تابستان بدون کتاب؛ دغدغه‌ای فراموش‌شده
سپیدار‌آنلاین: گروه یادداشت
تابستان، برای بسیاری از خانواده‌ها فصلی از استراحت، سفر و تفریح است.
سمانه حسینی/ اما در میان این هیاهو، دغدغه‌ای فرهنگی آرام‌آرام به حاشیه رفته و فراموش می‌شود: کتاب و کتاب‌خوانی. پرسشی اساسی که باید دوباره در رسانه‌ها، مدارس و خانواده‌ها مطرح شود این است: چه بر سر فرهنگ مطالعه در تعطیلات آمده؟ چرا تابستان فرزندان ما، بیش از آن‌که با دانایی و کتاب همراه باشد، با صفحات بی‌پایان موبایل و ساعت‌های طولانی سرگرمی‌های سطحی پر شده است؟مطالعه، در تمام سنین و به‌ویژه در دوران نوجوانی، نقشی بی‌بدیل در رشد فکری، پرورش خلاقیت و تقویت مهارت‌های ارتباطی ایفا می‌کند. تعطیلات تابستانی می‌تواند فرصتی مغتنم برای بازسازی این عادت فراموش‌شده باشد. اما تجربه نشان داده که در نبود سیاست‌گذاری فرهنگی، برنامه‌ریزی آموزشی و تشویق خانواده‌ها، این فرصت اغلب به تهدیدی برای آینده فرهنگی کشور بدل می‌شود.کتاب‌نخواندن صرفاً یک عادت فردی نیست؛ نشانه‌ای از نوع نگاه یک جامعه به رشد، پیشرفت و اندیشه است. جامعه‌ای که نسل جوانش با کتاب بیگانه باشد، به‌تدریج از توان تحلیل، گفت‌وگو و تفکر انتقادی تهی می‌شود. چنین جامعه‌ای، طعمه‌ای آسان برای تبلیغات سطحی، شایعات بی‌پایه و تأثیرپذیری از رسانه‌های بیگانه خواهد شد.در این میان نقش نهادهای رسمی همچون آموزش و پرورش، شهرداری‌ها، وزارت فرهنگ و رسانه‌ها بسیار کلیدی است. چرا نباید در آغاز تابستان، طرح‌هایی ملی برای اهدای کتاب، برگزاری جشنواره‌های مطالعه، کتاب‌گردی خانوادگی، یا مسابقات خلاصه‌نویسی کتاب در سطح شهرها و مدارس اجرا شود؟ چرا کتابخانه‌های عمومی ما در تعطیلات تابستانی به‌جای پویاتر شدن، خلوت‌تر می‌شوند؟ و چرا هنوز در بسیاری از مناطق کشور، کودک و نوجوان به کتاب ارزان، با کیفیت و متنوع دسترسی ندارند؟از سوی دیگر، خانواده‌ها نیز باید نقش فعال‌تری در این زمینه ایفا کنند. تابستان، تنها زمان ثبت‌نام در کلاس زبان، فوتبال یا نقاشی نیست. یک برنامه هفتگی برای مطالعه گروهی، انتخاب کتاب مناسب برای فرزند، یا حتی گفت‌وگو درباره داستان‌های خوانده‌شده می‌تواند روح تازه‌ای به فضای خانواده ببخشد.نقش رسانه‌ها نیز قابل چشم‌پوشی نیست. صدا و سیما، شبکه‌های اجتماعی داخلی و حتی اینفلوئنسرهای فرهنگی، می‌توانند با محتوای جذاب و خلاق، کتاب را دوباره وارد سبد فرهنگی خانواده‌ها کنند. معرفی کتاب به زبان ساده، روایت داستان در قالب ویدئوهای کوتاه، یا پویش‌هایی مثل «هر هفته یک کتاب» می‌تواند ذائقه نسل جدید را به مطالعه نزدیک‌تر کند.فراموش نکنیم، ملتی که نخواند، نمی‌داند. و ملتی که نداند، تصمیم درست نمی‌گیرد؛ نه در انتخابات، نه در مصرف، نه در سبک زندگی. تابستان بدون کتاب، فقط یک فصل گرم نیست، نشانه‌ای‌ست از غفلت فرهنگی که باید زنگ خطر آن را جدی گرفت.بیاییم با قدمی هرچند کوچک، تابستان امسال را برای فرزندانمان، نه‌تنها پر از آفتاب، بلکه لبریز از دانایی کنیم.