پایگاه خبری و تحلیلی سپیدار آنلاین

فعالان و مسوولان آموزشگاه‌های آزاد فنی و حرفه‌ای استان البرز در پی ابلاغ تعرفه‌های جدید خدمات آموزشی سازمان آموزش فنی و حرفه‌ای کشور در واکنش به آن خواستار تعدیل این تصمیم و حمایت از آموزشگاهها شدند.
این تصمیم که اخذ مبلغی تحت عنوان "تعرفه خدمات" را از مهارت‌آموزان الزامی می‌کند، بدون ارائه خدمات ملموس در قبال آن با گلایه فعالان و رییس کانون انجمن‌های صنفی آموزشگاه‌های آزاد البرز مواجه شده است.مسوولان آموزشگاههای آزاد فنی و حرفه ای البرز در نشستی خواستار تعدیل این تصمیم از سوی سازمان آموزش فنی و حرفه ای شدند .
فرشته مقصودی، رییس کانون آموزشگاه‌های فنی و حرفه‌ای آزاد استان البرز و از "مدافعان مهارت" در این نشست با ابراز نگرانی از این وضعیت، تاکید کرد: تصویب و اجرای ناگهانی تعرفه‌ای که در عمل از مهارت‌آموز دریافت می‌شود اما هیچ‌گونه خدمت ملموسی در برابر آن ارائه نمی‌ شود، خلاف اصول اخلاقی، آموزشی و اجتماعی است.این اقدام سازمان آموزش فنی وحرفه ای به‌جای حمایت از آموزش‌های مهارتی به باری مضاعف بر دوش مهارت‌آموزان و تضعیف آموزشگاه‌های خصوصی بدل شده است.
وی افزود که با اخذ تعرفه‌های بی‌خدمت نمی‌توان مسیر پیشرفت آموزشی را هموار کرد و عدالت آموزشی در گرو مشارکت فعال و حمایت از نهادهای غیردولتی است نه با تحمیل هزینه‌های بدون پشتوانه خدمات.
رشد کاذب و کاهش ناگهانی پروانه‌ها
در پاسخ به این دیدگاه که آموزشگاه‌های آزاد در سال‌های اخیر رشد چشمگیری داشته‌اند، مقصودی با نگاهی دقیق‌تر به آمارها، توضیح داد که در قالب طرح تسهیل صدور مجوزها، سازمان آموزش فنی و حرفه‌ای با وعده تسهیلگری و توسعه، شرایطی را فراهم کرد که تعداد آموزشگاه‌ها از ۱۲ هزار به بیش از ۶۳ هزار در کشور رسید، این آمار، دستاوردی بود که خود سازمان با آن مانور تبلیغاتی داد.
وی به روی دیگر سکه اشاره کرد و گفت: اکنون ظرف مدت کوتاهی و در سکوت خبری تعداد زیادی پروانه تاسیس در سامانه غیرفعال شده است؛ به‌جای آسیب‌شناسی سیاست‌های اشتباه، امروز بخش خصوصی متهم شده و به بهانه "عدم فعالیت"، سرمایه‌گذارانی که با امید وارد میدان آموزش شده‌اند از گردونه خارج می‌شوند.
تفاهم‌نامه‌ها و دور شدن از عدالت آموزشی
مقصودی به نقش تفاهم‌نامه‌های سازمان آموزش فنی و حرفه ای نیز اشاره کرد و افزود: این سازمان به‌ جای استفاده از ظرفیت آموزشگاه‌های مجاز در سال‌های اخیر با انعقاد تفاهم‌نامه‌های متعدد با نهادهای دولتی و شبه‌دولتی، آموزش را به مسیری رانده که با رسالت عدالت آموزشی در تضاد است.وی پیشنهاد کرد که به‌جای تحمیل تعرفه به مهارت‌آموز، آموزش‌های توافقی و درون‌سازمانی را به آموزشگاه‌های مجاز واگذار شود و درصدی از شهریه را به‌عنوان سهم سازمان دریافت نمایید. این رویکرد، هم درآمد پایدار ایجاد می‌کند، هم اشتغال و هم نظام مهارت را احیا می‌سازد.
تفسیر نادرست از مصوبه مجلس
رییس کانون آموزشگاه‌های فنی و حرفه‌ای آزاد البرز در خصوص ارتباط تعرفه با مصوبه مجلس، اظهارکرد: مصوبه مجلس محترم است اما آنچه تحت عنوان بند "خ" تبصره ۳ قانون بودجه توسط سازمان آموزش فنی وحرفه ای تفسیر و اجرا شده، برداشتی نادرست و یک‌جانبه‌نگرانه است؛ این بند قرار بود راهکاری برای ساماندهی منابع باشد نه اهرم فشار به بخش خصوصی ارائه دهد .
مقصودی افزود: در زمان حاضر، این تعرفه نه به بهبود کیفیت منجر شده و نه شفاف است و نه اثری بر روند آموزش دارد؛ در واقع تعرفه‌ای وضع شده که هیچ خدمتی در برابرش ارائه نمی‌شود.
درخواست جامعه مهارتی از دولت/ تعامل و گفت‌وگو
مقصودی در ادامه سخنانش، انتظارات جامعه مهارتی کشور از دولت را این‌گونه بیان کرد: ما به‌عنوان مدافعان مهارت، انتظار داریم که دولت و سازمان آموزش فنی و حرفه‌ای به جای برخوردهای تقابلی، مسیر گفت‌وگو و تعامل با شرکای اجتماعی خود را باز کنند.وی با اشاره به تلاش‌های آموزشگاه‌های آزاد در شرایط دشوار اقتصادی، تاکید کرد: آموزشگاه‌های آزاد در سخت‌ترین شرایط اقتصادی بدون یارانه، بدون وام و با اتکا به دانش و سرمایه بخش خصوصی، بار آموزش‌های مهارتی را بر دوش کشیده‌اند. حذف، تضعیف یا بی‌اعتنایی به این بدنه، چیزی جز شکست برای نظام مهارت‌آموزی نخواهد داشت.وی وضعیت کنونی آموزش مهارتی را یک "بزنگاه تاریخی" توصیف کرد و گفت : یا باید با تعامل و اصلاح سیاست‌ها، مسیر رشد آن را هموار کرد یا با تصمیمات ناعادلانه و تحمیلی، کشتی آموزش را با تمام ناجیانش غرق کرد. ما مدافعان مهارت هستیم نه رقبای دولت.مقصودی افزود: در قسمت تفسیر نادرست از مصوبه مجلس، مطابق جدول شماره ۱۶ قانون بودجه سال ۱۴۰۴ و صراحت بخش اول بند «خ» تبصره (۸)، سازمان آموزش فنی و حرفه‌ای کشور فقط مجاز است نسبت به افزایش حداکثر ۳۰ درصد تعرفه خدمات آموزشی واقعی و موجود در بخش غیردولتی اقدام نماید.وی ادامه داد: همچنین، برابر بخش دوم بند یادشده،فقط به بخش دولتی اجازه داده شده است برای خدمات آموزشی خود، تعرفه تعیین نماید. با وجود این، در آیین‌نامه اجرایی مصوب ۱۴۰۴/۴/۲۵، از حکم صریح قانون عدول شده و برای بخش غیردولتی، تعرفه خدمات آموزشی جدیدی بدون ارائه خدمت واقعی مقرر شده است. این امر، افزون بر خروج از حدود اختیارات قانونی، مغایر با اصول قانون اساسی و سیاست‌های حمایت از بخش خصوصی و توسعه مهارت‌آموزی می‌باشد.رییس کانون انجمن‌های آموزشگاه‌های آزاد فنی و حرفه‌ای استان البرز گفت: شعار سازمان آموزش فنی وحرفه ای مبنی بر "تنظیم‌گری و حمایت‌گری" نباید فقط بر سر در جلسات بماند؛ امروز بیش از هر زمان دیگر، آموزش مهارتی به حمایت واقعی نیاز دارد نه فشار مضاعف؛ دریافت "تعرفه بی‌خدمت" از آموزشگاه‌های مجاز، همانند گرفتن عوارض از پلی است که سال‌ها پیش ساخته شده، بدون آنکه مسیر جدیدی ایجاد شود.وی ادامه داد: در حالی که قانون، سقف افزایش تعرفه در بخش غیردولتی را مشخص کرده، سازمان به‌جای استفاده از ظرفیت همین آموزشگاه‌های باسابقه، سال‌های اخیر را صرف عقد تفاهم‌نامه‌های متعدد با نهادهای دولتی و شبه‌دولتی کرده و بخش خصوصی را به حاشیه رانده است. این رویه، نه‌تنها عدالت آموزشی را نقض می‌کند بلکه انگیزه سرمایه‌گذاری در حوزه مهارت را نیز فرسوده می‌سازد.مقصودی تاکید کرد: به‌جای تحمیل هزینه به مهارت‌آموز و بستن دست آموزشگاه‌های خصوصی، آموزش‌های توافقی و درون‌سازمانی را به همین مراکز مجاز واگذار کنید تا هم کیفیت حفظ شود، هم عدالت آموزشی محقق شود. امروز آموزش مهارتی در بزنگاهی تاریخی ایستاده است.وی ابراز امیدواری کرد که عقلانیت، گفت‌وگو و مشارکت، جایگزین تصمیم‌گیری‌های یک‌جانبه شود.
بررسی موضوع تعرفه ها با حضور مسوولان استانی
مدیرکل آموزش فنی و حرفه‌ای استان البرز، معاون آموزشی، رییس اداره آموزش، رییس اداره آموزشگاه‌های آزاد استان، رییس کانون انجمن‌های صنفی و رؤسا و اعضای هیأت مدیره انجمن‌های صنفی آموزشگاه‌های فنی و حرفه‌ای آزاد استان البرز نیز در نشستی مشترک موضوع تعرفه جدید آموزشگاههای آزاد را مورد بررسی قرار دادند.مدیرکل آموزش فنی و حرفه ای استان البرز در این نشست گفت : هدف اصلی از برگزاری این نشست، تبادل نظر و ارائه راهکارهای مناسب در راستای ساماندهی تعرفه‌های آموزشی بخش غیردولتی است که نمونه‌ای بارز از تعامل سازنده میان بخش خصوصی و دستگاه‌های اجرایی است.بهزاد غفاری ادامه داد: در این جلسه، مسوولان استانی با رویکردی همدلانه به مستندات و دغدغه‌های مطرح شده از سوی مدیران آموزشگاه‌ها گوش فرا دادند.
چالش‌ها و دغدغه‌های آموزشگاه‌های آزاد
مدیر کل آموزش فنی و حرفه ای البرز اضافه کرد: روسای انجمن‌ها و مدیران آموزشگاه‌های آزاد فنی و حرفه‌ای استان، مهم‌ترین چالش‌های خود را شامل عدم تطابق آموزش و فرهنگسازی در ارائه تعرفه آموزشی بخش غیردولتی با توجه به مشکلات اقتصادی جامعه، وجود ناترازی و عدم توان مالی کارآموزان برای پرداخت شهریه به دلیل تعریف استانداردهای آموزشی با ساعت‌های بالا و افزایش تعرفه‌ها، توهین به کرامت انسانی با دهک‌بندی خانوارها (با توجه به محرمانه بودن اطلاعات)، حذف آموزش از سبد خانوار به دلیل مشکلات اقتصادی، ناترازی‌های انرژی و بروز مشکلات آموزشی و نادیده گرفتن جایگاه و حرمت آموزشگاه‌های آزاد به‌عنوان شرکای مهارتی و خانواده سازمان آموزش فنی و حرفه ای در بخش غیردولتی برشمردند.غفاری بیان کرد: نقش حیاتی آموزشگاه‌های آزاد و پیشنهادهای عملیاتی شرکت‌کنندگان در این نشست بررسی شد و اعلام داشتند که این مراکز با سهمی بیش از ۶۰ درصدی در آموزش‌های مهارتی، ستون فقرات تأمین نیروی متخصص صنایع به شمار می‌روند.وی گفت که مدیران آموزشگاه‌ها با نگاهی راه‌حل‌محور، پیشنهادهایی را نیز برای برون‌رفت از وضعیت موجود مطرح کردند، از جمله مهم‌ترین این پیشنهادها، تشکیل کارگروه مشترک برای بازنگری در شیوه‌های تعرفه‌گذاری و درخواست نظرخواهی از مجموعه آموزشگاه‌های آزاد و ارائه راهکار از طریق آن‌ها پیش از ابلاغ تعرفه آموزشی بخش غیردولتی بود.
تأکید بر دسترسی عادلانه به آموزش مهارتی
مدیرکل آموزش فنی و حرفه‌ای استان البرز، بر ضرورت حفظ دسترسی عادلانه به آموزش مهارتی تأکید کرد وافزود: یکی از اصلی‌ترین دلایل اجرای این مصوبه دریافت تعرفه از دهک‌های پردرآمد جامعه، تأمین منابع مالی برای سازمان آموزش فنی و حرفه‌ای است.غفاری گفت : با دریافت تعرفه از دهک‌های پردرآمد جامعه، سازمان آموزش فنی و حرفه ای می‌تواند منابع مالی مورد نیاز برای توسعه و حمایت از فعالیت‌های خود را به دست آورد؛ این منابع حاصل از شهریه، صرف حمایت از آموزش‌های مهارتی، به‌روزرسانی تجهیزات و افزایش کیفیت دوره‌ها خواهد شد. این امر به ویژه برای دهک‌های پایین درآمدی که توانایی پرداخت شهریه را ندارند، اهمیت بسیاری دارد.
توافق بر تدوین سازوکار دائمی ارتباط صنف با دستگاه‌های اجرایی
در پایان نشست، طرفین بر تدوین سازوکاری دائمی برای ارتباط مؤثر میان صنف آموزشگاه‌ها و دستگاه‌های اجرایی توافق کردند. این تعهد نه تنها برای حل بحران فعلی بلکه برای پیشگیری از چالش‌های آتی (مانند ساماندهی مراکز غیرمجاز و به‌روزرسانی استانداردهای آموزشی) نقش کلیدی خواهد داشت.این نشست، با وجود مسائل و دغدغه‌های موجود آموزشگاه‌های آزاد، الگویی از مدیریت چالش‌ها از طریق گفت‌وگو را به نمایش گذاشت. تبدیل اعتراض به پیشنهادهای سازنده، واکنش مؤثر مسئولان، و تمرکز بر منافع ملی مهارت‌آموزی، زمینه را برای خروج از بن‌بست فعلی فراهم کرده است.انتظار می‌رود با پیگیری‌های استانی و ستادی، راه‌حلی متوازن برای رفع دغدغه‌های مدیران آموزشگاه‌های آزاد فنی و حرفه‌ای استان ارائه شود.