پایگاه خبری و تحلیلی سپیدار آنلاین

نهادینه نشدن و فقر فرهنگ ایمنی در نصب و استفاده از وسایل گازسوز، استان البرز را در آمار گازگرفتگی با گاز کشنده منوکسیدکربن در جایگاه سوم کشور قرار داده است.
به رغم هشدارهای فراوانی که همه ساله در آغاز فصل سرما نسبت به رعایت نکات ایمنی در نصب و استفاده از وسایل گرمایشی داده می شود اما نکته غمبار اینکه هر سال تعدادی از شهروندان بر اثر بی احتیاطی در نصب وسایل گرمایشی و موارد مشابه جان خود را از دست می دهند. به استناد گزارش مرکز فوریت های پزشکی و اورژانس استان البرز، سال گذشته رتبه سوم کشور در آمار گازگرفتگی با منوکسیدکربن به کرج رسید تا رعایت نکات ایمنی بیش از پیش به موضوعی مهم در کلانشهر کرج تبدیل شود. موضوعی که به نظر می رسد بیش از هر چیز معلول بی توجهی به هشدارهای ایمنی و به واقع فقر فرهنگی و نهادینه نشدن اهمیت توجه به برنامه های آموزشی و اطلاع رسانی های عمومی نسبت به خطرات عدم رعایت نکات ایمنی است. در سال گذشته 434 نفر دچار مسمومیت با گاز منوکسید کربن شدند و 19 نفر جان خود را با این گاز از دست دادند. آمار بالایی که از بی توجهی به نصب صحیح وسایل گازسوز حکایت دارد و در نه ماهه امسال نیز قاتل خاموش تاکنون 12 نفر را در استان البرز به خواب مرگ فرو برده است. آرش رحمتی معاون مرکز حوادث و فوریت های پزشکی استان البرز با اعلام این آمار افزود: از این تعداد 64 نفر زن و 109 نفر مرد بودند که متاسفانه 12 نفر براثر گازگرفتگی جان خود را از دست دادند. وی با اشاره به اینکه کرج و فردیس به ترتیب با هفت و شش نفر مسمومیت بیشترین آمار این حادثه را در البرز داشته اند، گفت: از محمدشهر، مشکین دشت و طالقان نیز به ترتیب بیشترین و کمترین آمار مسمومیت در اورژانس البرز به ثبت رسیده است. رحمتی یکی از عمده علل گاز گرفتگی را استفاده نکردن از کلاهک اچ در انتهای دودکش ها عنوان و تاکید کرد: شهروندان در نصب وسائل گرمایشی حتما از دودکش های Hشکل که مانع از بازگشت هوا به داخل بخاری و خاموش شدن آن می شود استفاده کنند. وی اذعان داشت: براساس آمارهای اعلام شده متاسفانه 76 درصد آمار مرگ و میرهای ناشی از گاز گرفتگی به علت عدم نصب مناسب دودکش به وقوع پیوسته است.
وی همچنین به حادثه ای که سال گذشته در یکی از استان های غرب کشور رخ داد اشاره کرد و گفت: در آن حادثه چند عضو یک خانواده دچار مسمویت با گازمنواکسید کرین شدند که این نوع مسمومیت براثر حمام پشت سر هم اعضای این خانواده پرجمعیت و کارکرد بیش از حد آبگرمن رخ داد. به گفته رحمتی، فعالیت زیاد سیستم گرمایشی آبگرمکن باعث تولید بیش از حد گاز و عدم کشش آن از طریق لوله انتقال هوای آبگرمکن، موجب انتشار گاز به فضای خانه و ایجاد مسمومیت اعضای خانواده شده بود. معاون مرکز فوریت‌های پزشکی و اورژانس استان البرز با اشاره به اینکه گام نخست باید توسط مردم در جلوگیری از مسمویت با گاز برداشته شود، اظهار داشت: شهروندان در صورت مشاهده هرگونه علایم غیرمعمول شبیه به سرماخوردگی یا آنفلوآنزا نظیر تهوع، استفراغ، بی قراری و تاری دید بلافاصله با اورژانس تماس بگیرند. کوروش سلیمی رئیس مرکز فوریت های پزشکی و اورژانس استان البرز نیز ، به برخی نکات ایمنی در نصب وسایل گرمایشی و گازسوز اشاره می کند که رعایت این موارد، مانع از خسارات غیرقابل جبران جانی می شود.
وی گفت: برای وسایل گازسوز از لوله بخاری‌های فلزی استفاده شود و استفاده از لوله‌های فنری توصیه نمی شود. سلیمی استفاده از کلاهک، عایق کاری سیستم‌های گرمایشی، شوفاژخانه‌ها و وسایل حرارت مرکزی، بازرسی کارشناسان از مشعل‌های گازسوز در طول سال را از دیگر نکات مهم برشمرد و اضافه کرد: شیلنگ گاز از یک متر و 20 سانتی‌متر نباید بیشتر باشد. نکته دیگر توجه به باز بودن مسیر دودکش و نصب صحیح آن است که متاسفانه عدم رعایت آن سبب مرگ برخی شهروندان شده است. رئیس مرکز فوریت های پزشکی و اورژانس استان البرز یکی از دلایل گازگرفتگی را بستن درب ها، درزها و کیپ کردن خانه ها عنوان و تاکید کرد: نباید تمام درزهای منازل یا محل کار گرفته شود زیرا خطر گازگرفتگی را تشدید می کند. بلکه باید منفذهایی را برای تبادل اکسیژن با هوای بیرون در نظر گرفت. ممنوعیت استفاده از بخاری های بدون دودکش، قرار ندادن دودکش در تشت آب، پرهیز از گرم کردن منزل با اجاق خوراکپزی و استفاده نکردن همزمان از چند وسیله گازسوز در منزل از دیگر نکاتی است که سلیمی تاکید ویژه ای بر آن دارد.
وی درباره شیوه برخورد با فرد مسموم شده با منوکسید کربن گفت:ابتدا باید فرد مسموم را در جریان هوای آزاد قرار داد؛ کنار پنجره یا انتقال مسموم به بیرون از مکانی که گاز منتشر شده از اقدامات اولیه است. وی با بیان اینکه در و پنجره ها را باز نگه دارید تا هوا در محیط جریان یابد و نشست گاز را متوقف کنید، افزود: راه های تنفسی مصدوم را باز نگه دارید و لباس های تنگ، کمربند و کراوات را باز و از تن وی جدا کنید. علاوه بر این برای کمک به فرد مسموم باید روی دهان خودتان یک دستمال یا حوله مرطوب قرار دهید تا از خطرات گازگرفتگی در امان بمانید. سلیمی تاکید کرد: شهروندان باید دقت داشته باشند که پس از انجام این اقدامات اولیه سریع با مرکز فوریت های پزشکی 115 تماس بگیرند و شرح کاملی از وضعیت بیمار را به مرکز اورژانس اطلاع دهند. رئیس مرکز فوریت های پزشکی و اورژانس استان البرز خوراندن موا غذایی و نوشیدنی به فرد مسموم شده با گازمنوکسید کربن را خطرناک و با احتمال خفگی عنوان کرد. به گفته سلیمی نصب آبگرمکن در حمام و به مدت طولانی روشن ماندن اتومبیل در پارکینگ هم ممکن است خطر گازگرفتگی را افزایش دهد. وی در پایان پرهیز از استفاده از وسایل گاز سوز قدیمی و فرسوده، غیراستاندارد، بستن شیر اصلی گاز در مسافرت های طولانی و روشن نگه داشتن شمعک بخاری در مسافرت های کوتاه را از دیگر مواردی ایمنی برشمرد. متاسفانه اما، ضعف فرهنگ ایمنی بزرگترین مانع در کاهش آمار مرگ و میر ناشی از مسمومیت و گازگرفتگی با گاز کشنده منوکسید کربن است که همه ساله در کشور و استان البرز قربانی می گیرد. با وجود اطلاع رسانی های گسترده ای که از سوی نهادهای ذیربط و رسانه ها صورت می گیرد، اما در این زمینه هنوز نیازمند کار فرهنگی بیشتری هستیم و سازمان هایی مانند آتش نشانی و سازمان فرهنگی شهرداری در کنار رسانه های جمعی وظیفه سنگین تری در ترویج فرهنگ ایمنی به عهده دارند. به نظر می رسد باید برای نهادینه شدن فرهگ ایمنی در جامعه عزمی جدی داشت و از انواع وسایل ارتباطی در دسترس سود جست.