پایگاه خبری و تحلیلی سپیدار آنلاین

رئیس اداره مدیریت زیست محیطی آب، خاک و پسماند اداره کل محیط زیست استان البرز با بیان اینکه البرز با چالش جدی در مدیریت آب‌های زیرزمینی مواجه است، گفت: علاوه بر افت مداوم سطح آب‌های زیرزمینی، آلودگی این منابع هم یکی از مسائل مهم زیست‌محیطی است که می‌تواند تأثیرات جبران‌ناپذیری بر سلامت انسان، کشاورزی و منابع طبیعی داشته باشد.

طاهره برنا اظهار کرد: استان البرز به دلیل تراکم بالای جمعیت، مهاجرت‌پذیری و فعالیت‌های صنعتی و کشاورزی گسترده، با چالش‌های جدی در مدیریت آب‌های زیرزمینی مواجه است.
وی افزود: وابستگی استان به منابع آب زیرزمینی، فشار شدیدی بر آبخوان‌ها وارد کرده و وضعیت آنها را به مرحله بحرانی رسانده و در برخی نواحی، افت مداوم سطح آب سبب فرونشست زمین با نرخ‌های نگران کننده شده است.برنا ادامه داد: بنابراین پایش مداوم منابع آب به منظور برنامه‌ریزی برای جلوگیری از تخریب سفره‌های آب زیرزمینی و تصمیم‌گیری برای تخصیص آب، وضع قوانین محدودکننده برداشت، اجرای طرح‌های احیای آبخوان‌ها، حفاظت از کیفیت آب و شناسایی آلودگی‌های ناشی از فعالیت‌های کشاورزی، صنعتی یا شهری برای حفظ سلامت اکوسیستم و انسان ضروری است.رئیس اداره مدیریت زیست محیطی آب، خاک و پسماند اداره کل محیط زیست البرز بیان کرد: تخلیه فاضلاب خام و پسماند، فعالیت‌های کشاورزی مانند مصرف بی رویه کودهای شیمیایی و سموم، دفن غیرمهندسی زباله و نشت مواد شیمیایی و نفتی برخی عوامل آلاینده آب‌های زیرزمینی محسوب می شوند.وی افزود: همچنین مدیریت نادرست منابع آبی و برداشت بی‌رویه از سفره‌های آب زیرزمینی می‌توانند بر روی کیفیت آب‌های زیرزمینی تاثیر بگذارند.برنا با تاکید بر مشارکت جمعی دستگاه‌ها اظهار کرد: با توجه به لزوم همکاری سایر دستگاه‌های متولی حوزه آب در پایش منابع آبی، این موضوع در دستور کار جلسات کارشناسی مشترک قرار گرفته است.وی ادامه داد: در این راستا برنامه پایش آلودگی منابع آب زیرزمینی در سنوات گذشته برمبنای انتخاب نقاط حساس نظیر مراکز صنعتی، تصفیه خانه‌ها، محل دفن زباله و ... در این اداره کل تدوین شده و در حال حاضر پایش چاه‌ها در محدوده‌های پایش در این اداره کل در دست انجام است.
برنا با اشاره به چالش‌های پایش آب‌های زیر زمینی گفت: همواره چالش‌هایی در زمینه پایش وضعیت آب‌های زیر زمینی وجود دارد. از جمله اینکه دسترسی به چاه‌های پایش در برخی مناطق مثل املاک شخصی و... وجود ندارد. علاوه بر این پیچیدگی‌های هیدرولوژیکی چون ساختار زمین شناسی متنوع و ناهمگن سفره‌های آب زیرزمینی یکی از چالش‌های این حوزه است.
رئیس اداره مدیریت زیست محیطی آب، خاک و پسماند اداره کل محیط زیست البرز یادآور شد: لزوم دسترسی به فناوری‌های پیشرفته و پرهزینه برای شناسایی منابع آلودگی‌، ردیابی مسیر آنها و آنالیز پارامترهای آلاینده نیز موضوعی است که در پایش وضعیت آب‌های زیرزمینی باید مورد توجه قرار گیرد.وی ادامه داد: بروز نوسانات غیر قابل پیش بینی در سطح و کیفیت آب به دلیل برداشت بی‌رویه از سفره‌های آب زیر زمینی، وجود چاه‌های غیر مجاز، تغییرات اقلیمی (خشکسالی) و تغییر کاربری اراضی از دیگر مشکلات حوزه پایش است که می‌توان به آن اشاره کرد.برنا مطرح کرد: عدم وجود پایگاه ملی داده‌ها برای ثبت و تحلیل داده‌های نمونه برداری و پرهیز از موازی کاری و نمونه برداری‌های پراکنده و نیز همکاری نکردن سایر دستگاه‌ها برای دسترسی به اطلاعات لازم شامل عمق چاه‌ها، سطح ایستابی آب و جهت جریان از موضوعاتی است که پایش آب‌های زیرزمینی را با مشکل مواجه کرده است.رئیس اداره مدیریت زیست محیطی آب، خاک و پسماند اداره کل محیط زیست البرز افزود: همچنین مشکلاتی مربوط به هماهنگی با دستگاه‌های متولی در خصوص انجام پایش و نمونه برداری از منابع آب وجود دارد.برنا خاطر نشان کرد: از این رو با توجه به اهمیت بهره برداری مناسب از آب‌های زیرزمینی، سیاستگذاری در این خصوص از طریق وضع قوانین سختگیرانه در مورد عوامل ایجاد آلودگی در منابع آب، جلب مشارکت لازم برای شناسایی چاه‌های غیر مجاز و مسدودسازی آنها ضروری است.وی گفت: همچنین یکپارچه سازی فرایند پایش بین دستگاه‌های متولی و ایجاد پایگاه ملی داده‌های پایش، اختصاص بودجه لازم در خصوص پایش کمی و کیفی وضعیت سفره‌های آب زیرزمینی و تجهیز چاه‌های پایشی به سیستم‌های آنلاین، می‌تواند نقش موثری در کنترل و بهبود وضعیت منابع آب زیرزمینی کشور داشته باشد.