پایگاه خبری و تحلیلی سپیدار آنلاین

در حالی که رهبر معظم انقلاب اسلامی اواخر سال گذشته از نابودی درختان و تهدید حیات محیط زیست و منابع طبیعی به عنوان خط قرمز نظام یاد کرده و از تخریب باغات و جنگل ها به بهانه های مختلف به شدت انتقاد کردند اما ظاهراً برای دست اندازی سودجویان به دامان طبیعت پایانی متصور نیست و..
این روزها باغ سیب مهرشهر که جسم و روحی زخمی از سیلی های ناجوانمردانه آتش و تبر دارد، با خطر مرگ دست و پنجه نرم می کند. باغ سیب مهرشهر کجاست و چرا به لحاظ اکوسیستمی از اهمیت بسیار بالایی حیاتی برخوردار است؟ این سوالِ بسیاری از دوستداران محیط زیست در اقصی نقاط ایران و جهان است که طی ماه های اخیر پای قصه تلخ و دردناک این باغ منحصر به فرد نشسته اند اما به درستی از پیشینه و گذشته آن اطلاعی ندارند. پاسخ ابهامات فوق در جملاتی است که در ادامه می خوانید؛ «باغ سیب مهرشهر ملقب به "عروس باغ های ایران" قبل از فروپاشی رژیم طاغوت متعلق به شمس پهلوی خواهر شاه خائن بود که حدود 2 میلیون اصله درخت سیب در زمینی به مساحت 3400000 مترمربع به زمین کاشته شد و با هزینه های بسیار سنگین نسبت به آبادانی و حصارکشی آن اقدام شد. طبق آمارهای موجود و گزارش رسمی مراجع ذیربط، بزرگ ترین باغ پیوسته سیب جهان به شمار می رود و وجود آن موجب تعدیل چند درجه ای دمای هوا در منطقه مهرشهر و تا حدودی در اطراف شهر کرج شده است و از فاصله ده ها کیلومتری زمین نیز با چشم غیر مسلح قابل مشاهده می باشد. باغ سیب پس از پیروزی انقلاب اسلامی به مالکیت بنیاد مستضعفان درآمد تا با انجام فعالیت های کشاورزی و اقتصادی در آن و با فروش ده ها تن محصولات درجه یک این باغ، نسبت به تامین بخشی از هزینه های رسیدگی به امورات نیازمندان جامعه اقدام کند.» بنیاد مستضعفان که در سال 57 و به دنبال فرمان تاریخی حضرت امام خمینی (ره) خطاب به شورای انقلاب اسلامی تشکیل شد، مالک قانونی کلیه اموال منقول و غیرمنقول سلسله پهلوی و زیر شاخه های آن (که با اختلاس از بیت المال نسبت به جمع آوری و خریداری آنها اقدام کرده بودند)، شناخته گردید تا بر اساس فرمان رهبر کبیر انقلاب، عواید حاصل از آن به نفع مستمندان و کارگران و کارمندان ضعیف هزینه شود. همچنین "باغ سیب مهرشهر" نیز در این فهرست بلندبالا دیده می شد اما مگر بنیاد از باغداری و کشاورزی سر رشته ای داشت؟ دغدغه ای که از همان ابتدا به علامت سوالی برای دوستداران محیط زیست تبدیل شد و جسم و روح آنان را به شدت آزار داد... بنیاد مستضعفان در سالهایی که هنوز قیمت ملک و زمین در سراسر کشور صعود جهشی را تجربه نکرده بود، همه ساله با برگزاری مزایده عمومی نسبت به واگذاری حق بهره برداری از باغ سیب مهرشهر و فروش و صادرات محصولات آن که افزون بر ده ها تن می شد، به شرکت های فعال در حوزه کشاورزی و باغداری اقدام می کرد و همه چیز خوب و عادی پیش می رفت تا اینکه در اواخر دهه 80 شمسی افسار قیمت زمین از دستان دولت و مسئولان خارج شد و همچون اسبی سرکش به سمت عددهای نجومی تاخت و تاز کرد؛ حالا باغ سیب در چشمان مالک شبه دولتی اش در حکم چک سفید امضایی بود که با نقد کردن آن رقمی در حدود چند تریلیارد تومان به حساب بنیاد واریز می شد و این پولی نبود که با چندرغاز حاصل از فروش سیب ها قابل مقایسه باشد!
آغاز دردسرهای عظیم باغ سیب مهرشهر
پس از آن تاریخ و تاکنون، باغ بی دفاع سیب دردسرهای عظیم و بی سابقه ای را پشت سر گذاشته و نامهربانی های زیادی را به جان خریده است. این باغ که روزگاری همچون نگینی بر تارک باغات و جنگل های کشورمان می درخشید و سالانه ده ها گردشگر و محقق خارجی برای تماشای عظمت و زیبایی هایش روانه مهرشهرکرج می شدند حالا آنقدر ارزشمند شده که این ارزش افزوده صدها میلیارد تومانی روی سر خودش سنگینی می کند و به طرق مختلف برای نابودی اش تلاش می کنند. شاید اگر مدعی شویم که این گونه رفتارهای اسفبار و جنایت گونه با طبیعت و درختان منحصر به ایران و چند کشور دیگر است، بیراه نگفته ایم وگرنه، گنجینه ای همچون باغ سیب که مادر بیش از 2000000 اصله درخت زیبا و سرسبز و مثمر است، به چه جرم و گناهی باید در معرض تازیانه های بی رحمانه تبرها و شعله های آتش قرار گیرد و چرا مسئولان و دستگاه های نظارتی و قضایی در برابر این فاجعه زیست محیطی سکوت اختیار کرده اند و چرا اراده ای برای تحقق دغدغه های رهبر معظم انقلاب در این حوزه به چشم نمی خورد؟!!
جزئیات حمله شبانه به درختان باغ سیب از زبان "باغبان باشی" کرج
بی سابقه ترین حمله و جنایت علیه درختان باغ سیب مهرشهر به آغازین روزهای سال 93 باز می گردد که در فصل جوانه زدن و شکوفا شدن اما سرنوشت دیگری در انتظار شکوفه های سیب بود و در یکی از روزهای بهاری، درختان که سرمست از عطر و بوی نوروز و نو شدن، لبخندی زیباتر از همیشه به لب داشتند، با ضربه های بی رحمانه تبر و اره برقی غافلگیر شدند و دردی مرگ آور به وجودشان نشست. مدیرعامل سابق سازمان پارکها و فضای سبز شهرداری کرج که به "باغبان باشی" شهرت دارد، جزئیات بیشتری از روز حادثه را در اختیار خبرنگار ما قرار داد. عباس زارع با اظهار تاسف از رویه غیر قانونی بنیاد در خشکاندن عمدی درختان باغ سیب می گوید: در ابتدای زمستان سال 92 بود که درخواستی از سوی بنیاد مستضعفان به منظور قطع حدود 340 اصله از درختان خشکیده باغ سیب مهرشهر به سازمان پارکها رسید که پس از انجام بررسی های لازم و بازدید از محل، مجوز قانونی به شرطی که قطع اشجار خشکیده با نظارت کامل کارشناسان سازمان صورت پذیرد، صادر گردید اما متاسفانه... وی که اکنون با چهره ای برافروخته و عصبانی به سخنانش ادامه می دهد، اضافه کرد: در یکی از روزهای بهار سال گذشته (پنجم یا ششم فروردین ماه 93) بود که با صدای تلفن همراه از خواب بلند شدم. شهروندی که سراسیمه و بریده بریده سخن می گفت از مشاهده توده های متراکم دود خبر داد که از وسط باغ سیب مهرشهر به هوا بلند می شود و با توجه به استمرارش، احتمال داد که موضوع مربوط به قطع اشجار و آتش سوزی عمدی درختان باشد. پس از قطع تلفن متوجه نشدم که چگونه خود را به باغ سیب رساندم و پس از انجام هماهنگی های لازم با مقام قضایی و دریافت مجوز قانونی ورود به باغ، درختانی را مشاهده کردم که ابتدا با ضربه های تبر و اره برقی بریده شده و سپس به آتش کشیده شده بودند؛ جنایتی هولناک که اگر با هوشیاری مردم به اطلاع سازمان نمی رسید، قطعا دامنه های آن به مراتب گسترده از مرگ ایستاده 2000 اصله درخت خواهد بود. این دوستدار محیط زیست افزود: جالب آنکه خاطیان به درختان خشکیده دارای مجوز قطع دست نزده و در مقابل، درختان سرسبزی که شکوفه های زیبای زندگی بر تنه آنها نقش بسته بود را به زور تبر و اره برقی از نفس انداخته بودند و واقعا مشاهده پیکرهای بی جان درختان که یکی پس از دیگری روی زمین دراز کشیده بودند، تصوری از یک جنایت جنگی و نسل کشی را در ذهن متبادر می ساخت و اینکه انسانها تا چه اندازه اهل زیان و زیانکاری هستند. البته سازمان پارکها و فضای سبز در برابر این فاجعه زیست محیطی سکوت اختیار نکرد و دستگاه قضایی و رسانه ها را به گود پیگیری وارد ساخت.
تجمع، بیانیه، جلسات فوق العاده و محکومیت گسترده؛ موج واکنش ها به قطع درختان
پس از پایان تعطیلات بهاری و عادی شدن جریان زندگی در جامعه، خبر قتل عام گسترده درختان در باغ سیب مهرشهر از طریق رسانه ها به اطلاع مردم، مسئولان، گروه های دوستدار محیط زیست و سازمان های نظارتی رسید و واکنش های بسیار زیادی را به همراه داشت؛ تا جایی که برخی رسانه های معتبر خارجی همسو با رسانه های داخلی نجات این باغ 340 هکتاری را از نزدیک دنبال می کردند و ده ها دوستدار محیط زیست از دیگر کشورها همچون آلمان، فرانسه و نروژ نیز برای پیوستن به صف حامیان باغ سیب در ایران اعلام آمادگی کردند. به موازات برگزاری چندین راهپیمایی و تجمع اعتراضی مقابل باغ سیب و سر دادن شعارهایی در دفاع از محیط زیست و حیات جنگلها و باغات (در فروردین و اردیبهشت 93)، چندین جلسه فوق العاده در شورای شهر کرج، استانداری البرز، سازمان حفاظت محیط زیست، اداره کل جهاد کشاورزی و دیگر نهادها برگزار شد و هر ارگان از زاویه نگاه خویش نسبت به ابراز نگرانی از آنچه در تعطیلات بهاری بر سر درختان بی دفاع باغ سیب مهرشهر آمد، پرداخت و خواستار قاطعیت بیشتر قانون در برابر چنین جنایت هایی علیه طبیعت و محیط زیست شد. برغم تشکیل پرونده قضایی در کاخ دادگستری استان و پیگیری های صورت گرفته از سوی سازمان های نظارتی و رسانه ها اما روابط عمومی بنیاد مستضعفان یا دیگر مدیران این نهاد از روز وقوع حادثه تاکنون در مقام پاسخگویی بر نیامده و ارزشی برای دغدغه ها و مطالبات افکار عمومی و دوستداران محیط زیست قائل نشده اند شاید هم حرفی برای گفتن نداشته باشند، چرا حقیقت اظهر من الشمس است و از اراده این مجموعه برای درآمدزایی از محل قتل عام درختان و وارد آوردن خسارت های جدی به دامان طبیعت سخن می گوید.
2 راهکار متفاوت برای نجات باغ سیب؛ هنوز خبری نیست!
اواسط مرداد ماه سال 93 بود که مطبوعات و خبرگزاریها به نقل از سخنگوی شورای شهر کرج تیتر زدند؛ «تکلیف مالکیت باغ سیب مهرشهر مشخص شد.» بر اساس آنچه داود وحیدی به خبرنگاران اعلام کرده بود، شهرداری کرج و بنیاد مستضعفان پس از چند دور مذاکره و رایزنی سخت و فشرده به این توافق دست یافتند که باغ سیب با نسبت مالکیت 70 درصد برای شهر و 30 درصد برای بنیاد تفکیک گردد و پس از اخذ مجوزهای قانونی از مراجع استانی و ملی، شهرداری کرج در بخش مربوط به خویش نسبت به احداث پارک، بوستان، شهربازی، سرانه های خدماتی و غیره و همچنین بنیاد مذکور در سهم 30 درصدی خویش نسبت به ساخت واحدهای مسکونی و تجاری اقدام کند. گرچه مسئولان شهری کرج برای جلب نظر موافق نمایندگان مردم در مجلس شورای اسلامی و سایر مسئولان ارشد استان تلاش بسیاری کردند اما به جهت آنکه عدم هرگونه تغییر در بافت باغ سیب مهرشهر که بزرگ ترین باغ سیب پیوسته جهان به شمار می رود، مد نظر مردم و دوستداران محیط زیست بود، در نهایت راه به جایی نبرد و با گذشت تاریخ مندرج در متن تفاهم نامه تحت عنوان سقف زمانی اجرای توافق (29 اسفند سال 93)، عملا به بایگانی تاریخ سپرده شد. ضمن آنکه آیت الله حسینی همدانی نماینده ولی فقیه در البرز و امام جمعه کرج طی سخنانی در خطبه های نماز جمعه تصریح کرد؛ «مادامی که بنده در جایگاه نماینده ولی فقیه در خدمت عزیزان باشم، تغییر کاربری اراضی باغ سیب مهرشهر خوابی است که هرگز تعبیر نخواهد شد و اکنون توصیه ها و نصیحت های لازم را خدمت برادران و مسئولان محترم طرح می نمایم تا بعدها دچار مشکل نشویم.»
شکست راه حل نخست؛ آغاز تلاشها برای "ثبت ملی باغ سیب"
با منتفی شدن اجرای راه حل نخست که تغییر کاربری "باغ سیب" را هدف قرار داده بود، رسانه ها و دوستداران محیط زیست گزینه دومی را روی میز گفتگوها قرار دادند که به مراتب بهتر از راهکار اولیه به نظر می رسید؛ تقاضا برای "ثبت ملی" باغ سیب به منظور مصون ماندن این گنجینه ارزشمند زیست محیطی از هرگونه دست اندازی و تلاش های نامشروع. رئیس شورای شهر کرج در همین ارتباط با بیان اینکه «شکوفه های باغ سیب انتظار مهربانی رهبر معظم انقلاب اسلامی را می کشند.»، از ارسال نامه ای از سوی سازمان حفاظت محیط زیست به محضر آیت الله خامنه ای خبر داد و گفت: تنها با صدور دستور ویژه از سوی معظم له می توان به نجات بزرگ ترین باغ سیب پیوسته جهان امیدوار بود و قطعا با عنایت به بیانات اخیر ایشان در جمع رئیس و کارکنان سازمان حفاظت محیط زیست کشور، همگان به این مهم که جنگلها و درختان قابل خرید و فروش نیستند، پی برده اند. وی همچنین با انتقاد شدید از وعده های بی اساس سازمان حفاظت محیط زیست که بارها نسبت به نجات باغ سیب مهرشهر و جلوگیری از زنده کشی درختان تنومند و مثمرش قول مساعد داده اما تاکنون راه به جایی نبرده است، اذعان داشت: بر اساس نص صریح قوانین موجود، مالکیت شخصی بر آثار ملی و تاریخی قابل قبول نیست و نهادهای مسئول موظف به ایجاد بستر و شرایط مناسب به منظور حفظ و نگهداری از آنها هستند و مدیریت شهری کرج نیز از آمادگی لازم برای همکاری با سازمان های حفاظت محیط زیست و میراث فرهنگی و گردشگری به منظور تحقق این مهم برخوردار است.
دستگاه قضا متجاوز به محیط زیست را سر جایش می نشاند!
دادستان عمومی و انقلاب شهرستان کرج نیز با اشاره به نقش موثر باغ سیب مهرشهر در جلوگیری از تشدید بحران ریزگردها و پدیده گرد و غبار اظهار داشت: این لکه سبز متعلق به همه دوستداران محیط زیست در سراسر جهان است و دستگاه قضا از کلیه راهکارهای قانونی به منظور جلوگیری از تخریب و نابودی آن استفاده می کند. حاجی رضا شاکرمی با انتقاد از تشدید معضل زمین خواری، ساخت و سازهای غیرمجاز و تغییر کاربری غیرقانونی باغات و اراضی کشاورزی در سطح شهرستان کرج، آن را موجب وارد آمدن خسارت های سنگین به محیط زیست دانست و اضافه کرد: در شرایطی که مشکلاتی اعم از ترافیک، آلودگی هوا، ریزگردها و غیره روز به روز در کلانشهرها بویژه کرج پیچیده تر می شود، متاسفانه حرکت عمومی جامعه به جای توسعه جنگلکاری، مراقبت از درختان و نگهداری از عرصه های فضای سبز، به سمت تخریب محیط زیست و نابودی درختان و باغات متمایل شده است و عده ای سودجو به بهانه کسب درآمد و مال اندوزی بیشتر، با تبر و آتش به جان طبیعت افتاده اند. وی اذعان داشت: در حال حاضر نظارت کاملی از سوی سازمان پارکها و فضای سبز شهرداری کرج بر روند آبیاری و نحوه نگهداری از درختان باغ سیب مهرشهر اعمال می شود و دادستانی نیز به صورت منظم گزارش های لازم را از مراجع مختلف دریافت می کند که در صورت مشاهده هرگونه تحرک مجدد برای قطع درختان و آسیب زدن به محیط زیست، بلافاصله پرونده مفتوح و سیر قضایی برای برخورد قاطع با خاطیان طی می شود.
ناتوانی بنیاد مستضعفان در نگهداری از باغ سیب اظهر من الشمس است!
نماینده مردم کرج در مجلس شورای اسلامی در همین ارتباط می گوید: ناتوانی بنیاد مستضعفان در نگهداری و مراقب از درختان باغ سیب مهرشهر اظهر من الشمس است و امید می رود که با همکاری شورای عالی معماری و شهرسازی کشور و همچنین مساعدت ویژه رهبر معظم انقلاب شاهد ثبت آن به عنوان یک اثر تاریخی و ملی باشیم؛ چرا که تلاش برای تغییر کاربری اراضی باغ مذکور محدود به یک مقطع خاص زمانی نیست و بیم توطئه خاموش علیه درختان مثمرش همواره وجود دارد. محمدجواد کولیوند از پیگیری موضوع از کانال مجلس شورای اسلامی و انجام مذاکراتی در حد هیئت وزیران و شخص رئیس جمهور خبر داد و افزود: البته بنیاد مستضعفان به عنوان مالک کنونی باغ سیب مهرشهر از ارتباطات عالی در بدنه قوای سه گانه و حاکمیت برخوردار است و قطعا برای خنثی سازی اقدامات و رایزنی های صورت گرفته تلاش می کند اما تا جایی که به مجلس و نمایندگان مردم در خانه ملت مربوط باشد، با هرگونه مذاکره یا تصمیمی برای تغییر کاربری اراضی باغ سیب به مخالفت جدی برخواهیم خاست و اجازه صدور مجوز به منظور قطع و نابودی درختان را نمی دهیم. عضو خانه ملت، بیانات اخیر رهبر معظم انقلاب اسلامی پیرامون ضرورت حفظ محیط زیست و مقابله جدی با هرگونه تخریب جنگلها و باغات حتی به بهانه ساخت حوزه علمیه را یادآور شد و عنوان کرد: صحبت های ایشان باید فصل الخطاب مردم و مسئولان قرار گیرد و درباره باغ سیب مهرشهر نیز گزینه بهتری از ثبت ملی کردن آن وجود ندارد تا پرونده نگرانی و دلواپسی ها یکبار و برای همیشه مختومه شود و بزرگ ترین باغ سیب پیوسته دنیا از تیررس انواع تهدیدات و خطرات در امان بماند.
گل بود به سبزه نیز آراسته شد؛ ترکاشوند از دیگر شاهکار بنیاد پرده برداشت!
در حالی که کش و قوس و حاشیه های قتل عام گسترده درختان در باغ سیب مهرشهر کماکان ادامه دارد، شهردار کرج طی ماه های گذشته از دیگر شاهکار زیست محیطی بنیاد مستضعفان پرده برداری کرد و از اهتمام ویژه این نهاد به منظور خشکاندن عمدی هزاران اصله درخت در نهالستان قدیمی محمدشهر خبر داد؛ آیا این بار نیز دست مردم و دوستداران محیط زیست به جایی نخواهد رسید؟! علی ترکاشوند در همین ارتباط به خبرنگار ما گفت: در حال حاضر نهالستان بزرگ و قدیمی کرج که در جاده محمدشهر واقع شده است، به دلیل بی توجهی مالک در شرایط ناگواری قرار دارد و درختان به شدت تشنه هستند، همچنین شواهدی مبنی بر تلاش بر خشکاندن عمدی درختان به چشم می خورد. وی با اشاره به نص صریح قانون که اشعار می دارد نهالستانهای متروکه دارای مالکیت دولتی باید به منظور حفظ، احیا و نگهداری به شهرداریها واگذار شوند، از عدم تکمین مالک شبه دولتی نهالستان قدیمی کرج نسبت به قوانین موجود خبر داد و بیان کرد: در شرایطی که مدیریت شهری کرج سالانه میلیاردها تومان اعتبار به منظور رشد سرانه های فضای سبز و آبیاری باغات و پارکهای جنگلی هزینه می کند اما متاسفانه یکی از بزرگ ترین لکه های سبز استان مقابل چشم مردم و مسئولان در حال نابودی است و درختانش به صورت پنهانی سلاخی و نابود می شوند. به گفته این مسئول ارشد شهری، اکنون و به دلیل عدم رسیدگی به وضعیت درختان نهالستان قدیمی کرج، بیش از 50 هکتار از مساحتش دچار خشکیدگی شده و این نابودی درختان در ماه های اخیر نیز شتاب بیشتری به خود گرفته است که برغم برگزاری جلسات مشترک و انجام مذاکرات فراوان با مسئولان بنیاد مستضعفان انقلاب اسلامی اما هنوز به توافق کامل و جامعی به منظور نجات این گنجینه ارزشمند دست نیافته ایم و نیاز مبرم به ورود رسانه ها و نهادهای استانی و ملی احساس می شود.
سخن پایانی...
بر اساس احادیث و روایت های تاریخی موجود، پیامبر اکرم (ص) و همچنین امام علی (ع) در غزوه ها و جنگ ها به سربازان و رزمندگان اسلام توصیه موکد می کردند که هرگز با نخل ها و بوستانها نامهربانی نکنید و مواظب باشید که شاخ و برگ درختان زیر سُم اسب هایتان شکسته و نابود نشود، چرا که آنها نعمت های ناب الهی هستند و بندگان خدا برای آباد کردن باغات و نخلستان ها زحمات و هزینه های زیادی متقبل شده اند و زمانی که این توصیه های حکیمانه را با عملکرد نهادی که عنوان «بنیاد مستضعفان انقلاب اسلامی» را یدک می کشد، مقایسه می کنیم، جسم و روح مان دچار درد و رنج می شود که آیا واقعا بهای محرومیت زدایی باید نابودی و زنده کشی درختان بی دفاع و مظلوم باشد؟ آیا وجدان های بیدار در برابر ظلم و ستمی که بر درختان و محیط زیست روا می شود، نباید پاسخگو باشند و براستی با توجه به بحران کم آبی موجود، چند صد سال برای ساختن مشابه باغ سیب مهرشهر زمان نیاز خواهد بود و چرا اکثر ما ایرانیان پول را به همه چیز ترجیح می دهیم؛ حتی اگر آن چیز طبیعت و سلامت عمومی جامعه باشد. در پایان امید است به دنبال حصول توافق هسته ای بین ایران و گروه 1+5 که دستاوردی تاریخی و ملی به شمار می رود، رهبر معظم انقلاب اسلامی با صدور دستور ویژه برای ثبت ملی باغ سیب و کاخ مروارید، آن را عیدانه خود به مردم ولایتمدار ایران کوچک قرار دهند و با این تدبیر عالمانه و حکیمانه خویش، به باغ پر رمز و راز سیب مهرشهر عمری جاودانه عطا کنند...