پایگاه خبری و تحلیلی سپیدار آنلاین

هرساله که به فصل پاییز وارد میشویم آلودگی هوا در صدر خبرهای رسانه ها قرار می گیرد ومدیران محیط زیست وبهداشت،معاینه فنی،کنترل کیفیت هوا بیدار میشوند وبه دنبال راه حل برای این مسئله می افتند آیا این مسئله قابل حل می باشد؟ چاره ای برای آن می شود پیدا کرد؟
پیتر سنگه درکتاب خود تحت عنوان پنجمین فرمان (ترجمه کمال هدایت)می نویسد اگر شما یک قورباغه پخته را در ظرفی از آب جوش بیاندازید بلافاصله تلاش می کند تا از داخل آن به بیرون بجهد،اما اگر درظرف آبی با حرارت معمولی بیاندازید دران باقی می ماند. حال اگر ظرف آب را بر روی شعله بگذارید وبه تدریج دمای آب را افزایش دهید،تا زمانی که درجه حرارت آب تا حدود 30 درجه سانتیگراد بالا می رود،قورباغه هیچ عملی انجام نمی دهد وتمامی نشانه ها مبنی بر این است که او از وضعیت خود بسیار هم راضی است.با افزایش تدریجی درجه حرارت،قورباغه سست تروسست تر می شود تا آنجا که دیگر قادر به بیرون آمدن از ظرف نمی باشد وعلی رغم اینکه هیچ مانعی برای خروج از ظرف وجود ندارد،همانجا می ماند تادرنهایت بپزد وبمیرد.چرا چنین اتفاقی می افتد؟ به خاطراینکه ساختار درونی قورباغه به نحوی است که خطر را تنها در مواردی که اتفاقی ناگهانی در محیط اطرافش رخ می دهد تشخیص می دهد ونه در مواردی که خطر به صورت آرام وتدریجی گسترش می یابد.
مسئله آلودگی هوا تا حدودی به این داستان شباهت داردهم از لحاظ ماهیتی وهم از لحاظ ارایه راه حل برای حل مسله.
مسئله آلودگی هوا یک مسئله ساده نیست که تصمیم گیری درمورد آن نیازمند تصمیم هایی مجرد وانفرادی باشد وبه صورت یکنواخت وعادی انجام گیرد،بله تصمیمات یک سازمان وبه نوعی کاهنده نشانه های مسله برای رفع آلودگی هوا مصداق نداردونباید انتظار داشت که این مشکل با بستن مهدهای کودک،مدارس ابتدایی وراهنمایی،گسترش محدوده زوج وفردو لغو نمودن فروش طرح ترافیک وغیره... رفع گردد. اینگونه تصمیمات در واقع نشانه های بیماری را کاهش می دهد در حالیکه مسئله اصلی همچنان در بدن بیمار وجود دارد.
مسئله ا لودگی هوا جز مشکلات بغرنج1 به حساب می آید ودارای ماهیت وابسته وپیچیده ای است که به سختی می توان آن را برطرف کرد بدلیل اینکه اینگونه مسائل با یک تصمیم قابل حل نیستند ونیازمند مجموعه ای از تصمیمات هستند. بنابراین می بایست به این واقعیت توجه کرد که در ازبین بردن آلودگی هوا تکنولوژی هم نمی تواند تحقق این هدف را ممکن سازد.حتی اگر تکنولوژی لازم در دسترس باشد،ممکن است به لحاظ پیچیدگی، تازگی یا برخورداری از طبیعت مستقل ونیز تداخل با سایر تصمیم ها یا وابستگی اجرای آن ها به اجرای سایر خط مشی های دولت، از نظر عملیاتی با مانع روبه رو شوند.
مسئله دیگری که در اتخاذ خط مشی های مربوط به رفع آلودگی هوا می توان به ان توجه نمود گروه هدفی می باشد که از خط مشی تاثیر می پذیرد،پر واضح است هرچه این گروه بزرگتر باشد وتنوع اعضای آن بیشتر باشد تاثیر گذاری بر رفتار گروه به شیوه مطلوب دشوارتر خواهد بود،بنابراین خط مشی های ناظر بر بهبودوارتقای کیفیت اتومبیل های تولیدی ،ورفع آلودگی های کارخانجات شن وماسه وصنایع تولیدی مختلف را راحت تر می توان اعمال کرد تا اینکه در صدد بهبود رفتار هزاران راننده ای باشیم که با وسایل نقلیه عمومی به سر کار بروند یا با خودروی تک سرنشین وارد خیابان نشوند ویا امروز زوج وفردا فرد!
بنابراین مدیرانی که درصدد رفع آلودگی هوا می باشند می بایست به دامنه تغییرات رفتاری مورد نظر خط مشی در گروه هدف که ازعوامل کلیدی تعیین کننده سطح دشواری است که اجرای خط مشی با آن روبروست توجه نمایند.
حسین سیمایی چافی