پایگاه خبری و تحلیلی سپیدار آنلاین

حال ناخوش این روزهای نمایشگاه کتاب البرز حاصل کم توجهی متولیان فرهنگ و شنیدن سخنان زیبا بامحوریت نیازمندی جامعه به فرهنگ کتاب‌خوانی تنها از پشت تریبون است ولی واقعیت این است که کتاب دلسوزی ندارد.
بیست و یکم شهریورماه جاری بود که با حضور معاون فرهنگی وزیر ارشاد نمایشگاه کتاب البرز افتتاح شد نمایشگاهی پُر از حرف‌وحدیث، نمایشگاهی پُر از حاشیه و اتفاقاتی از جنس فروریختن سقف بر سر ناشران، نمایشگاهی که به گفته صاحب‌نظران قرار است بزرگ‌ترین تحول فرهنگی در سراسر استان باشد. این نمایشگاه در محل دائمی نمایشگاه‌های فرهنگی و هنری استان در حال برگزاری است. محل نمایشگاه کتاب البرز در سوله‌ای با بدنه نارنجی‌رنگ در اداره کل ارشاد اسلامی است سوله‌ای که توان و تحمل باد و باران را ندارد به‌طوری‌که چند روز پس از افتتاح با وزش باد نسبتاً شدید و گردوغبار بر سر ناشران فروریخت تا به مسئولان امر این واقعیت اثبات شود که سوله با شرایط غیراستاندارد محل برگزاری بزرگ‌ترین تحول فرهنگی استان نیست. بسیاری از منتقدان بر این باورند که ساماندهی فعالیت‌ها و اقدامات فرهنگی در این استان نوپا متولی خاصی ندارد و به‌طور واضح‌تر باید گفت کتاب مظلوم‌تر از فرهنگ، دلسوزی ندارد و بسیاری از مسئولان برای ارائه حرف‌های تراشیده و قشنگ پشت تریبون‌ها حاضر می‌شوند و از نهادینه کردن فرهنگ کتاب‌خوانی سخن به میان می‌آورند و بعد از پایان زمان سخنرانی همه گفته ها به دست فراموشی سپرده می‌شود. حرف‌وحدیث‌های اخیر این روزهای نمایشگاه کتاب البرز مرا به سمت این تحول بزرگ می‌کشاند راهی محل یا همان سوله نارنجی‌رنگ می‌شوم تا از نزدیک در جریان چندوچون ماجرا قرار گیرم. قبل از رفتن عنوان «نمایشگاه کتاب استان البرز» را در گوگل جستجو می‌کنم و با «هیچ» مواجه می‌شوم برای اطلاعات بیشتر درباره‌ نمایشگاه کتاب باید آدرس دقیق این سایت را داشته باشم تا به پیوندهای بی‌ربط اینترنت هدایت نشوم. به مقابل در ورودی اداره کل ارشاد اسلامی البرز که می رسم پلاکاردی بزرگ و زردرنگ که روی نرده‌های بیرونی نصب شده مرا به سمت محل برگزاری نمایشگاه راهنمایی می‌کند پس از گذشتن از مسیری کوتاه سوله نارنجی‌رنگ را از دور می‌بینیم وارد سوله می‌شوم. چند نفری در حال بازدید از غرفه‌ها هستند. روبه‌رویم نشر «شانی» است. اولین گفتگو را با مجید صالحی مدیرمسئول این انتشارات آغاز می‌ کنم. نشرشانی اولین ناشر تخصصی شعر در کشور با ۱۲ سال سابقه کار است و دو دوره ناشر نمونه استان البرز و یک دوره ناشر نمونه در تهران شده است. صالحی در پاسخ به این پرسش که برای چندمین سال متوالی است که در نمایشگاه کتاب البرز شرکت می‌کنند، می‌گوید: در شش دوره نمایشگاه کتاب البرز شرکت کرده‌ایم. این ناشر البرزی معتقد است تبلیغات نمایشگاه آن‌طور که باید شایسته نیست. وی جابجایی زمان برگزاری نمایشگاه را یکی از مشکلات ناشران عنوان می کند و می گوید: فصل پیشنهادی برای برگزاری نمایشگاه کتاب پاییز و مهرماه است. صالحی ادامه می‌دهد: در این سال‌ها مکان برگزاری نمایشگاه کتاب مدام تغییر کرده و باید مکان ثابتی برای برگزاری نمایشگاه در استان اختصاص دهند. وی تعیین کردن مکانی دائمی برای نمایشگاه را در جذب مخاطب تأثیرگذار می داند. از صالحی خداحافظی می‌کنم و از غرفه بیرون می‌آیم غرفه‌ها را یکی‌یکی نگاه می‌کنم بازدیدکننده خاصی ندارند. این در حالی است که ششمین دوره‌ نمایشگاه کتاب البرز باکم توجهی متولیان امر و همچنین بدون مخاطب جدی در حال سپری کردن روزهای پایانی خود است. یکی از ناشرانی که تمایلی به ذکر نامش ندارد با اشاره به توفان روزهای سه‌شنبه و چهارشنبه هفته گذشته می‌گوید: توفان چند روز گذشته میلیون ها تومان خسارت به ناشران وارد کرد این در حالی است که با توجه به ضعف زیرساخت‌ها در محل برگزاری این نمایشگاه بعید است که بیمه‌ها مسئولیت پرداخت این خسارت را به عهده بگیرند. نکته‌ای که میان بسیاری از ناشران شرکت‌کننده در نمایشگاه مشترک است وضعیت اطلاع‌رسانی و تبلیغات نمایشگاه است. بسیاری از ناشران از این موضوع ناراضی هستند و می‌گویند: باگذشت چند روز از نمایشگاه حتی یک مخاطب را نمی‌بینیم که با برنامه‌ریزی قبلی و به‌قصد خرید کتابی خاص، به این محل بیاید. یکی دیگر از ناشران البرزی این نمایشگاه می‌گوید: به دلیل عدم اطلاع رسانی مخاطبان جدی محصولات فرهنگی و هنری در البرز برای دیدن تئاتر باید به تئاتر شهر تهران مراجعه کنند، برای دیدن فیلم‌های مخاطب خاص باید به تهران بروند، برای خرید کتاب‌های ناشران مطرح به نمایشگاه بین‌المللی کتاب تهران سفر کنند و گاه حتی برای خرید برخی نشریات تخصصی باید از کرج تا میدان انقلاب را طی کنند. اما؛ ششمین نمایشگاه کتاب استان البرز بیشتر به نمایشگاه کتاب‌های کمک‌درسی و کنکور شبیه است و جز آن دسته از کتاب‌های روانشناسی و برخی کتب مذهبی رایج مابقی کتاب‌ها را می‌توان در نمایشگاه‌های چادری فصلی هم خریداری کرد. بسیاری از خانواده‌ها به گفته خودشان تنها برای خرید کتب آموزشی و کمک‌درسی به نمایشگاه آمده‌اند حال سؤالی که ذهن را درگیر می‌کند این است که آیا فروش چنین کتبی رونق داشته است؟ یکی از ناشران آموزشی می‌گوید: نمایشگاه کتاب استان البرز بدترین نمایشگاه کتاب ایران است؛ چراکه نه مخاطب دارد و نه برنامه‌ریزی و نه اطلاع‌رسانی. به عقیده‌ این ناشر حتی استان‌های دورافتاده از پایتخت در برگزاری و فروش نمایشگاه کتاب موفق‌ترند. غرفه دار یکی از ناشران عمومی که عناوین بسیار جذابی مو پر مخاطبی از کتاب ها را در غرفه‌اش چیده، هم از فروش خود ناراضی ست. یکی دیگر از ناشران آموزشی می‌گوید: نشر ما نشر چندان مطرحی نیست اما وقتی یکی از انتشارات مطرح کشور در زمینهٔ کتب آموزشی در روز اول تنها یک جلد کتاب فروخته است توقع بیشتری از این نمایشگاه نداریم و منتظر پایان این روزهاییم تا رفع خستگی کنیم. یکی از غرفه داران ناشران مذهبی که کتبی مثل نهج‌البلاغه را با پنجاه‌درصد تخفیف به فروش می‌رساند حضور در نمایشگاه را بیهوده می‌داند و معتقد است فروششان حتی هزینه رفت‌وآمد و حمل کتب را هم جبران نکرده است. یکی از ناشران آموزشی مطرح حدس می‌زند کل فروش ناشران این نمایشگاه کمتر از ده میلیون باشد. درد دل ناشران تمامی ندارد یکی از ناشران از خبرنگار مهر می‌خواهد تا از مسئولان بپرسد مسئولان و برگزارکننده‌ها چه نیتی برای برگزاری ششمین دوره نمایشگاه کتاب استان البرز داشته‌اند؟ آیا صرفاً برای هویت بخشی به استانی که تنها اسمش تغییر کرده است اقدام به برگزاری این خسارت گاه کرده‌اند؟ در حال حاضر تبلیغات نمایشگاه و نحوه اطلاع‌رسانی خیلی مهم است در این خصوص مهدی ابدالی رییس اداره ارشاد فرهنگ اسلامی به خبرنگار مهر می‌گوید: از ۵۰ اتوبوس و ۲۰ بنر زیباسازی و همچنین ۷۰ پایه تبلیغاتی برای معرفی نمایشگاه کتاب استفاده کرده‌ایم.
معاونت شهرداری از تبلیغات برای نمایشگاه کتاب شانه خالی کرد
وی در پاسخ به این پرسش که آیا اداره کل ارشاد از دیگر نهادها برای تبلیغات و اطلاع‌رسانی کمک خواسته است، می‌گوید: یکی از رسالت‌های معاونت فرهنگی و هنری شهرداری کرج تبلیغات تحولاتی ازاین‌دست در سطح شهر است ولی این معاونت در خصوص تبلیغات کمکی به نمایشگاه کتاب استان نکرده است. رییس اداره ارشاد کرج در پایان با اشاره به اینکه به‌تازگی در مسیر اتوبان تهران - کرج بنر تبلیغاتی چند ده متری نمایشگاه نصب‌شده است، می‌گوید: بودجه اداره کل فرهنگ و ارشاد اسلامی استان جوابگو نیست به همین منظور لازم است دیگر نهادهای فرهنگی در این خصوص کمک کنند. حرف‌وحدیث‌ها درباره نمایشگاه کتاب البرز پایانی ندارد از سوله محل برگزاری بیرون می‌آیم حال آسمان خراب است گردوخاک به‌آرامی در حال باریدن است با قدم‌های محتاط به آن‌سوی خیابان می‌روم در مسیر به این مسئله فکر می‌کنم که استانی با داشتن حداقل‌ها و زیرساخت‌های فرهنگی چگونه می‌تواند به گفته مسئولان فرهنگی‌اش قطب پرقدرتی در عرصه تولید کتاب شود؟