سگ های بالای شهر و پایین شهر
سپیدارآنلاین: گروه گزارش
حکایت سگ ها در شهر حکایت ویژه ای است. این حیوانات وفادار به انسان، کارکرد خود را به مرور زمان تغییر داده و از سگ های چوپان و نگهبان به سگ های تزیینی، ولگرد و ... تغییر جایگاه و کاربری داده اند!
زوزه سگ ها، شاید آشناترین صدایی باشد که در وهله نخست از محیطی روستایی یا بیابانی منتظرش هستیم. صدایی که ذهن ما را می برد به گله های گوسفندان و چرای رمه هایی که یادآور چرخه ای طبیعی در زندگی آدمیزادگان از قرن ها پیش تا کنون بوده است. سگ های چوپان هنوز هم بهترین همراه و حامی گله و چوپان اند؛ اگرچه این حرفه ارزشمند، اندک اندک حتی در روستاها هم رو به فراموشی می رود...
خوشبختی و بدبختی از نوع سگی!
اما حکایت سگ ها در شهر حکایت دیگری است. این حیوانات وفادار به انسان، کارکرد خود را به مرور تغییر داده و از سگ های چوپان و نگهبان به سگ های تزیینی، ولگرد و ... تغییر جایگاه و کاربری داده اند! این روزها سگ های پا کوتاه خوش پوش، بزک کرده و نازنازی در مناطق بالای شهر، جای سگ های پاسبانی که زمانی امنیت و آرامش یک خانواده روستایی را به همراه می آوردند، پر کرده و به عنوان نوعی پز مطرح است. سگ های ولگرد نیز گویا به تاسی و امید اینکه چون جوجه اردک زشت، روزی تغییر شکل داده و به سگی زیبا مبدل شوند، به حواشی شهرها آمده و انتظار مهربانی از آدم ها دارند! اگرچه شاید در واقع ما آدم ها با تجاوز از حدود خود، به حریم و عرصه زیست طبیعی این حیوانات پا گذاشته باشیم و از آنجا که انسان اصولا موجودی خودمحور است، تمایل دارد که تمامی داشته های حیات را به اختیار خود در آورد. سگ ها حالا به اشکال و انحاء مختلف در زندگی ما حضور دارند؛ چه زمانی که محور گفته های مان پز دادن و کسب وجهه ای غربی مآب باشد، یا وقتی که به عنوان یک شهروند با معضلی به نام وجود سگ های ولگرد مواجه باشیم؛ سگ هایی که بخشی از آنها به دلیل آلودگی، حامل بیماری هاری و منتقل کننده این ویروس کشنده هستند.
بزاقی که هاری ترشح می کند
طبق آمار، هاری سالانه 55 هزار کشته به بار می آورد که این امر حاصل ورود ویروس از طریق بزاق حیوانات و محل گازگرفتگی آنها در بدن انسان ها است. ویروس هاری از بزاق حیوان هار و محل گازگرفتگی وارد بدن شده، با ورود به ماهیچهها مسیر انتهایی اعصاب را هدف گرفته و شروع به تکثیر می کند. در همین حین عوارض این مرض خود را به نمایش گذاشته و بیمار را تا پای مرگ پیش می برد. توان باروری در سگ ها به صورت دو فصل در سال می باشد و تعداد زیاد توله های متولد شده نیز در رشد سریع آنها از حیث کمی، بسیار موثر است. از این رو در مدت کمی، این حیوانات تکثیر شده و می توانند حواشی شهر را به اشغال خود در آورند. سگ های ولگرد بجز حمل و انتقال ویروس هاری، عامل بروز بیماری هایی نظیر کیست هیداتیک، سالک و کالازار هستند که ضرورت کنترل جمعیت این سگ ها را برجسته تر می کند. راه های متعددی برای جلوگیری از این فراوانی جمعیت سگ ها پیشنهاد شده است که از این جمله، اتلاف و زنده گیری است.
کسب آرامش از راه خشونت!
اتلاف از راهکارهایی بود که اگرچه رضایت نسبی شهروندان را به همراه داشت، اما عوارض خاص و زیستی این اقدام خشن به سرعت بروز یافت. شلیک گلوله به سمت این حیوانات در محیط های عمومی، منظره خشونت بار و زننده ای را ایجاد می کرد که متناقض با روحیه و تاریخچه انس این حیوان با انسان بود. همچنین تولید سر و صدای ناشی از شلیک گلوله، در ساعات مختلف شبانه روز، عاملی برای انتقال وحشت در میان شهروندان به شمار می آمد. همین امر سبب شد اندک اندک موضوع اتلاف سگ ها به چالش کشیده شده و کارشناسان سراغ راه های تازه تر و انسانی تری برای مبارزه با ازدیاد این همدم تاریخی انسان بروند. زنده گیری از جمله این راهکارها بود. بر این اساس دستورالعملی از سوی ستاد مرکزی کنترل جمعیت حیوانات ناقل بیماری به انسان در سازمان شهرداری ها و دهیاری های کشور صادر شد که بر اساس آن، حالا سگ ها، از هر نوع سالم، اصیل یا ولگرد، توسط شکارچیان ماهر گرفته شده و به اماکن و قرنطینه های مخصوص خود منتقل شوند.
سگ ها تفکیک می شوند
طبق این دستورالعمل، مرکز کنترل جمعیت حیوانات مزاحم، با مشخصات ویژه و مورد نیاز، باید در خارج از محدوده مناطق مسکونی احداث شده و حاصل عملکرد واحدهای زنده گیری به این محل، منتقل شوند. پس از جمعآوری و انتقال، عملیات معاینه، تشخیص و تفکیک سگهای اصیل و سگهای آلوده زیر نظر دامپزشک انجام میشود و سگهای ولگرد آلوده و غیر مفید از سگهای اصیل مفید تفکیک و سگهای مفید توسط دامپزشک واکسیناسیون و قرنطینه می شوند. این سگ ها پس از طی دوره قرنطینه، نصب قلاده و شناسنامهدار شدن، به مراکز یا افراد متقاضی پس از اخذ تعهد از آنها درخصوص نگهداری مناسب حیوان و عدم رهاسازی ، انجام دورهای معاینات و مراقبتهای بهداشتی لازم، تحویل میشود. با این رویکرد، سگهایی که به عنوان سگ گله به افراد واگذار میشوند قبل از واگذاری، توسط دامپزشک عقیمسازی خواهند شد. همچنین بخشی از این سگ ها برای به کارگیری در امور مختلف تربیت می شوند. در این میان البته بخشی از سگ ها، اتلاف می شوند که شامل سگ های بیمار و ناقل بیماری به انسان به شمار می روند. این کار را نیز ستاد اتلاف شهرداری ها به عهده دارند که زیر نظر سازمان مدیریت پسماند از سازمان های تابعه حوزه معاونت خدمات شهر می باشد. حدود فعالیت این ستاد در کرج اغلب شامل حومه های شهر در مناطق 12 گانه می باشد که بیشتر فعالیت آن در پی تماس و اعلام درخواست شهروندان با سامانه 137، مراجعه حضوری یا کتبی، صورت می گیرد.
اتلاف بیش از هزار و 600 قلاده
معاون خدمات شهری شهرداری کرج که متولی اصلی این ستاد در شهر به شمار می آید در خصوص فعالیت های این ستاد گفت: ستاد اتلاف از طریق سه اکیپ گشت اقدام به اتلاف سگ ها می کند که شامل یک دستگاه خودرو با تجهیزات مورد تایید سازمان، دو نفر شکارچی کارآزموده دارای مجوز رسمی از سازمان محیط زیست و حمل اسلحه و نیز کارگران کارآزموده ماهر مجهز به امکانات جمع آوری می باشد. حسن مدیرروستا خاطرنشان کرد: عملیات جمع آوری بهداشتی سگ های اتلاف شده و پاکسازی محل که شامل قرار دادن لاشه در کاور مخصوص و دفع بهداشتی آن می باشد، توسط نیروهای این ستاد انجام می گیرد. مدیرروستا تعداد سگ های اتلاف شده طی بیش از هشت ماه فعالیت ستاد را یک هزار و 644 قلاده ذکر کرد و ادامه داد: این تعداد اتلاف از تاریخ پنجم فروردین ماه تا پایان آبان ماه صورت گرفته است و هدف اصلی آن ایجاد آسایش میان شهروندان و جلوگیری از انتقال بیماری های حیوان به انسان بود. معاون خدمات شهری شهرداری کرج به تفکیک مناطقی که عملیات اتلاف در آنها انجام شده است را عنوان