چشمانی که بدیها را نمیبیند
سپیدارآنلاین: گروه گزارش
چشمانش را بسته است اما دریچه دل را به سوی نور گشوده است. فرقی نمیکند نابینا بنامیدش یا روشندل، او را هرچه بنامی کسی است مانند من و تو. هر چند هیچکدام آنها از روشندل خوانده شدن استقبال نمیکنند. نابینا فقط نابیناست.
روز عصای سفید و هفته ای که در آن به طور ویژه از نابیناها یاد می شود، را به آنها اختصاص داده اند تا فرصتی باشد برای حرف زدن درباره نیازهایشان در باره داشته ها و نداشته ها، وعده هایی که به آنها عمل شد یا مانند هزاران وعید دیگر به دست فراموشی سپرده شد. روزعصای سفید و نابینایان روزی است که باید به خاطر بیاوریم هم نوعانی در نزدیکی ما زندگی می کنند که حقوقی دارند و مسولیتی برگردن ماست. بر اساس آمار منتشر شده توسط سازمان بهداشت جهانی در حال حاضر، در حدود ۱۸۰ میلیون نفر در سطح جهان دچار اختلالات بینایی هستند. از این رقم تعداد ۴۵ میلیون نفر بطور مطلق نابینا هستند. همچنین طبق آمار ارائه شده 8/0 تا 2/1 جمعیت کشورهای در حال توسعه و توسعه نیافته از اختلالات بینایی رنج می برند. از سوی دیگر مجمع عمومی سازمان ملل با تأکید بر اهمیت زندگی پایدار برای جامعه معلولین سه اولویت ویژه جهت ایجاد فرصت های برابر را مشخص نموده است: امکان دسترسی معلولان به همه خدمات ارائه شده در جامعه، ایجاد شبکه های ایمنی و خدمات، اجتماعی ویژه معلولان، ایجاد اشتغال متناسب با توانمندی های آنان.
حداکثر صد هزار نابینا و کم بینا از خدمات مستمری، دریافت وسایل توانبخشی و تامین شهریه تحصیلی سازمان بهزیستی استفاده می کنند و ماده 8 قانون جامع حمایت از حقوق معلولان تاکید داشته است تحصیل معلولان رایگان است.
کرامت و عزت نفس نابینایان فدای تامین حداقل نیازهای زندگی و بیولوژیکی
نرخ بیکاری در کشور از یک سو و نا آگاهی عمومی از شرایط ویژه و توانمندی های نابینایان از سوی دیگر، مشکلات زیادی را برای آنها ایجاد کرده است. در همین زمینه یکی از اعضای هیئت رئیسه جامعه نابینایان استان البرز می گوید: بزرگترین مشکل جامعه نابینایان استان نداشتن درآمد مناسب جهت برآوردن حداقل های معیشتی است. مرتضی ذاکر وفا با اشاره به پراکندگی مسیر نابینایان نسبت به دفتر مجمع می گوید: در حال حاضر تنها محل رسیدگی به امور نابینایان استان دفتر جامعه نابینایان استان البرز است که باید پاسخ گوی 625 نفری باشد که از سرتا سر استان با شرایط سخت مراجعه می کنند. به گفته وی برخی از ایشان به لحاظ درآمدی در شرایطی هستند که حتی توان پرداخت کرایه مسیر برای رسیدن به دفتر جامعه نابینایان و دریافت سبد کمک های مردمی و بهزیستی را ندارند. وی می افزاید: علی رغم تلاش هایی که برای آموزش نابینایان عضو انجام می شود تا زمینه های شغلی بهتری پیدا کنند، همچنان جامعه پذیرای نابینایان جویای کار نیست. با توجه به نقش پول و درآمد در حل بسیاری از نیازهای بشری از جمله تهیه مکان زندگی، خورد و خوراک، درمان و آموزش، می توان گفت چنانچه تغییراتی در فرهنگ و بینش عموم مردم حاصل نشود آسیب های شدید و جدی به جامعه نابینایان کشور وارد خواهد شد. در حال حاضر تنها مشاغل پست از جمله فال گوشی یا از این دست به آنها پیشنهاد می شود که کرامت و عزت نفس آنها را فدای تامین حداقل نیازهای زندگی و بیولوژیکی می کند. از سوی دیگر مشکل بیکاری تنها به نابینایان کم سواد ختم نشده بلکه بسیاری از آنها که تحصیلات تکمیلی خود را به اتمام رسانده اند نیز با این مشکل مواجه هستند. به گفته ذاکر وفا درحال حاضر تنها یک مدرسه ابتدایی برای تمام نابینایان استان وجود دارد و تحصیلات تکمیلی آنها به صورت تلفیقی در مدارس عادی به پایان خواهد رسید.
آموزش تلفیقی مشکلات تحصیلی نابینایان را افزایش داده است
ذاکر وفا با اشاره به مشکلات و معضلاتی که آموزش تلفیقی برای نابینایان ایجاد کرده است می گوید: همگام شدن با سرعت آموزش کلاس های عادی و تهیه کتاب های درسی گویا، نیاز به تلاش های فردی بسیاری دارد که امکان تحصیل و ایجاد انگیزه برای ادامه تحصیل را در اکثر آنها از بین می برد. در حال حاضر تنها یک مرکز کتاب گویا در کتابخانه امیر کبیرکرج فعال است که با توجه به تعداد و پراکندگی مسیر جواب گویای نیاز همه نیست.
چشم بسته ایم اما گوشهایمان به صدای جهان گشوده است
شاهرخ اسلامی از اعضای جامعه نابینایان کرج می گوید: حقوق ما در قانون پیش بینی شده است اما همچنان پشتوانه دفاعی ندارد و کسی به صرف وجود قانون مارا استخدام نمی کند. بیتا اکرمی نیز می گوید: دوست دارم مانند همه حقوقی داشته باشم، از پارک و خیابان و پیاده رو به راحتی استفاده کنم و کسی مرا کور یا روشندل نخواند. نابینا هستم اما حواس دیگری دارم که فعال تر از دیگران کار می کند. من هم همسر و فرزند دارم و مانند بینایان کار می کنم اما هنوز عموم جامعه از توان مندی های ما آگاه نیست و ما را عملا از کار افتاده فرض می کنند. سعید جمالی جوان هنرمند نیز در گفتگو با مهر می گوید: من صدای خوبی دارم، پیانو می نوازم و می خوانم و مورد تشویق همه شنوندگانم قرار می گیرم. اما در بعضی مواقع که متوجه نقص بینایی من می شوند، از توان من ابراز تعجب می کنند. دوست دارم به آنها بگویم نابینا بودن ما به مفهوم ناتوانی در فهم و درک و یادگیری نیست بلکه توان و استعداد ما درعضوی دیگر مانند گوش ها یا حنجره مان و در مس هایمان افزایش یافته است.
عصای سفید به مثابه تابلوی ایست بین المللی
جمال جنانی روانشناس و عضو هیات موسس جامعه نابینایان استان البرز می گوید: نابینایی، یکی از معلولیت های حسی است که بشر از آغازین دوره های حیات خود با آن آشنا بوده است، این معلولیت علی رغم این که بیش از 70% توان حسی انسان را مختل نموده، لاکن بیشتراز دیگر معلولیت ها مورد بی مهری قرار گرفته است. به گفته وی شاید اولین قوانین مدنی پیرامون معلولین، در باره نابینایان وضع شده باشد. نشانه بین المللی «عصای سفید» م اکنون در تمام جهان به مثابه تابلوی «ایست» در قوانین راهنمایی است.
جنانی توجه و رعایت چند اصل ساده در مقابله با فرد نابینا را ضروری خوانده و افزود: توجه به عصای سفید به عنوان تابلوی (ایست) به هنگام رانندگی، معرفی کامل به صورت اسم و فامیل خود در اولین آشنایی، جهت کمک و هدایت یک نابینا بهتر است در سمت چپ او ایستاده و با دست راست، دست چپ او را گرفته و طوری قدم برداریم که یک قدم از او جلو تر قرار بگیریم، بهتر است قدم ها یک نواخت و با سرعت معینی برداشته شوند. از مهمترین نکاتی که هنگام صحبت کردن در جمع نابینایان باید مورد توجه قرار بگیرد این است که با صدای واضح و بلند صحبت کرده و از زمزمه و پچ پچه جدا خود داری کنیم. و در آخر این که فرد نابینا با لمس کردن می بیند بهتر است در مواجهه با آنها به این نکته توجه کافی را داشته باشیم. بر مبنای آمار جهانی، نرخ بیکاری در معلولان حدود 50 درصد برآورد می شود. و براساس شنیده ها نرخ بیکاری نابینایان ایران بیش از 50 درصد می باشد. بدیهی است با توجه به چنین آماری تعداد نابینایان زیر خط فقر نیمی از نابینایان ایران را دربر می گیرد .معلولان شاغل با حداقل دستمزد مشغول به کار هستند و باید هزینه های اضافی از بابت معلولیت را بپردازند. به خاطر بسپاریم نابینا عضوی از جامعه است و حقوقی دارد مانند من و تو.
منبع: خبرگزاری مهر