«خواندن» تمرین مسئولیت فردی برای ساختن مشترک جهان است
سپیدارآنلاین: گروه فرهنگی
خواندن کنشی برای ساختن جهانی است که در آن، انسانها میتوانند با هم گفتوگو کنند، با هم تصمیم بگیرند و با هم زندگی کنند.
علی حیدری؛ دندانپزشک در گفتوگو با ستاد خبری سیوسومین دوره هفته کتاب جمهوری اسلامی ایران، نظر خود درباره شعار این رویداد را بهاین شرح بیان کرد: مهمترین نتیجه «خواندن» یا مطالعه پیش از دانستن، ایستادن است؛ ایستادن در برابر سطحینگری، در برابر روزمرگی و در برابر فراموشی. بر این اساس میتوان گفت که «خواندن» تمرین سکوتی است که در آن، فرد با پرسشهایش، تردیدهایش و امکانهایش و بهطور کل با خودش مواجه میشود. به نظر من اگر این مواجهه صادقانه باشد، نخستین گام در مسیر اعتلای فردی است.وی افزود: جامعه جمع افراد است، بنابراین اگر فرد رشد نکند، جامعه هم نمیتواند رشد کند. در این معنا نتیجه «خواندن» فقط دانستن نیست و شاید مهمترین نتیجه پس از دانستن «شدن» است. خواندن برای تبدیل شدن به انسانی که بتواند در جهان عمومی حضور داشته باشد، بتواند مسئولیت بپذیرد، بتواند مشارکت کند. من بارها دیدهام که آدمها با خواندن، نسبت به خودشان، دیگران و همینطور نسبت به جهان مسئولتر شدهاند.
حیدری ادامه داد: گاهی اوقات لازم است آدمها دست به واژه پردازی هم بزند. چه اشکالی دارد بویژه در این مباحث ما جملات خود را به نسبت دیگر بحثها و حرفهای رومزه زیبا کنیم. به همین دلیل من میخواهم بگویم «خواندن» یعنی مکث، یعنی مقاومت در برابر آنچه تحمیل میشود. حتی یعنی بازخوانی آنچه فراموش شده است. این مکث مقابل آنچه تحمیل میشود، اگر درونی باشد، میتواند به کنشی بیرونی بدل شود؛ کنشی برای ساختن، برای اصلاح و برای مشارکت. تصمیمها و تصمیمگیریها در جامعهای که افرادش مطالعه ندارند، سطحی است. همینطور گفتوگوها در این جامعه تکراری است و مسئولیتها نیز فراموش شده است.
این دندانپزشک درباره نتایج خواندن گفت: با «خواندن» است که میآموزیم هیچ چیز قطعی نیست، هیچ دانشی نهایی نیست و هیچ انسانی کامل نیست. این فهم، نه فقط در پیشرفتهای شغلی که در زندگی روزمره به همه کمک میکند. اگر قرار باشد جامعهای تابآور باشد، باید افرادش اهل مکث باشند و همینطور اهل پرسش، تردید و بازاندیشی. اینها همه از خواندن آغاز میشود. خواندن برای همه، تمرین مسئولیتپذیری است. تمرینی برای ساختن جامعهای که در آن، فرد نه منفعل، بلکه کنشگر باشد.حیدری در پایان اشاره کرد: کتاب فقط مجموعهای از واژهها نیست؛ بلکه امکانی است برای تبدیل شدن. برای عبور از آنچه هستیم، به سوی آنچه میتوانیم باشیم و این عبور اگر در سطح فردی اتفاق بیفتد، میتواند در سطح اجتماعی نیز تکرار شود. خواندن در این معنا کنشی فلسفی است و میتواند کنشی سیاسی هم باشد. کنشی برای ساختن جهانی که در آن، انسانها بتوانند با هم گفتوگو کنند، با هم تصمیم بگیرند و با هم زندگی کنند.