پایگاه خبری و تحلیلی سپیدار آنلاین

به سوییچ دست نزن! فکرِ بردنِ ماشین را هم از سرت بیرون‌کن! حتی پیاده هم بروی زودتر میرسی! این جمله‌ایست که فردیسی‌ها به همه مهمانانشان می‌گویند.
فارس-مریم آقانوری: بالا و پایین ندارد؛ تقریبا همه نقاط شهر از پیک و اهری گرفته تا نقطه‌به‌نقطه جاده ملارد، بلوار شهدا، بلوار بهاران، خیابان امام حسن(ع)، اسکویی و.... همه و همه، نفس‌به‌نفس با ترافیکند... فردیس شهرکوچکی در جنوب غربی البرز که با مجموعه‌ای از نداشته‌ها، امکانات و خدمات، دست‌و‌پنجه نرم‌ می‌کند، تنها داشته‌های بارزش جمعیت و ترافیک است که شاید اولی را بشود به عنوان فرصت هم در‌نظر‌گرفت؛ اما امان از دومی که همچون بختک بر سر شهر سایه انداخته و دردی بی‌درمان و استخوانی در گلوی مردم شده و معلوم نیست روزانه چقدر وقت و هزینه فردیسی‌ها به حلقوم غولِ‌بی‌شاخ‌و‌دُمِ ترافیک می‌رود! شهر فعلی فردیس که قرار‌بود شهرکی مسکونی در اراضی سرحدآباد و جنوب شهر کرج باشد، با خانه‌های ویلایی زیبا و یک طبقه و معابری باریک در حدو‌اندازه‌های یک شهرک ساخته شد که از طریق جاده ملارد به "پل فردیس" و از آنجا به کرج و تهران متصل می‌شد. اما دردسرهای همجواری با کرج و تهران دامن فردیس را گرفت؛ املاک ارزان و بی‌تدبیری شهرداری کرج در فروش بی‌رویه تراکم، بمبی از جمعیت ساخت که ترکش‌های جبران ناپذیرش همچنان بر تنِ‌شهر باقیست. ترافیک مهمان ناخوانده‌ایست که خیال رفتن ندارد و بزرگترین معضلِ پیشِ‌روی فردیسی‌هاست. از هر جای فردیس از درب خانه که بیرون بروی، از پیک و اهری گرفته تا نقطه‌به‌نقطه جاده ملارد، بلوار شهدا، بلوار بهاران، خیابان امام حسن، اسکویی و.... همه و همه، نفس‌به‌نفس با ترافیکند. حالا ترافیک به غولی تبدیل شده که هیچکس توان شاخ به شاخ شدن با آن را ندارد.
ترافیک پل فردیس گره کوری که باز نمی‌شود
اما ترافیک فردیس فقط به داخلِ شهر ختم نمی‌شود و در «پل فردیس» به عنوان تنها گلوگاه شهر، به گره کوری تبدیل شده که به گواه کارشناسان، یکی از مهمترین گره‌های ترافیکی کشور است. از سویی محل کار اغلب ساکنانِ فردیس، در تهران و کرج بوده و تنها مسیر گذر، همان جاده ملارد و تنها نقطه ارتباطی، همان پل فردیس است. از سوی دیگر جاده ملارد تنها مسیردسترسی سرآسیاب و ملارد در جنوب فردیس به مترو شهید سلطانی، مرکز استان و پایتخت است و کارکنان نیروگاه منتظر قائم، مجموعه شرکت های مپنا، شهرک صنعتی نور و سایر شرکت‌های صنعتی نیز از همین مسیر عبور می‌کنند؛ متروی شهید سلطانی هم در هر توقف قطار، جمعیتی به اندازه یک شهر را در جوار پل فردیس تخلیه می‌کند و گره روی گره ترافیک پل فردیس می‌اندازد؛ ضمن اینکه به گفته مسوولان استانی، البرز کریدور چندین استان کشور است که اصلی‌ترین مسیر آن همین نقطه یعنی پل فردیس است. این وسط فردیس بیشتر زیر پای غول ترافیک له شده و فردیسی‌ها علاوه بر آلودگی‌های ناشی از ترافیک، برای ورود و خروج از تنها مسیر شهرشان بیشترین آسیب را می‌بینند و بیشترین دردسرها را می‌کشند. اگرچه بار ترافیکی استان بر گُرده فردیس سنگینی می‌کند، تا‌کنون جز اصلاحات اندک، هیچ اقدامی از سوی مدیران شهری کرج در زمان تسلط بر فردیس و مسوولان استان برای رفع بزرگترین معضل فردیس و باز کردن کورترین گره ترافیکی استان انجام نشده است.
ترافیک پل فردیس کمتر می‌شود
اخیرا طرح روان‌سازی ترافیک در محدوده پل فردیس توسط اداره کل راهداری و حمل‌ونقل جاده‌ای البرز اجرا می‌شود که باید دید در عمل چقدر به کاهش ترافیک منطقه کمک ‌می‌کند؟
به گفته علی زندی فر مدیر کل راهداری و حمل‌و‌نقل جاده‌ای البرز، ۱۵ تا ۲۰ درصد تردد جاده‌ای کشور در استان البرز است و در هر شبانه روز بین ۳۰۰ تا ۴۰۰ هزار خودرو فقط در آزاد راه تهران-کرج-قزوین تردد می کنند. یکی از مهمترین گره‌های این محور محدوده پل فردیس است که با تکمیل طرح، ترافیک سنگین این محدوده از بین می‌رود. فاز اول این طرح آماده بهره‌برداری است که موجب می‌شود کامیون‌ها به پل فردیس وارد نشوند و اجرای آن ۳۰ درصد ترافیک پل فردیس را کاهش می‌دهد‌.کاهش ترافیک در این مسیر مستلزم اجرای کامل طرح در دو فاز دیگر است که ۸۵ درصد پروژه را تشکیل می دهد. هم اکنون پیمانکار مشغول کار است و طی اجرای کامل این طرح دو باند از پل کلاک تا پل فردیس به اتوبان اضافه می‌شود. یک باند هم در جاده مخصوص است که در حال احداث پل‌ها و زیرسازی راه آن هستیم. اصلاح رمپ و لوپ‌های پل فردیس هم همزمان انجام می‌شود اما چون این قسمت درخت دارد منتظر خنک شدن هوا هستیم تا هنگام جابجایی درختان آسیب نبینند.‌
ضرورت افزایش مسیرهای دسترسی فردیس
ترافیک پل فردیس از لحاظ مدیریت بحران هم قابل تامل است؛ فردیسِ بدون امکانات، با دارابودن نقاط بحرانی از جمله انبارنفت، نیروگاه منتظر قائم و غیره، تنها یک مسیر عبوری دارد که آن هم پل فردیس است و در صورت وقوع بحران با احتمال بسته شدن این مسیر، فردیس در نقطه کور واقع می شود و دسترسی به این شهر را با مشکل مواجه می‌کند و نیاز فردیس به افزایش مبادی ورودی به جز پل فردیس را روشن‌تر می‌کند.در دوره اول مدیریت شهری فردیس، علیرغم شناسایی ترافیک به عنوان مهمترین معضل شهر و شهروندان و برنامه ریزی برای توسعه مسیرهای ارتباطی و ایجاد کمربندی اطراف شهر، حاشیه‌های بسیار اجازه اجرای پروژه های عمرانی را نداد و اقدام عاجلی در این خصوص انجام نشد. سرنوشت بلوار کشتارگاه که از زمان اولین شهردار فردیس طراحی شده بود و قرار بود به اتوبان همت وصل شود و جایگزینی برای پل فردیس باشد در همان فاز اولیه ماند. شاید بتوان گفت؛ اجرای بلوار مپنا مهمترین اقدام عمرانی در دوره اول مدیریت شهری فردیس بود و در مدت بیش از یک سال گذشته از دور دوم مدیریت شهری فردیس در حوزه توسعه مسیرهای ارتباطی، بلوار کیاتل به سرانجام رسید و بخشی از بلوار شهدای اقتدار هم انجام شد. در خصوص برنامه‌های این دوره از مدیریت شهری با رئیس کمیسیون عمران، شهرسازی ‌حمل‌و‌نقل و ترافیک شورای اسلامی شهر فردیس گفتگو کردیم.
خرید اتوبوس؛ اولین اقدام برای کنترل ترافیک فردیس
بهنام فخری، رئیس کمیسیون عمران و شهرسازی و حمل و نقل و ترافیک شورای اسلامی شهر فردیس وضعیت گره ترافیکی پل فردیس را تایید کرد و گفت: مسیر ارتباطی فردیس با تهران و کرج در دو مسیر پل فردیس و شیخ آباد است که مسیر شیخ آباد بیشترمورد استفاده شهروندان مشکین دشتی است و عملا تنها گلوگاه شهر، پل فردیس است و عبور شهرهای همجوار از جمله سرآسیاب و ملارد هم از این مسیر حجم ترافیک در جاده ملارد و پل فردیس را بیشتر می‌کند. در حال حاضر ناوگان حمل و نقل عمومی در فردیس در تعدادی تاکسی خلاصه می شود و تاکسی داران هم فقط ترجیح می دهند در داخل محدوده اصلی فردیس حرکت کنند. هیچ اتوبوسی هم تحت ملکیت شهرداری فردیس نداریم و تنها با پیگیری های انجام شده، توانسته‌ایم تعدادی اتوبوس از شهرداری کرج با سرویس‌دهی نامنظم و محدود برای شهر فردیس فراهم کنیم. برای کنترل ترافیک جاده ملارد، کار مدیریت شهری در دو قسمت به صورت مدیریت تقاضا و کاهش حجم تردد با وسیله شخصی در فردیس پیگیری می‌شود.در این راه تا حدود زیادی سعی کردیم دل به انتزاع فردیس از کرج نبندیم و نیاز مردم را معطل این زمان نامعلوم و تحویل اتوبوس‌های فرسوده نکنیم. برای خرید اتوبوس از ۳ مسیر مختلف به نتیجه رسیدیم؛از طریق ظرفیت ایجاد شده در سازمان شهرداری‌ها که ۲۰ درصد بهای اتوبوس توسط شهرداری و مابقی توسط دولت تامین می‌شود، مجوز خرید ۱۱ دستگاه اتوبوس از سوی شورا به شهرداری داده شد. این طرح به صورت فروش فوری است و به محض انجام گردش کار در هیات مدیره ایران خودرو دیزل، تحویل اتوبوس‌ها انجام می‌شود.همچنین از سوی شورا مجوز خرید اقساطی ۱۰-۱۵ دستگاه اتوبوس از طریق شرکت لیزینگ بانک شهر که نمایندگی شرکت‌های خودروساز و اتوبوس‌ساز را دارد، به شهرداری فردیس داده شد، به طوریکه ۵۰ درصد بهای اتوبوس ها توسط شهرداری به صورت نقدی و ۵۰ درصد مابقی به صورت اقساطی، اما به مبلغ خرید نقدی و بدون هیچ سودی پرداخت می‌شود.با توجه به اطلاعات رسیده، شهر کرج هنوز سهمیه وزارت کشور برای خرید اتوبوس را تامین اعتبار نکرده است و ما از طریق استانداری و سازمان شهرداری‌ها پیگیری می کنیم که اگر شهرداری کرج تمایل یا توان پرداخت اعتبار برای خرید اتوبوس ها را ندارد، این سهمیه در اختیار فردیس قرار بگیرد که حدود ۲۰ اتوبوس است. ضمن اینکه علاوه بر مجوز خرید اتوبوس‌ها، مجوز تامین راننده‌ها به شهرداری فردیس داده شد و پارکینگ شبانه اتوبوس‌ها و تعدادی تعمیرگاه جزیی نیز در محلی واقع در بلوار شهدای اقتدار جانمایی شده است. همچنین مسیرهای تردد اتوبوس‌ها برای بهترین راندمان در دستور مطالعات قرار گرفته و در حال انجام است. با تامین اتوبوس‌ها ضمن ارائه خدمات مطلوب به شهروندان، استفاده از وسایل نقلیه شخصی محدود می‌شود.
افزایش مسیر دسترسی و جایگزینی برای پل فردیس
جاده کشتارگاه که از سال ۹۶ و همزمان با آغاز دوره اول مدیریت شهری برای کاهش بار ترافیکی جاده ملارد و ایجاد مسیر دسترسی جدید توسط غفاری و دستیارانش طراحی شد، قرار بود در شرقی ترین قسمت فردیس، بلوار بیات را به اتوبان همت متصل کند به طوریکه مسیری که از بلوار بیات تا کیاتل وجود دارد، از طریق بلوار کشتارگاه به بلوارمپنا و سپس جاده شهریارمتصل شود و از طریق بلوار شهیدان بخشی با گذر از رودخانه به جاده مخصوص، اتوبان کرج و در نهایت اتوبان همت دسترسی یابد.فخری در این خصوص گفت: با توجه به مشکلات موجود در پل فردیس، باید برای این گلوگاه یک مسیر آلترناتیو و جایگزین در نظر گرفته میشد که همان جاده کشتارگاه است که بخشی از آن از بلوار کیاتل اجرا شده و به جاده شهریار رسیده است؛ اما دو مشکل دارد.بخش انتهایی این بلوار در بخش جنوبی یک معارض دارد و در حال توافق با آن هستیم تا مسیر رهاسازی و به بلوار کیاتل متصل شود.
جاده کشتارگاه در شهریار کشته شد
دیگر اینکه این مسیر یک بلوار دو طرفه است که در طراحی اولیه توسط مشاور، به صورت بینِ‌استانی مابین تهران و البرز و شهرستان‌های شهریار و فردیس طراحی شده است؛ به طوریکه محور شمال به جنوب آن در فردیس و محور جنوب به شمال آن در شهریار تعریف شده که همین امر مانع اجرای پروژه شده است. علیرغم پیگیری‌های انجام شده، مدیران شهرستان شهریار، بنایی برای احداث این مسیر ندارند. حتی گفتیم خودمان می سازیم که آن را هم قبول نکردند.در این راستا با ارائه درخواستی به کمیسیون ماده ۵ استانداری البرز، از مشاور طرح و اداره کل راه و شهرسازی استان درخواست کردیم تا مجموع طرح و هردو محور در داخل فردیس انجام شود. اگرچه هزینه پروژه و تملکاتمان چند برابر می شود، اما بهتر است تا این طرح مسکوت بماند چرا که اجرای جاده کشتارگاه برای فردیس اولویت دارد درحالیکه برای مدیران شهریار دارای اولویت نیست و ممکن است هیچ وقت ضرورتی برای اجرای آن نبینند.‌ ضمن اینکه بودجه طرح مطالعاتی جاده کشتارگاه از جاده شهریار تا جاده مخصوص، اتوبان کرج و ادامه آن تا اتوبان همت و کنارگذر شمالی کرج پیش بینی شده و مطالعات آن توسط مشاور در حال انجام است. با اجرای این طرح بخش عمده ترافیک در گلوگاه جاده ملارد و پل فردیس به این مسیر انتقال می یابد و مسافران به ۳ شاهراه اصلی دسترسی پیدا می‌کنند.
اعتبار پروژه جاده کشتارگاه چقدر است؟!
فخری گفت: پیش بینی اعتبار پروژه فعلا میسر نیست. از سویی در حال حاضر معاونت شهرسازی و اداره املاک شهرداری فردیس کسب مجوز انتقال‌محور جنوب به شمال بلوار کشتارگاه در فردیس را از کمیسیون ماده ۵ پیگیری می‌کنند که در صورت صدور مجوز، بلافاصله محدوده هایی که باید تملک شود را در اولویت قرار‌می‌دهیم. در صورت اجرای این بخش از طرح و اتصال بلوار کیاتل به جاده شهریار، بخشی از ترافیک جاده ملارد از میدان انبار نفت به پایین کاهش می‌یابد. از سوی دیگر طرح مطالعاتی ادامه پروژه از جاده شهریار تا اتوبان همت هنوز به پایان نرسیده تا محل و نحوه اجرا و میزان تملکات مشخص شود. این موارد در اعتبار پروژه بسیار اثرگذار است و باید تا پایان طرح مطالعاتی صبر کنیم.
پس از آن باید مجوزاجرای طرح را از اداره کل راه و شهرسازی بگیریم و به تامین اعتبارات برسیم. آنچه مسلم است ادامه این پروژه استانی است و به کمک‌ دستگاه های ذیربط در استان و اعتبارات استانی نیاز دارد. فعلا در حال تلاش هستیم تا اداره‌راه‌و‌شهرسازی را متقاعد کنیم درتامین اعتبار بخشی از این پروژه که در خارج از فردیس اجرا می‌شود، کمک‌کند.‌
فخری به اجرای این پروژه در دوره دوم مدیریت شهری فردیس امیدوار است و می‌گوید که انصافا احمدی نژاد فنی ترین شهردار فردیس در ۲۰ سال اخیر است که در حوزه حمل و نقل و ترافیک تخصص دارد و مجموع اعضای شورا هم بیشتر از همیشه در حال پیگیری برای اجرای این طرح و اتصال فردیس به ۳ شاهراه اصلی کشور هستند.
بلوار شهدای اقتدار
رئیس کمیسیون عمران شورای فردیس گفت: بلوار شهدای اقتدار دومین معبر شمالی-جنوبی است که به موازات جاده ملارد در غرب فردیس کشیده شده و همزمان با این طرح‌ها پیش می‌رود. انتهای جنوبی این بلوار به کانال غربی متصل شده و یک طرح تملک دارد . یک یا دو پلاک باقیمانده که لایحه آن در حال رفع ایرادات کمیته تطبیق در کمیسیون بودجه شوراست و به زودی انجام می‌شود. این پروژه تا بلوار فرگاز می‌رسد و از طریق بلوار شهید کچویی اتصال به کرج میسر می‌شود. ایجاد این مسیرها خودبه‌خود موجب کاهش ترافیک داخل شهری نیز می‌شود چرا که امکان انتخاب مسیر از مترو به فردیس را میسر می‌کند.‌
طرح بی‌آر‌تی در جاده ملارد چه شد؟
فخری گفت: من یکی از مخالفان طرح بی‌آ‌ر‌تی در جاده ملارد هستم. موافقان می گویند مطالعات مشاور مثبت است. اما این جاده تنها محل عبور شمالی-جنوبی برای رسیدن به کرج و تهران برای فردیس، سرآسیاب و ملارد است که با اجرای بی‌آر‌تی حداقل بیش از ۳۰ درصد مسیر گرفته و مسیر باریکتر می‌شود.در محل ایستگاه ها هم که در وسط و به صورت جزیره ای طراحی می شود، عرض بیشتری از معبراشغال می شود. پل های عابر پیاده ای هم باید احداث شود تا مسافر به پیاده رو برسد. اتوبوس های معمولی هم به دلیل وجود درب ها در سمت راست، امکان استفاده در خطوط بی‌آر‌تی را ندارد؛ بنابراین بی‌آر‌تی علاوه بر هزینه هنگفتی که بر مدیریت شهری تحمیل می‌کند، نتیجه‌ای جز باریکتر‌شدن معبر و افزایش ترافیک در همه ساعات روز برای فردیس ندارد. ایجاد خط ویژه اتوبوس هم ۳ درصد معبر را اشغال می‌کند اما بازهم دردسر آن از اجرای بی‌آر‌تی کمتر است.
و اما برای رفع ابهامات و تصمیم دقیق برای حل ترافیک جاده ملارد، مطالعات ترافیک در این معبر انجام شده که بر مبنای آن مدل‌های آماری ترافیک را در آنجا شکل می دهیم وبهتر تصمیم گیری می‌کنیم.
بلوار شهدا یکطرفه نمی‌شود
در سال‌های گذشته و به منظور کاهش ترافیک فردیس، طرح یک‌طرفه شدن بلوار شهدا مطرح بود. فخری در این خصوص گفت: هیچ برنامه‌ای برای یکطرفه کردن بلوار شهدا نداریم و آنچه به صورت پایلوت قرار است اجرا شود و بخشی هم در فلکه چهارم اجرا شده، تعریض پیاده‌رو و کاهش مسیر ماشین‌رو است. ما به سراغ پیاده‌راه سازی می‌رویم و با وجود اتوبوس ها در مسیر بلوار شهدا، خودبه خود برای تردد خودروهای شخصی محدودیت ایجاد می‌شود.
پارکینگ عمومی
رئیس کمیسیون حمل و نقل و ترافیک شورای فردیس گفت: دو طرف خیابان‌های فردیس پر از خودروهای پارک شده است که عرض مسیر را اشغال می کند.طرح ساماندهی پارکینگ‌های عمومی در سازمان حمل و نقل بار و مسافر فردیس در حال آماده‌سازی است که طی آن پلاک هایی که ارزش کاربری پارکینگ دارد و نزدیک به شاخه اصلی هستند شناسایی می‌شوند که درصورت توافق توسط شهرداری خریداری شوند و یا با صدور مجوزهایی از سوی شهرداری به عنوان پارکینگ به مردم خدمات بدهند. پارکینگ طبقاتی فلکه سوم هم با توجه به اینکه قیمت اجاره آن ناچیز است و منافع شهرداری را تامین نمی‌کند یا قیمت اصلاح شود و یا به مردم رایگان خدمات بدهد.‌
برج‌های‌تجاریِ بدون پارکینگ
برج‌های تجاری بدون پارکینگ عمومی از جمله برج پدر و برج نگین در دوره قبل مدیریت شهری در معبر اصلی و پرتردد شهر فردیس ساخته شد وحتی اگر جایی برای خودروهای کارکنان واحدهای آنها‌را در نظر بگیریم به مساحت قابل‌توجهی نیاز داریم. تکلیف آنها و مجتمع‌های تجاری در حال تاسیس چیست؟فخری گفت: برج‌هایی که پارکینگ عمومی ندارند، از جمله مواردی است که رعایت نشده و مانع صدور پایان‌ِکار آنها در شهرداری شده است و بعید می‌دانم تا موضوع پارکینگ حل نشود، پایان کار به آنها داده شود.اماکن تجاری در حال ساخت هم از سوی معاونت شهرسازی وپلیس ساختمان منطقه نظارت می‌شود و ما هم بازدید می‌کنیم که طبق ضوابط باشد.
رفع ترافیک فردیس همت میخواهد و حمایت
آنچه مسلم است رفع ترافیک فردیس و اجرای جاده کشتارگاه هم که افزایش مسیرهای دسترسی شهر و کاهش ترافیک پل فردیس را به دنبال دارد، هم به پیگیری ویژه مدیران شهری و هم حمایت ویژه مسؤولان استانی نیاز دارد.سال‌هاست ترافیک فردیس شهروندان را کلافه کرده و چشم انتظار تدبیرند که امیدواریم این انتظار توسط دولت مردمی و مدیران شهری انقلابی تحقق یابد.‌