پایگاه خبری و تحلیلی سپیدار آنلاین

هفتم دي روز نهضت سواد آموزي در كشور است. بي شك بی سوادی یکی از مهمترین چالش هاي جامعۀ بشری به ويژه كشورهاي جهان سوّم است.
دكتر اصغر نصيري _شهردار كرج: این مسأله از این رو اهميت دارد که بی سوادی و حتی کم سوادی خود ریشه بسیاری از مسائل دیگر، ازجمله مسائل اقتصادی، اجتماعی، فرهنگی و سیاسی جوامع است. به این دلیل است که گسترش آموزش و پرورش و کاهش درصد بی سوادی یکی از شاخص های مهّم پیشرفت محسوب می شود. سواد در جامعه امروز به منزله چشم در مسير حركت رو به جلو است. آنكه چشم ندارد، نمي تواند به درستي راه را بشناسد، مسير را تشخيص دهد و به پايان نويد بخش برسد. توانایی خواندن و نوشتن، جوامع را با گذشته، حال و آینده پیوند می دهد و در نهايت مي تواند بستري براي پيشرفت و توسعه كشور باشد. عده اي با سواد را کسی مي دانند که مطالبی را که می خواند بتواند درک کند و قادر باشد وقایع سادۀ زندگی روزانۀ خود را بنویسد. اما در دیدگاه جدید، سوادآموزی اهداف دیگری به جز خواندن و نوشتن را تعقیب می کند. در اين نگاه سواد، همۀ ابعاد زندگی فرد را شامل می شود و بر تمام شئونات زندگی او تأثیر می گذارد. بر اساس آخرين آمار رئیس سازمان نهضت سواد آموزی کشور در سال ۱۳۹۴ بیش از ۱۰ میلیون نفر بی سواد در رده سنی بین ۱۰ تا ۴۹ سال در کشور وجود دارد. اين در حالي است كه سابقه سواد آموزي در كشور ايران به سال 1286 باز مي گردد كه با افتتاح يك دبستان در شيراز آغازشد. وقايع تاريخي نشان مي دهد از دیرباز یکی از مهم ترین برنامه هایی که استعمارگران و صاحبان زر و زور و تزویر برای بردگی فکری ملت ها، به ویژه مردم ایران اجرا کردند، مسئله مبارزه با دانش اندوزي بوده است. برای نمونه، در زمان های نه چندان دور، تنها شاهزادگان و اشراف حق ادامه تحصیل داشتند. این به آن خاطر بود که با سواد شدن مردم، برای منافع استثماری طبقه اقلیت و اربابانشان مزاحمت توليد مي كرد. امروز ایده آل های رشد و توسعه یک کشور، بیان گر این واقعیت است که برای رسیدن به توسعه پایدار، باید بسیار فراتر از کسب مهارت های سواد خواندن و نوشتن پیش رفت. آمار کسانی که موفق به دریافت مدرک سواد آموزی شده اند، کافی نیست. آنچه کارساز است، درصد آمار کسانی است که با دریافت مدرک قبولی، دریچه سواد را به زندگی خود می گشایند و در پرتو نور آن، در شرایط اطراف خود تغییرذایجاد می کنند. وضعیت خود و خانواده را بهبود می بخشند و در راه اعتلای شرایط شغلی، اجتماعی، اقتصادی، سیاسی و فرهنگی گام بر می دارند. در غیر این صورت، رسیدن به مرزهای توسعه یافتگی در حد شعار باقی می ماند. بيسوادي شايد مادر بسياري از مشكلات و نارسايي ها باشد و شايد بيراه نباشد كه بگوييم در قرن بیست و یكم، بیسوادان آنهایی نیستند كه نمی توانند بخوانند یا بنویسند، بلكه كسانی هستند كه نمی توانند یاد بگیرند و بازآموزی كنند. در شرايط امروز ما نيازمند نهضت سواد آموزی الكترونیكی به جای سواد آموزی متعارف هستيم با این تفاوت كه اجرای آن به جای بیسوادان جامعه، در میان باسوادترین اقشار باشد. طبیعی است كه نظام آموزشی كشور كه بخش ابتدایی و گسترده آن را سازمان آموزش و پرورش هر كشوری تشكیل می دهد، نخستین مكان اجرای آن خواهد بود و دانش آموزان، اولین كسانی هستند كه از آن بهره می گیرند. اینترنت یك رسانه جمعی پنهان است. لایه های این وسیله ارتباطی بسیار ناشناخته تر از رسانه های جمعی دیگر است. در اینترنت با لایه های فراوانی رو به رو هستیم، به همين دليل نيازمند سواد و دانستن هستيم و گرنه در تله كساني گرفتار خواهيم شد كه براي ما ذهن و فكر دلخواه خود را توليد مي كنند.
سخن پاياني
سواد و آگاهی جامعه به منزله چراغی است که می توان از نور آن استفاده کرد و راه زند گی را با آن پیمود. دسترسی به توسعه همه جانبه، عبور از خط فقر و فجایع انسانی تنها با آموختن سواد، دانش و آگاهی امکان پذیر است، در مقطعی از زمان که شعارهی صلح و مصالحه و پشت سر گذاشتن دوران عسرت و جنگ و دربدری برای ما جدی شده، توسعه سواد آموزی می تواند به عنوان عامل موثر در راستای تحقق آرمان بشری و کشوری عمل كند. بي ترديد سواد و دانش به عنوان تنها مشخصه انسان، آدمي را از سایر حیوانات جدا می کند. بنابر این، به آتش کشیدن مکتب ها و آموزشگاه های سواد آموزی، گوش و گلو بریدن ها و تیزاب پاشی ها بر سر و صورت کودکان دانش آموز، گامي به سوي بربريت و ناآگاهي است. یگانه راز موفقیت در جامعه امروز ما براي مهار خشونت و نگاه هاي تنگ نظرانه، سواد است و خواندن. در زمانی که سواد نباشد چشمها کورهستند و راه ناشناخته خواهد ماند.