اجتماع میلیونی مردم در خیابانهای لبنان نشان داد مقاومت همچنان زنده است
سپیدارآنلاین: گروه اجتماعی
نماز جمعه این هفته شهر مهستان به امات حجت الاسلام و المسلمین صفدری اقامه شد.
تشییع باشکوه، پیامی از استقامت
مردم لبنان بار دیگر به خیابانها آمدند، اما این بار نه برای شنیدن سخنرانی سید حسن نصرالله، بلکه برای وداع با پیکر بیجان او. مراسم تشییع شهید سید حسن نصرالله و شهید سید هاشم صفیالدین به صحنهای تاریخی تبدیل شد که نهتنها لبنان، بلکه سراسر منطقه را تحت تأثیر قرار داد. این حضور عظیم به نمادی از استمرار حزبالله حتی پس از شهادت دبیرکل خود تبدیل شد.
اعتراف جهانی به شکست پروژه انزوای مقاومت
رسانههای بینالمللی، که سالها تلاش داشتند حزبالله را در انزوا نشان دهند، این بار چارهای جز اعتراف به شکست این پروژه نداشتند. اجتماع میلیونی مردم در خیابانهای لبنان نشان داد که مقاومت همچنان زنده، مصممتر و غیرقابلمهار است. این تشییع باشکوه نهتنها نمایش وحدت داخلی بود، بلکه پیام روشنی به دشمنان مخابره کرد: مسیر مقاومت با قدرت ادامه دارد.
نصرالله؛ عزیز در حیات، جاودان در شهادت
مردمی که در دوران حیات سید حسن نصرالله به سخنان او دل میبستند، پس از شهادتش نیز با همان عشق و احترام او را بدرقه کردند. این وداع میلیونی نشان داد که نصرالله نهفقط یک رهبر سیاسی، بلکه نماد عزت حقیقی است؛ کسی که راه و رسمش عزت میآفریند و حتی پس از شهادتش، الهامبخش میلیونها نفر باقی میماند.
واسطهگری قطر و پیام احتمالی ترامپ
سفر امیر قطر به تهران در هفته گذشته و دیدارش با مقام معظم رهبری گمانهزنیهایی را درباره مأموریت دیپلماتیک او به همراه داشته است. برخی تحلیلگران معتقدند که این دیدار ممکن است حامل پیامی از سوی دونالد ترامپ، رئیسجمهور سابق آمریکا، برای ازسرگیری مذاکرات با ایران بوده باشد. قطر که همواره در پروندههای حساس منطقهای نقش واسطه را ایفا کرده است، این بار نیز ممکن است برای کاهش تنشها میان تهران و واشنگتن فعال شده باشد.
چند روز پس از دیدار امیر قطر، سرگئی لاوروف، وزیر امور خارجه روسیه، وارد تهران شد. این سفر درست بعد از مذاکرات میان آمریکا و روسیه درباره جنگ اوکراین انجام شد و به نظر میرسد که ارتباطی با تحولات جدید دیپلماتیک داشته باشد. برخی ناظران این همزمانی را نشانهای از تلاش برخی کشورها برای ایجاد زمینهای جهت گفتوگوی مستقیم میان ایران و آمریکا میدانند.
آیا ایران میتواند به آمریکا اعتماد کند؟
با وجود این تحرکات، یک پرسش اساسی باقی میماند: آیا ایران میتواند به کشوری که سابقهای طولانی در نقض تعهدات بینالمللی دارد، اعتماد کند؟ آمریکا بارها نشان داده که حتی به متحدان نزدیک خود، از جمله اوکراین، اتحادیه اروپا، کانادا و مکزیک، پایبند نیست و پیمانهای پیشین خود را بهراحتی زیر پا میگذارد. ایران نیز در طول دهههای گذشته، همواره از سیاستهای خصمانه و بدعهدیهای واشنگتن متضرر شده است. در چنین شرایطی، هرگونه مذاکرهای نیازمند ضمانتهای محکم و تغییری اساسی در رویکرد آمریکا خواهد بود.
ترامپ و استراتژی فاصلهگیری از اروپا
تحولات جهانی نشان میدهد که قدرت اقتصادی و سیاسی در حال انتقال از غرب به شرق است، روندی که دونالد ترامپ را به فکر تغییر راهبردهای سنتی آمریکا انداخته است. به نظر میرسد او مترصد فرصتی است تا ایالات متحده را از وابستگی به اروپا جدا کرده و به روسیه و چین نزدیکتر شود، با این امید که بتواند نفوذ خود را بر این دو قدرت اعمال کند و همزمان از چالشهای ناشی از اروپا و جنگ اوکراین رهایی یابد. اما این سیاست، که مبتنی بر رفتارهای یکجانبه و خودخواهانه است، ممکن است در نهایت بیش از آنکه به نفع واشنگتن باشد، آمریکا را در مسیر انزوای بیشتر قرار دهد.
ایران و مسیر رهایی از سلطه دلار
در این میان، ایران نیز میتواند از این تغییرات ژئوپلیتیکی به نفع خود بهره ببرد. یکی از مهمترین گامها، کاهش وابستگی به دلار در مبادلات تجاری است. اگر ایران بتواند دلار را از معاملات خود حذف کند و در واردات و صادرات از ارزهای جایگزین یا سیستمهای مالی مستقل استفاده کند، تأثیر افزایش نرخ ارز بر تورم اقتصادی کشور به حداقل خواهد رسید. این سیاست نهتنها ثبات اقتصادی را تقویت میکند، بلکه ایران را از فشارهای تحریمی و نوسانات ارزی ناشی از سیاستهای آمریکا مستقل میسازد.
عدم نیاز ایران به رابطه با آمریکا
با در نظر گرفتن تجربههای گذشته و رفتار غیرقابلاعتماد واشنگتن، روشن است که ایران نیازی به رابطه با آمریکا ندارد. در شرایطی که ساختار اقتصاد جهانی در حال تحول است و کشورهایی مانند چین، روسیه و سایر قدرتهای نوظهور بهسرعت در حال گسترش نفوذ خود هستند، وابستگی به آمریکا نهتنها ضرورتی ندارد، بلکه ممکن است مانعی در مسیر استقلال اقتصادی و سیاسی ایران باشد.
تأسیس کمیته امداد؛ گامی در مسیر عدالت اجتماعی
چهاردهم اسفند، سالروز تأسیس کمیته امداد امام خمینی (ره)، بهعنوان روز احسان و نیکوکاری و روز ترویج فرهنگ قرضالحسنه نامگذاری شده است. این نهاد، که با هدف حمایت از نیازمندان و محرومان شکل گرت، طی سالها فعالیت خود به یکی از ارکان اصلی کمکرسانی در کشور تبدیل شده و همچنان در مسیر گسترش عدالت اجتماعی گام برمیدارد.
اسلام و جایگاه والای انفاق و نیکوکاری
اسلام همواره توجه به نیازمندان را از وظایف مهم دینی و انسانی برشمرده است. در این راستا، انفاقهای واجب همچون خمس و زکات، و همچنین کمکهای مستحب مانند صدقه، احسان، مواسات و نیکوکاری اجتماعی مورد تأکید قرار گرفتهاند. این آموزهها نشاندهنده اهمیت مشارکت اجتماعی در کاهش فقر و نابرابری و ایجاد پیوندهای عمیقتر میان افراد جامعه است.
کمکهای مؤمنانه؛ جلوهای از خدمت به خلق
در سالهای اخیر، جلوههایی از این فرهنگ در قالب کمکهای مؤمنانه و طرحهای مختلف حمایتی نمود بیشتری یافته است. از توزیع بستههای معیشتی گرفته تا پرداخت وامهای قرضالحسنه، همگی نشاندهنده استمرار سنت نیکوکاری در جامعه اسلامی هستند. چنین اقداماتی نهتنها نیازمندان را از مشکلات اقتصادی رها میکند، بلکه همبستگی اجتماعی را تقویت کرده و فرهنگ نوعدوستی را در جامعه نهادینه میسازد.
فرهنگسازی برای رفتارهای صحیح اجتماعی
یک جامعه سالم و پویا زمانی شکل میگیرد که اصلاح رفتارهای فردی و اجتماعی در آن نهادینه شود. خداوند در تعالیم دینی خود بر بسیاری از این رفتارهای صحیح تأکید کرده و خواستار تبدیل آنها به یک فرهنگ عمومی در میان مردم شده است. زمانی که اکثریت جامعه به اصول اخلاقی و مسئولیتهای اجتماعی پایبند باشند، همبستگی اجتماعی افزایش یافته و مشکلات با سرعت بیشتری حل خواهند شد.
دولت اسلامی و مسئولیتهای حمایتی
در یک حکومت اسلامی، توجه به نیازمندان و فقرا از وظایف اساسی دولت به شمار میرود. با این حال، دولت بهتنهایی قادر به حل تمام مشکلات اقتصادی و اجتماعی جامعه نیست. نهادهایی مانند کمیته امداد امام خمینی (ره)، سازمان بهزیستی و نظام یارانهای کشور تلاش میکنند بخشی از نیازهای اقشار آسیبپذیر را تأمین کنند، اما این اقدامات زمانی مؤثرتر خواهند بود که با مشارکت عمومی همراه شوند.
نقش خیرین در کاهش فقر و نابرابری
برای دستیابی به جامعهای عادلانه و کاهش فاصله طبقاتی، همراهی خیرین و افراد توانمند با نهادهای دولتی ضروری است. حمایتهای مردمی از طریق کمکهای مالی، ایجاد فرصتهای شغلی برای نیازمندان و گسترش فرهنگ انفاق و نیکوکاری، میتواند روند مبارزه با فقر را تسریع کند. ترکیب تلاشهای دولتی و مردمی، بهترین مسیر برای کاهش آسیبهای اجتماعی و رسیدن به عدالت پایدار در جامعه خواهد بود.
درختان؛ نشانهای از توحید و نظام حکیمانه خلقت
۱۵ اسفند، روز درختکاری و آغاز هفته منابع طبیعی، فرصتی برای توجه بیشتر به اهمیت حفظ محیط زیست و گسترش پوشش گیاهی است. خداوند در آیه ۶۰ سوره نمل، درختان را نشانهای از توحید و ربوبیت خود معرفی میکند و تأکید دارد که هر درخت و گیاهی که بر زمین میروید، تحت اراده و نظارت الهی است. در این آیه، درختان با واژه "بهجت" توصیف شدهاند، که به معنای زیبایی و جذابیتی است که بینندگان را سرشار از شادی و آرامش میکند. چنین توصیفی، تأملی عمیق در جایگاه درختان در نظام آفرینش را طلب میکند.
درختکاری؛ صدقهای جاری و باقیات صالحات
یکی از اعمالی که حتی پس از مرگ نیز برای مؤمن ثواب و برکت به همراه دارد، درختکاری است. درخت، نمادی از احسانی است که ثمرهاش برای نسلهای آینده باقی میماند و پیوسته موجب منفعت انسانها، حیوانات و طبیعت میشود. این حقیقت نشان میدهد که حفظ و گسترش درختان نهتنها وظیفهای اجتماعی، بلکه مسئولیتی دینی و اخلاقی است.
نقش درختان در بقای انسان و مبارزه با سیاستهای تخریبی
درختان بهعنوان ریههای زمین، نقش اساسی در تأمین اکسیژن، حفظ منابع آبی، جلوگیری از فرسایش خاک و کاهش آلودگی ایفا میکنند. نابودی درختان، در حقیقت بهمعنای نابودی ارکان زندگی و تهدید بقای انسان بر زمین است. این روند که در برخی نقاط جهان با سیاستهای سودجویانه و مخرب دنبال میشود، چیزی جز پیروی از سیاستهای شیطانی برای نابودی طبیعت نیست. در چنین شرایطی، وظیفه همه افراد جامعه است که در مسیر حفظ محیط زیست و کاشت درختان گام بردارند تا از این سرمایههای ارزشمند برای نسلهای آینده محافظت شود.
ضرورت اقدام جدیتر برای احیای فضای سبز
فضای سبز شهری یکی از مهمترین عناصر زیستمحیطی است که نقش اساسی در کاهش آلودگی، تعدیل دما و بهبود کیفیت زندگی شهروندان دارد. با این حال، تحقق این هدف نیازمند تلاش مضاعف نهادهای مسئول، ازجمله شهرداری و شرکت عمران است. آنچه تاکنون در این حوزه انجام شده، کافی نیست و باید برنامههای گستردهتر و مؤثرتری برای احیای فضای سبز موجود در نقشه شهری اجرا شود.
نقش مردم در حفاظت از فضای سبز
علاوه بر اقدامات شهرداری، نقش مردم در حفظ و نگهداری فضای سبز شهری بسیار حائز اهمیت است. شهروندان باید از درختان و پوشش گیاهی اطراف منازل و مجتمعهای خود مراقبت کنند، زیرا در غیر این صورت، فرسایش و نابودی تدریجی آنها اجتنابناپذیر خواهد بود. از بین رفتن درختان نهتنها لطمهای به محیط زیست وارد میکند، بلکه احیای مجدد آنها نیز فرآیندی زمانبر خواهد بود.
مشارکت مردمی؛ یک مسئولیت اجتماعی و زیستمحیطی
حفظ فضای سبز فقط یک مسئولیت اداری نیست، بلکه تکلیفی اجتماعی و اخلاقی برای همه شهروندان است. مشارکت مردم در این امر، علاوه بر بهبود وضعیت زیستمحیطی، مستقیماً به نفع خود آنها خواهد بود. هر فرد با رعایت اصول حفاظت از طبیعت، میتواند سهمی در ایجاد شهری زیباتر، سالمتر و پایدارتر داشته باشد. تنها از طریق همکاری و احساس مسئولیت مشترک میان نهادهای دولتی و مردم، میتوان فضای سبز شهری را از خطر تخریب نجات داد و آن را برای نسلهای آینده حفظ کرد.