پایگاه خبری و تحلیلی سپیدار آنلاین

مؤلفه هاي تشکيل دهنده امنيت پايدار در افق 1404، داشتن جامعه اي «امن»، «باثبات»، «توسعه يافته» و «الهام بخش» است که از هدف هاي سند چشم انداز مي باشد. بدون تأمين امنيت پايدار در برابر تهديدها و آسيب‌هاي متصور، امکان نيل به هدف هاي بيست ساله غيرممکن است.
از این رو سیاست خارجی باید طوری سامان یابد که در راستای امنیت پایدار جمهوری اسلامی ایران قرار داشته باشد. درواقع سیاست خارجی در صورتی که در چارچوب ارتقای این منافع و با واقع‌بینی تبیین شود، نقش عمده‌ای در ارتقای امنیت پایدار خواهد داشت. معطوف به نظریه امنیت پایدار، سیاست خارجی ما در دو سطح ایفای نقش می‌کند:
1-نقش مستقیم که شامل مواردی مثل کاهش تهدید خارجی، ایجاد تعامل سیاسی سازنده با دیگر کشورها، حمایت از اتباع ایران در خارج و حفظ هویت نظام سیاسی اجتماعی است. در این عرصه دستگاه دیپلماسی کشور نقش مستقیم دارد.
2-نقش غیر مستقیم که شامل مواردی مثل تسهیل سرمایه گذاری خارجی، تسهیل تعاملات فرهنگی، حراست از سرمایه های ملی در خارج از کشور و ... است. در این سطح سیاست خارجی نقش غیر مستقیم ایفا می‌کند و عملا محصول غیر سیاسی، سیاست خارجی به حساب می‌آید.
روشن است که امروز دستگاه دیپلماسی کشور در هر دو سطح موفقیت‌های قابل توجهی کسب کرده است اما کاستی هایی وجود دارد که برخی از آنها سابقه ای طولانی دارند مانند خدمات کنسولی ما به اتباع ایرانی در خارج از کشور. این بخش به شدت ضعیف است. به طوری که در مقایسه با سفارت خانه‌های کشورهایی مانند ترکیه یا عربستان کاستی های جدی وجود دارد. حکایت جدی و کافی از اتباع ایرانی نمی شود و این به غرور ملی ضربه می زند.
مسئله دیگری مورد که نقد است هویت سیاست خارجی ماست. جمهوری اسلامی به عنوان یک دولت عدالتخواه و منتقد وضع ستمگرانه موجود در جهان شناخته می شود. استکبار ستیزی یک مولفه گفتمانی برای انقلاب اسلامی است و باید در سیاست خارجی مورد تاکید قرار گیرد. حضور در نظام بین المللی اگر به شرط از دست دادن هویت سیاست خارجی باشد، یعنی سیاست خارجی ما به وظایف اصلی و مستقیم خود عمل نکرده است. این دستاورد های غیر مستقیمی که گفته شد نیز از بین می رود.
لذا حوزه سیاست خارجی ایران نقاط قوت و نقاط ضعفی دارد که باید مورد توجه قرار گیرد. این وظیفه مجلس است که با نگاهی واقعبینانه و متناسب با منافع مردم این آسیب شناسی را هم در قوانین و هم در عملکرد دولت همواره صورت دهد و در برابر کژی ها بایستد.
علی حدادی - کارشناس مسائل سیاسی و فرماندار سابق نظرآباد وساوجبلاغ