پایگاه خبری و تحلیلی سپیدار آنلاین

تغییرات جهانی آب‌وهوا و پیامدهای اکولوژی، اقتصادی، امنیتی، اجتماعی و سیاسی ناشی از آن یکی از مهم‌ترین چالش‌های جهان امروز محسوب می‌شود.
محمد جعفری/ امروزه تغییر اقلیم به عنوان بحرانی اساسی، حیات و توسعه پایدار را در ابعاد زیست‌محیطی، سلامت، امنیت غذایی، اقتصادی و طبیعی تهدید می‌کند؛ بحرانی که ناشی از فرایندهای توسعه‌ای اشتباه تدریجی و بلندمدت است. براثر تغییرهای آب‌وهوایی، ناهنجاری‌ها و نوساناتی در روند شاخص‌های هواشناسی ازجمله بارندگی و دما حاصل می‌شود که این ناهنجاری‌ها موجب اختلال در اکوسیستم‌های طبیعی شده‌اند؛ برای مثال داده‌های هواشناسی و نتایج مدل‌های شبیه‌سازی‌شده تغییرهای اقلیمی نشان می‌دهد که متوسط دماي اتمسفر کره زمین در حال افزایش است که خود سبب کاهش مقدار بارش تابستانه و افزایش احتمال و شدت وقوع خشک‌سالی و امواج حرارتی، به‌ویژه در نواحی خشک و نیمه‌خشک می‌شود. تغيير اقليم يکي از مهم‌ترین عوامل تأثيرگذار بر سامانه‌های آبی (نظیر متغیرهای بارش، دما، رواناب و نیاز آبی گیاهان) است که توجه بسياري از محققان را جلب کرده است.تغيير در پارامترهاي اقليمي نقش مهمي در وضعیت منابع آب یک کشور دارد. در ارتباط با تغییر اقلیم، انسان با دو مشکل اساسی در حوزه آب روبه‌رو است؛ یکی داشتن مازاد آب و وقوع سیلاب‌های مخرب در فصول سرد سال و دیگري کمبود آب و وقوع خشک‌سالی در فصول گرم است.ایران نیز ازجمله کشورهایی است که با کمبود آب مواجه است و توجه به پایداري منابع آب و شیوه‌های مقابله با سیلاب‌ها و خشک‌سالی در آن ضروري است. نشانه‌ها و مصادیق کم‌آبی در ایران ازجمله خشک‌شدن دریاچه‌ها، رودخانه‌ها و تالاب‌ها، کاهش سطح آب‌های زیرزمینی، خالی از سکنه شدن بعضی از روستاها، فرونشست زمین، تخریب کیفیت آب، ریزگرد، فرسایش خاک، بیابان‌زایی و توفان‌های گردوغبار، غیرقابل اجتناب و چشم‌پوشی هستند.خشکسالی و کم‌آبی می‌توانند تأثیرات گسترده‌ای بر اکوسیستم‌ها داشته باشند. کاهش حجم آب در رودخانه‌ها و دریاچه‌ها می‌تواند به کاهش تنوع زیستی و نابودی گونه‌های مختلف منجر شود. همچنین، خشکسالی می‌تواند به افزایش خطر آتش‌سوزی‌های جنگلی و تخریب زیستگاه‌های طبیعی منجر شود.برای مقابله با پیامدهای تغییر اقلیم و کاهش اثرات کم‌آبی و خشکسالی، نیاز به اتخاذ راهکارهای جامع و پایدار داریم. مدیریت منابع آب، استفاده از فناوری‌های نوین در کشاورزی، افزایش کارایی سیستم‌های آبیاری، و ترویج بهره‌برداری پایدار از منابع طبیعی از جمله اقداماتی هستند که می‌توانند در کاهش اثرات کم‌آبی و خشکسالی مؤثر باشند.تغییر اقلیم به‌طور قابل‌توجهی بر کم‌آبی و خشکسالی تأثیر می‌گذارد و این دو پدیده می‌توانند پیامدهای جدی برای کشاورزی، بهداشت عمومی و محیط زیست داشته باشند. برای مقابله با این چالش‌ها، نیاز به اتخاذ راهکارهای جامع و پایدار داریم که بتوانند به کاهش اثرات تغییر اقلیم و حفظ منابع آب کمک کنند.