فرهنگ و رسانه هر دو قابلیت تأثیرگذاری و تأثیرپذیری از یکدیگر را دارند
سپیدارآنلاین: گروه یادداشت
رسانههای گروهی یکی از عوامل و ابزارهای مهم جامعهپذیر کردن افراد و رشد فرهنگ آنها است که نقش بسزایی در تحول و ارتقای کیفیت جنبههای گوناگون زندگی ایفا میکند.
دکتر مهدی جعفری/امروزه رسانه ها در زندگی روزمره ما نفوذ کامل دارند زندگی معاصر بدون رسانه های جدید ارتباطی غیر قابل تصور است رسانه ها همه جا هستند زندگی شخصی بسیاری از مردم وابسته به رسانهها است. مردم به جز در مواقع کار و خواب از رسانه ها استفاده می کند، چه شهری و روستایی، شیوههای زندگی اجتماعی به وسیله رسانهها تقویت و تضعیف میشود. رسانههای ما انعکاس خود ما هستند تجربه شخصی با تجربه رسانه ها ترکیب میشود و ما زندگی فردی خود را تحت تأثیر نفوذ هدایت کننده نهادهای قدرتمند بنا میکنیم.رسانه ها زندگی شخصی و فعالیت های عمومی را به یکدیگر پیوند میزنند و تاثیرات فرهنگی ارائه می دهند. به طور کلی فرهنگ رسانهای و طبیعت به صورت یک زمینه روحی و اجتماعی فرد را از تولد تا مرگ احاطه کردهاند. تاثیر رسانه بر فرهنگ مردم همیشه مورد بحث بوده و تاثیرات کلی آن را میتوان در ملل مختلف به خوبی مشاهده نمود چون رسانهها معمولاً در به وجود آوردن الگوهای رفتاری بسیار موثر هستند. رسانهها از طریق معرفی هنجارهای خاص اجتماعی و الگوها میتوانند باعث همنوایی و همسویی و به نوعی فرهنگسازی در بین افراد جامعه شوند.بر کسی پوشیده نیست که رسانهها یکی از عوامل مهم فرهنگسازی و البته تجلی فرهنگ در جامعه است و اصلاً فعالیت رسانهای، خود یک کنش فرهنگی محسوب میشود.در جهان امروز که به عصر رسانهها و شبکهای شدن ساختار اجتماعی مشهور است نمیتوان تردیدی در نقش رسانهها به ویژه تلویزیون در فرهنگسازی، فرهنگپذیری و فرهنگنمایی داشت؛ اساساً یکی از کارکردهای مهم رسانهها طبق نظریههای معتبر علوم ارتباطات، انتقال میراث فرهنگی است و رسانه در این فرایند به واسطه تجهیزات ارتباطی و جذابیتهای صوتی – تصویری از قابلیت و ظرفیت بیشتری در فرهنگسازی برخوردار است.رسانههای جمعی به عنوان نیرویی تأثیرگذار میتوانند ضمن تثبیت افکار، اعتقادات، اصول معانی، ارزشها، هنجارها و اخلاقیات، موجبات اصلاح در نگرشهای عمومی نسبت به سنتها، آداب و رسوم اجتماعی، روندها و رویهها، تفریح و کار، رفتارها، ابداعات، دانشها، ابزارها، فنّاوری ها، مهارتها، سبکهای زندگی، زبان، هنر، قوانین، نمادها و نهادهای اجتماعی را فراهم آورند؛ در واقع رسانههای جمعی از طریق الگوهای رفتاری، اصلاح تفاسیر شناختی، جامعه پذیری ارزشها، جهت دهی به افکار عمومی، شکل دهی به باورها، تصاویر و ذهنیات اجتماعی، از توان مهندسی فرهنگی برخوردارند.واقعیت این است که فرهنگ در ایران هم لایههای متعدد دارد و هم از تنوع زیستی برخوردار است. فرهنگ در ایران از یک سو به فرهنگ ملی و مذهبی و از سوی دیگر به فرهنگهای بومی و اقوام مختلف تقسیم بندی شده است و رسانه تلاش کرده تا در عین احترام به ارزشهای بومی و محلی، به حفظ وحدت و صیانت از فرهنگ ملی بپردازد.فرهنگ و رسانه هر دو قابلیت تأثیرگذاری و تأثیرپذیری از یکدیگر را دارند، ضمن اینکه میتوانند در فرآیند فرهنگ گرایی و فرهنگ پذیری با تبیین یا تغییر علایق و منافع اجتماعی، به فرهنگ سازی مبادرت ورزند.