پرورش، ورزش و جوانان، کار و امور اجتماعی،آب و فاضلاب، برق، گاز، مخابرات، نیروی انتظامی، راهنمایی و رانندگی و... را تنها به دلیل ایجاد تعامل و جلب رضایت شهروندان و حرکت در مسیر تعالی نظام مقدس جمهوری اسلامی از طریق افزایش رفاه عمومی در سطوح مختلف بر دوش کشیده است و به به این تاثیر گذاری نیز افتخار می کند. نهاد شوراها طی چهار دوره گذشته به درستی حق اعتماد را ادا کرده است و امروز می توان این نهاد مردم سالاری دینی را نمادی از توفیقات واسپاری اداره امور به دست شهروندان و مردم برشمرد . بر همین اساس است که می توان به جرات مدعی شد که واگذاری بخش های دیگری از وظایف دستگاه های اجرایی و دولتی به شوراهای اسلامی و شهرداری ها در قالب مدیریت واحد شهری که تا کنون شوراها حتی بدون داشتن وظایف قانونی و تنها در فضای تعامل به خوبی اجرا کرده اند به این نهاد مردمی می تواند علاوه بر جلوگیری از موازی کاری های موجود روند توسعه شهرها را سعتی مضاعف و کارکردی دو چندان خواهد بخشید. چراکه شوراهای اسلامی به عنوان پارلمان های محلی کشور، چه در حفظ اعتماد مردم و آرایی که در صندوق انتخاب اعضای شوراها ریخته اند و چه در اثبات توانمندی برای نقش آفرینی در حوزه های دیگر اجرایی و رفع مشکلات مردم در تمامی زمینه ها و بخش های موجود، توانایی خود را به اثبات رسانده اند و می بایست کلید تمامی امور در شهرها را بدون هیچ تردید به نهاد شوراها سپرد.
فاطمه اسکندری
نایب رئیس کمیسیون فرهنگی شورای اسلامی شهر کرج