«خواندن» راهی برای بازشناسی مسئولیت ما در برابر این سرزمین، مردمانش و آینده‌اش است
سپیدار‌آنلاین: گروه اجتماعی
«خواندن» نخستین گام در بازشناسی مسئولیت ما در قبال این سرزمین، مردمانش و آینده‌اش و البته ضروری‌ترین ابزار برای ارتقای بهره‌وری ملی است.
مهرنوش میرزایی؛ عضو هیئت علمی و معاون دفتر امور اقتصادی سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی و دبیر کمیته بهره‌وری وزارت جهاد کشاورزی، در گفت‌وگو با ستاد خبری سی‌وسومین هفته کتاب جمهوری اسلامی ایران، درباره شعار «بخوانیم برای ایران» گفت: این شعار فراتر از یک دعوت صرف به مطالعه است و در اصل فراخوانی است برای سرمایه‌گذاری روی با ارزش‌ترین دارایی توسعه یعنی «سرمایه انسانی». «خواندن» نخستین گام در بازشناسی مسئولیت ما در قبال این سرزمین، مردمانش و آینده‌اش و البته ضروری‌ترین ابزار برای ارتقای بهره‌وری ملی است.
وی با گسترش این دیدگاه و ارجاع به نظریه‌های اقتصاددانان برجسته معاصر، افزود: تئودور شولتز؛ برنده جایزه نوبل اقتصاد، به‌درستی نشان داد که سودمندترین نوع سرمایه‌گذاری در کشاورزی، سرمایه‌گذاری بر خودِ کشاورز است. زمانی که کشاورز به دانش دسترسی داشته باشد، می‌تواند از منابع موجود ثروتی به‌مراتب بیشتر خلق کند. کتاب رسانه این دانش و موتور محرک بهره‌وری است.
میرزایی با اشاره به نظریه «قابلیت‌ها»ی آمارتیا سن، دیگر برنده نوبل اقتصاد، تأکید کرد: از نگاه او، توسعه صرفاً رشد درآمد نیست، بلکه گسترش آزادی‌های انسانی است. سواد و دسترسی به کتاب خود نوعی آزادی بنیادین است که به کشاورز «قابلیت» می‌بخشد؛ تا نه‌تنها تولید خود را افزایش دهد، بلکه در بازار نقش‌آفرینی کند، به دفاع از حقوق خود بپردازد و در سرنوشت جامعه‌اش مشارکتی فعالانه داشته باشد. «خواندن برای ایران» در حقیقت «توانمندسازی برای ایران» است.وی در ادامه به یافته‌های نوین اقتصاد توسعه اشاره کرد و گفت: پژوهشگران برجسته‌ای چون استر دوفلو و آبجیت بانرجی با روش‌های علمی دقیق نشان داده‌اند که حتی خردترین میزان «دانش کاربردی و هدفمند»، به عنوان مثال از طریق یک کتابچه راهنمای ساده یا یک دوره آموزشی کوتاه، می‌تواند بهره‌وری کشاورزان را بالا ببرد. این یافته نقش کتاب و منابع دانشی را به‌عنوان نهاده‌ای اساسی و کم‌هزینه در کنار بذر و آب و کود، بیش از پیش برجسته می‌سازد.
میرزایی همچنین بر برنامه‌های عملیاتی در این زمینه تاکید کرد و ادامه داد: ما در سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی تلاش داریم با الهام از همین نظریه‌ها، یافته‌های علمی و کتاب‌های کاربردی را به‌شیوه‌ای مؤثر در اختیار کشاورزان قرار دهیم تا این مفاهیم در عرصه‌های واقعی کشاورزی ظهور یابند و تحقق پیدا کنند. این انتقال دانش، حلقه گمشده میان نظریه و عمل و کلید ارتقای بهره‌وری است.
دبیر کمیته بهره‌وری وزارت جهاد کشاورزی در بخش دیگری از سخنان خود به ابعاد فرهنگی کشاورزی اشاره کرد و گفت: افسوس دارم که کتاب‌های ساده‌فهم و در دسترس همگان درباره اقتصاد کشاورزی، تاریخ کشاورزی یا پیوند فرهنگ و کشاورزی بسیار اندک‌اند. در رویدادهایی چون هفته کتاب باید به این کمبود توجه و تولید چنین آثاری به‌گونه‌ای سنجیده به نویسندگان و پژوهشگران پیشنهاد شود. کشاورزی تنها یک شیوه تولید نیست، بلکه شیوه‌ای از زیستن، اندیشیدن و روایت‌گری انسان ایرانی است. «بخوانیم برای ایران» یعنی این گنجینه بزرگ تجربه و خِرَد را، از اسطوره‌ها و آیین‌ها گرفته تا ضرب‌المثل‌ها و تقویم‌های بومی، بشناسیم، ثبت کنیم و برای ساختن آینده‌ای با بهره‌وری بالاتر و توسعه‌ای متوازن، از آن بهره ببریم.