پایگاه خبری و تحلیلی سپیدار آنلاین

کلنگ احداث مرکز ملی یون درمانی سرطان ایران روز دوشنبه با حضور معاون رئیس جمهوری و رئیس سازمان انرژی اتمی و وزیران بهداشت، امور خارجه با همراهی و همکاری متخصصان و مسئولان کشور اتریش در کرج به زمین زده شد که به طور قطع یکی از دستاوردهای آشکار برجام محسوب می شود.
سازمان انرژی اتمی ایران هم جهت با اهداف و وظایف خود همراه با توسعه انواع روش های تامین برق هسته ای و چرخه فن آوری مربوط به آن، توسعه کاربرد پرتوها در زندگی مردم را به طور جدی در دستور کار قرار داده است.
پیشرفته ترین مرکز درمانی سرطان دستاورد برجام
احداث این مرکز ایران را در ردیف 5 کشور جهان که دارای چنین مرکز درمانی برای درمان سرطان هستند، قرار می دهد و کشور اتریش که در این پروژه با جمهوری اسلامی ایران همکاری می کند، پیشرفته ترین آن را در اختیار دارد که پس از برجام برای همکاری با ایران در این زمینه اعلام آمادگی کرده و وارد عرصه شده است. این مهم در گذشته نیز با جدیت دنبال شده، اما فرصت مغتنم به وجود آمده پس از برجام، زمینه برای گسترش این فعالیت ها در موضوعات جدید را فراهم کرده است. در این حوزه، همزمان با توسعه تولید و عرضه انواع رادیو داروها که عمدتا جهت استفاده در تشخیص سرطان بکار می روند، ایجاد مرکز یون درمانی به عنوان پیشرفته ترین مرکز درمانی برای استفاده مردم ایران در دستور کار نظام مقدس جمهوری اسلامی ایران قرار گرفته است که در این زمینه سازمان انرژی اتمی با انعقاد تفاهم نامه فی مابین این سازمان و وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی اقدام به احداث مرکز ملی یون درمانی ایران خواهد کرد که در روز 25 اردیبهشت 96 مردم شاهد آغاز عملیات احداث آن بودند. احداث این مرکز حاصل حدود 2 سال تلاش های تیم های فنی، حقوقی و مالی سازمان با همکاری وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی و وزارت امور خارجه است، انعقاد سه تفاهم نامه همکاری، بررسی جامع ده ها مرکز و بازدید از چندین پروژه مشابه در دنیا، مذاکره با سازندگان معتبر بین المللی تجهیزات مورد نیاز این مرکز، مکاتبه و اخذ نظر متخصصان دانشگاهی مرتبط با موضوع و وزارت بهداشت و درمان و آموزش پزشکی با همکاری سازمان انرژی اتمی جهت اخذ مجوزهای لازم نظام ایمنی از مهم ترین عناوین فعالیت های مربوطه است.
برجام ورود ایران به عرصه ساخت پیشرفته ترین مرکز درمان سرطان را ممکن ساخت
معاون رئیس جمهوری و رئیس سازمان انرژی اتمی نیز گفت که یکی از دستاوردهای درخشان برجام این بود که ورود ایران به عرصه ساخت پیشرفته ترین مرکز درمان سرطان را ممکن ساخت. علی اکبر صالحی در جریان آغاز عملیات ساخت مرکز فوق پیشرفته یون درمانی سرطان در ایران در مرکز تحقیقات سلامت و کشاورزی هسته ای در کرج، افزود: جا دارد از دکتر ظریف که تسهیل کننده موضوع دستیابی به توافق برجام بودند، قدردانی کنم چرا که این معاهده و این توافقنامه مهم وقتی به سرانجام رسیدتوانستیم وارد این عرصه شویم و از پیشرفته ترین تکنولوژی های جهان برخوردار شویم و قبل از آن چنین امکانی برای ما فراهم نبود. در مراسم آغاز عملیات ساخت این مرکز درمانی سرطان علاوه بر صالحی رئیس سازمان انرژی اتمی، محمد جواد ظریف و سید حسن قاضی زاده هاشمی وزیران امور خارجه و بهداشت، درمان و آموزش پزشکی نیز حضور داشتند.
**مرکزی بی نظیر برای درمان بیماری های صعب العلاج
صالحی در ادامه گفت:‌ این بیمارستان برای درمان بیماری های صعب العلاج به خصوص سرطان در نوع خودش بیمارستان کم نظیری است و بر اساس اطلاعاتی که داریم در غرب آسیا چنین بیمارستانی وجود ندارد.
وی خاطر نشان کرد: مشابه این بیمارستان 5 مورد در دنیا وجود دارد که مدرن ترین آن در اتریش است و ما با شرکت مداسترون که یک شرکت دولتی اتریشی است و تجاری نیست، قراردادی را در این خصوص امضا کرده ایم. معاون رئیس جمهوری اضافه کرد: این بیمارستان قرار است بر اساس شتاب دهنده های سیکلوترون ها کار کند و سیکلوترون پروتون و کاربون ها را شتاب می دهد و بدین طریق این شیوه مدرن ترین روش معالجه سرطان در جهان است. صالحی گفت: ساخت این بیمارستان تا سه سال دیگر به پایان می رسد و دوسال نیز برای تست در نظر گرفته شده است، یعنی در مجموع 5 سال زمان لازم است تا ما بتوانیم به طور معمول بیمار در این بیمارستان بپذیریم. صالحی ادامه داد: همچنین از وزیر بهداشت که کارهای ایشان در وزارت بهداشت برای ملت عزیز ما محسوس است و همه دریافته اید که در این سه سال و نیم که چه قدم های بلندی در وزارت برداشته اند و با پیشنهاد و تشویق ایشان ما قدم در این راه گذاشته ایم، قدردانی می کنم. وی اضافه کرد: به همین منظور با وزارت بهداشت قراردادی امضا کرده ایم که بر اساس این قرارداد تامین نیروی انسانی متخصص توسط این وزارتخانه صورت می گیرد. صالحی گفت: این بیمارستان متعلق به وزارت بهداشت است و سازمان انرژی اتمی امکانات و تسهیلات لازم را فراهم کرده و در بحت تامین مالی هم اقدامات لازم انجام گرفته است. بخش قابل توجهی از کارهایی که باید انجام می گرفته، به نتیجه رسیده است. وی ادامه داد: هزینه ساخت این بیمارستان قریب به هزار میلیارد تومان برآورد شده و این بیمارستان بیمارستانی خواهد بود که غیر از خدماتی که به بیماران هموطن می دهد، می تواند به بیماران کشورهای منطقه نیز خدمات رسانی کند. رئیس سازمان انرژی اتمی خاطر نشان کرد: اقدام مهمی نیز که انجام شده بر اساس قرارداد این نوع بیمارستان در منطقه انحصارش در اختیار ایران است و اگرکشورهای دیگر بخواهند مشابه این بیمارستان را بسازند، جمهوری اسلامی ایران و اتریش با هم در ارتباط با ساخت بیمارستان های دیگر اقدام خواهند کرد. صالحی گفت: در این بیمارستان انتقال تکنولوژی قابل توجهی پیش بینی شده و بخش قابل توجهی از تجهیزات این بیمارستان بر اساس نقشه هایی که توسط شرکت مداسترون تامین می شود، در ایران بر اساس استاندارد و تحت نظارت آن شرکت ساخته می شود. وی افزود: اگر تجهیزات این بیمارستان بعد از چند سال عمرش به پایان رسید اینگونه نیست که که بخواهیم بیمارستان جدیدی وارد کنیم، این بیمارستان از نظر علمی، فناوری و تجارب متراکمی که ایجاد می شود، به گونه ای است که این امکان را فراهم می آورد که بیمارستان های بعدی را خود ایرانیان می سازند و تجهیزات مهمی همچون مگنت ها و پاور ساپللای ها در ایران ساخته خواهد شد.
**اهداف احداث این مرکز
هدف مرکز یون درمانی ایران رادیو تراپی، استفاده از پرتوهای یونساز جهت کنترل و درمان بافت های سرطانی و جلوگیری از رشد آنها است، در زمان حاضر بیش از نیمی از بیماران سرطانی از روش های مختلف رادیو تراپی به عنوان قسمتی از برنامه درمان خود استفاده می کنند، پرتو مورد استفاده در این روش متفاوت بوده و شامال گاما، الکترون، فوتون و یون می شود. هم اکنون در کشور از روش های مبتنی بر الکترون و فوتون استفاده می شود، اما مرکزی برای استفاده از یون و پروتون که به مراتب روش پیشرفته تر از انواع قبلی است، وجود ندارد.کاهش آسیب بافت های سالم، کمینه کردن آسیب وارد به ارگان های حیاتی، کاهش احتمال ایجاد سرطان ثانویه و قابلیت اعمال دز بیشتر به تومور سرطانی نسبت به روش های مرسوم مهم ترین ویژگی رادیو تراپی با پروتون و یون است ، از آنجا که مردم ایران و نیز متخصصین حوزه درمان سرطان استحقاق بهره گیری از پیشرفته ترین روش ها در دنیا را دارند، هدف از این طرح ایجاد اولین و تنها مرکز یون درمانی سرطان در ایران با استفاده از جدیدترین تجهیزات موجود دنیا است این مرکز قابلیت پرتو درمانی با پروتون و یون را به طور همزمان خواهد داشت. در این مرکز از سیستم سینکروترون استفاده می شود، در واقع این سیستم سه شتابدهنده برای شتابدهی ذرات تا انرژی مناسب که معادل سرعتی نزدیک به 65 درصد سرعت نور است، بکار می رود این تجهیزات امکان استفاده از هر دو باریکه یون کربن تا انرژی 400 مگا الکترون - ولت و پروتون تا انرژی 800 مگا الکترون- ولت را فراهم کرده و از این حیث در دنیا کم نظیر خواهد بود.
**تنها 5 کشور جهان دارای چنین مرکزی هستند
هم اکنون تنها کشورهای آلمان،ژاپن، چین، ایتالیا و اتریش از چنین مراکزی برخوردارند، پس از راه اندازی این مرکز در آینده نزدیک ، ایران در جمع پنج کشور دارنده این سیستم خواهد بود، سیستمی که در کشور ایران به کار گرفته می شود مشابه مرکز ایجاد شده و فعال در اتریش است که با همکاری این کشور تامین خواهد شد. این مرکز پس از تکمیل، سه اتاق درمان و یک مرکز تحقیقاتی خواهد داشت و با در نظرگرفتن تعداد متوسط 25 جلسه پرتو درمانی برای هر بیمار، این مرکز سالانه ظرفیت تعداد 25 هزار جلسه پرتو درمانی و درمان تعداد حداقل یک هزار بیمار پس از راه اندازی کامل را خواهد داشت.
**گسترش گردشگری درمانی
همچنین با توجه به انحصاری بودن و تکنولوژی بالا، این مرکز قادر خواهد بود علاوه بر پذیرش بیماران و درمانی بیماران سرطانی کشور، از کشورهای همجوار نیز بیماران سرطانی را پذیرش کند، ضمن اینکه در کنار این مرکز احداث هتل و سایر نیازمندی های اقامتی پیش بینی شده است. با احتساب ظرفیت نامی این مرکز در درمان حداقل یک هزار بیمار در سال و با لحاظ مبلغ متوسط 25 هزار یورو برای هزینه درمان، استفاده از این روش در کشورهای برخوردار، راه اندازی این مرکز علاوه بر کاهش قابل توجه هزینه درمان و سفر به خارج برای مردم ایران از خروج بیش از 25 میلیون یورو ارز از کشور تنها به واسطه هزینه درمان برای این تعداد بیمار جلوگیری خواهد کرد، البته چنانچه سایر هزینه های سفر و اقامت نیز لحاظ شود، این برآورد بیشتر خواهد بود. طبق برنامه ریزی های صورت گرفته، پس از پنج سال فرآیند راه اندازی و بهره برداری از این پروژه از جمله در حوزه ساختمان و با نصب تجهیزات، باریکه ذرات از شتاب دهنده اخذ خواهند شد، سپس با سپری کردن مراحل راه اندازی نهایی و اخذ مجوزها، در انتهای سال پنجم همه اتاق های درمان ارائه خدمات خود را آغاز خواهند کرد. این زمان به واسطه فن آوری پیشرفته تجهیزات این مرکز لازم بوده و نسبت به موارد مشابه در سایر کشورها به مراتب کمتر است. با توجه به توسعه استان های کشور، وجود جمعیت قابل توجه در کرج به واسطه اینکه سومین کلان شهر کشور محسوب می شود و نیز جمعیت حاشیه نشین زیاد آن، نزدیکی به تهران به عنوان مهم ترین قطب جمعیتی کشور، نزدیکی به سایر زیر ساخت های مورد نیاز از جمله مراکز اقامتی و سایر خطوط ارتباطی و نیز نزدیکی هر چه بیشتر به قطب تولید رادیو داروی کشور که در مجاورت این مرکز قرار دارد و توجه به ملاحظات زیست محیطی، مرکز ملی یون درمانی سرطان ایران در کرج در مجتمع تحقیقات کشاورزی و سلامت البرز احداث می شود. این مرکز علاوه بر درمان سالانه بیش از یک هزار بیمار، نقش مهمی در توسعه دانش رادیو تراپی و فیزیک پزشکی برای متخصصین دانشگاههای علوم پزشکی ایران خواهد داشت، توسعه دانش فیزیک شتاب دهنده ذرات از دیگر دستاوردهای این طرح است. طبق برنامه ریزی انجام گرفته و بر اساس قراردادهای منعقد شده بیش از 100 متخصص جوان کشور در طول فرآیند ساخت در مراکز مشابه در دنیا، آموزش های لازم برای راه اندازی مرکز و استفاده از روش یون درمانی را خواهند دید. این مرکز در حین ساخت برای بیش از 200 نفر و پس از راه اندازی برای حدود 300 نفر از که عمدتا از متخصصین و فارغ التحصیلان دکتری و کارشناسی ارشدخواهند بود، شغل مستقیم ایجاد خواهد کرد.