تاثیر منفی بوفه های مدارس بر تغییر عادات غذایی دانش آموزان
سپیدارآنلاین: گروه گزارش
کارشناسان علوم تغذیه و روانشناسان معتقدند که عرضه مواد غذایی نامناسب در بوفه های مدارس در تغییر عادات غذایی دانش آموزان تاثیر منفی دارد.
به گفته آنان مطالعات دهه اخیر نشان داده است که تغذیه صحیح در قدرت یادگیری دانش آموزان بسیار موثر است . برخی کارشناسان تغذیه می گویند: بر اساس یافته های علمی، نخوردن صبحانه در خانه و تکیه بر خرید مواد غذایی نامناسب در بوفه های مدارس ، ضمن کاهش سطح یادگیری در سیستم بدن دانش آموزان اختلالاتی به وجود می آورد. علی اسدی یکی از روانشناسان البرزی ، خوردن صبحانه را بر قدرت یادگیری دانش آموزان تاثیر گذار دانست و گفت: بررسی های اخیر نشان داده که افزایش نسبی قند خون موجب بهبود عملکرد مغز و یادگیری دانش آموزان می شود در حالی که دانش آموزان و گاهی والدین از این مهم به آسانی عبور می کنند. وی اظهار کرد: بررسی سال های اخیر نشان داده که افزایش نسبی قند خون موجب بهبود عملکرد مغز و یادگیری دانش آموزان می شود که لازم است والدین ، معلمان و مربیان بهداشت - سللامت در مدارس به این مهم دقت کنند. وی از خلق و خوی آرام به عنوان اولین تاثیر مصرف صبحانه در دانش آموزان یاد کرد و افزود: صبحانه برای بهداشت روان روزانه افراد از نقش مهمی برخوردار است زیرا با اولین وعده غذایی نیاز اولیه سلول های مغز و بدن با انواع منابع غذایی مغذی و طبیعی تامین می شود. وی گفت: صبحانه ای کامل است که توازن انسولین بدن را حفظ کند و بدن را در تمام روز پر انرژی نگه دارد و تمایل افراد را به خوردن مواد قندی و نشاسته ای کاهش دهد. این روانشناس از صبحانه به عنوان عامل سامان دهی کننده بدن نام برد و خاطر نشان شد: صبحانه علاوه بر ایجاد انرژی جسمانی ، باعث تغذیه مغز و آرامش روانی فرد می شود به گونه ای که هر فرد با خوردن مستمر صبحانه در تمرکز و فعالیت ذهنی خود نقش دارد. وی ادامه داد: خوردن کربوهیدرات های کمپلکس در صبح باعث رها سازی سروتونین فرارسان های عصبی در طول روز می شود که این امربدن را متعادل و خلق و خو را آرام می کند و موجب تیز هوشی نیز می شود. وی اظهار کرد: صبحانه مهمترین وعده غذایی در روز است که اگر نادیده گرفته شود و یا از مواد غذایی ناسالم در این وعده در خانه و محیط بیرون استفاده شود ، سوخت و ساز بدن با مشکل روبرو شده و فرد در طول روز با خستگی زود رس مواجه می شود. وی تاکید کرد: بوفه های مدارس در حفظ و ارتقاء سلامت دانش آموزان نقش مهمی دارند به همین دلیل باید در آن مواد غذایی سالم و مفید عرضه شود تا خانواده ها با مشکل روبرو نشوند. معصومه شکرگزار کارشناس دیگر گفت: برای اینکه دانش آموزان اشتهای کافی برای خوردن صبحانه داشته باشند ، باید شام را در ساعات ابتدایی و معین شب صرف کنند و صبح ها نیز زودتر از خواب بلند شوند و با انجام حداقل 10 دقیقه نرمش صبحگاهی میل به خوردن صبحانه را در خود بوجود آورند. وی گفت: اگر والدین صبحانه را به عنوان یک وعده غذایی مهم تلقی کنند فرزندان آن خانواده نیز الگوبرداری کرده و هر روز دور سفره یک خانواده ایرانی می نشینند و صبحانه ای سالم میل می کنند. شکر گزار با اشاره به نقش مهم صبحانه در فرآیند یادگیری و ایجاد آرامش درونی در بین دانش آموزان اظهار کرد: تحقیقات نشان داده که افرادی که صبحانه نمی خورند چهره ای شاداب ندارند و زودتر خسته می شوند و به دلیل ضعف بدنی دچار درد در یکی از اعضاء می شوند و در انجام کارها نیز تمرکز کافی را ندارندو اضطراب پیدا می کنند. وی تاکید کرد: لازم است صرف صبحانه در خانه انجام شود چرا که دانش آموز زیاد میل و علاقه به خوردن لقمه خانگی را در جمع دوستان و هم کلاسیهایش در مدرسه ندارد و با پول جیبی روزانه نیز هر تنقلاتی را که در بوفه مدارس و یا مغازه های سر راه می بیند خریداری می کند در حالی که این خوراکی ها هر چند سالم هم باشند و مناسب برای صبحانه باز هم در ردیف یک صبحانه کامل در خانه که در کنار اعضای خانواده باشد محسوب نمی شود. کارشناس مسئول بهداشت و سلامت آموزش و پرورش ناحیه یک کرج هم از شیر به همراه نان روغنی ، پنیر و گردو، میوه به خصوص سیب، ی عدسی ، سر شیر و خامه به همراه چای شیرین ، تخم مرغ ، کره با عسل طبیعی ، فرنی ، شیر برنج و حلیم ربه عنوان مواد غذایی نام برد که برای صبحانه دانش آموزان مفید است. امیر علی کاکایی بیان کرد: تغذیه درست برای دانش آموزان نیاز به آموزش و فرهنگ سازی دارد که در این راه باید به سه محور تنوع ، تعادل و کمیت دقت شود. وی با اشاره به اینکه صبحانه ای مفید و مناسب است که حد اقل بین 3 تا 4 ساعت افراد به خصوص دانش آموز را سیر نگه دارد اظهار داشت: والدین باید با تهیه صبحانه ای مفید و اشتها بر انگیز فرزندان خود را علاقه مند به خوردن صبحانه در منزل کنند. کاکایی در ادامه به نقش میان وعده های غذایی در بین دانش آموزان پرداخت و یادآور شد: دانش آموزان در سر کلاس و در آموزشگاه به فعالیت های فکری می پردازند به همین دلیل نیاز دارند که در زنگ تفریح ، مواد خوراکی مصرف کنند که لازم است میان وعده های غذایی را در خانه و مدرسه به آنان آموزش دهیم. وی از میوه ها ، ساندویج خانگی، لقمه نان و پنیر و گردو ، آب میوه و کیک های ساده و مغز دار کارخانه ای مورد تائید بهداشت باشند به عنوان یک میان وعده غذایی مناسب برای دانش آموزان در مدرسه یاد کرد و ادامه داد: مصرف میان وعده های غذایی در قالب خانگی یا تهیه از طریق پایگاه تغذیه سالم در مدارس سبب شکل گیری عادات سالم غذایی در دانش آموز، پرهیز دانش آموزان از غذای ناسالم ، پیشگیری از مبتلا شدن دانش آموزان به بیماری های مختلف از جمله چاقی ، پر خوری ، مسمومیت غذایی و کم خونی می شود. وی گفت: دانش آموزانی که دچار فقر آهن هستند باید والدینشان به صرف صبحانه کامل آنان دقت نظر بیشتری داشته باشند چرا که این دانش آموزان همواره احساس خستگی و ضعف دارند و به علت نقش و تاثیرمیزان خون بدن در قدرت یادگیری ، اغلب این دانش آموزان با افت تحصیلی روبرو می شوند. کارشناس مسئول بهداشت و سلامت آموزش و پرورش ناحیه یک کرج آهن کافی برای حفظ سلامت ، رشد مطلوب و زمینه سازی مناسب برای یادگیری در دوران تحصیل را ضروری دانست و بیان کرد: در پایگاههای تغذیه فعال در مدارس باید به این موضوع مهم در کنار مسائل بهداشتی اهمیت داده شود که نظارت در چگونگی عرضه مواد غذایی سالم بر عهده مدیرآموزشگاه است که در این موضوع مهم باید به توصیه های مربیان بهداشت و مراقبن سلامت در مدارس نیز دقت لازم را داشته باشند.
برخی از والدین نیز در گفت و گو با خبرنگار ایرنا گفتند: متاسفانه فروش مواد غذایی ناسالم در بوفه های برخی مدارس استان سبب شده تا فرزندانشان نه تنها میلی به خوردن لقمه های مقوی خانگی نداشته باشند بلکه هر روز مبلغ پول جیبی بیشتری را تقاضا می کنند تا در مدرسه فلافل ، ساندویج ، ماکارونی که فقط رب و کمی سویا دارد در ظروف یکبار مصرف کوچک با قیمت 30 هزار ریال در مدارس ابتدایی خریداری کنند. آنان که از گفتن نام خود و ذکر نام آموزشگاه به دلیل مورد بازجویی قرار گرفتن فرزندانشان در مدارس توسط مدیر و معاونین مدرسه خود داری کردند یادآور شدند: بارها فروش تغذیه ناسالم در بوفه مدارس و تغییر روند غذایی دانش آموزان به دلیل عرضه مواد غذایی ناسالم به دانش آموزان اعتراض کرده ایم اما به علت داشتن روابط دوستانه هیچ اقدامی انجام ندادند. آنان ادامه دادند : وجود تغذیه ناسالم در مدارس باعث شده تا دانش آموزان با مسمومیت غذایی روبرو شوند و تنها کاری که مدرسه در این موضوع مهم انجام داده این است که بلافاصله با اولیاء تماس می گیرند بیائید فرزندتان مریض است آن را به منزل ببرید و در زمان بردن دانش آموز نیز کلی توصیه می کنند که شب ها غذای سنگین به بچه ندهید تا در مدرسه با تهوع و استفراغ روبرو نشود. این والدین که برخی از آنان فرهنگی نیز می باشند از مسوولان خواستند به سلامت و تغذیه دانش آموزان در مدارس اهمیت دهند زیرا سلامت دانش اموزان به خاطر فروش غذاهای ناسالم در معرض خطر قرار گرفته است. رئیس اداره سلامت و تندرستی اداره کل آموزش و پرورش البرز ضمن تائید وجود برخی از مشکلات و مسائل مطرح شده از سوی اولیاء دانش آموزان در بوفه های مدارس این استان که از اغاز سال تحصیلی طی بستن تفاهم نامه ای بین دو وزارتخانه بهداشت و درمان و آموزش و پرورش به پایگاه تغذیه سالم تغییر نام یافته اند اظهار کرد: مسوولیت صدور مجوز فعالیت پایگاههای تغذیه سالم در مدارس بر عهده سازمان دانش آموزی است و مراقبین سلامت و مربیان بهداشت نقش نظارت بر عرضه مواد غذایی را برعهده دارند. رضا طارمی گفت: مدیریت کلی پایگاه تغذیه سالم در هر مدرسه ای بر عهده مدیران مدارس است که باید دقت لازم را در عرضه مواد غذایی طبق مواردی که به آنان در قالب بخشنامه ، دوره های آموزشی و یا بازدید از مدارس به صورت سرزده اعلام شده داشته باشند. وی با اشاره به اینکه در استان البرز بیش از دو هزار واحد آموزشی فعال است خاطر نشان شد تا کنون فقط برای 500 واحد آموزشی مجوز پایگاه تغذیه سالم صادر شده است. طارمی ادامه داد: تا کنون یک هزار و 500 کارت شناسایی برای کارشناس بهداشت مدارس بعنوان تیم نظارتی بر پایگاه های تغذیه سالم در مدارس البرز صادر شده تا با ارزیابی عملکرد این پایگاهها اقدامات لازم برای عرضه تغذیه سالم و نقش تغذیه سالم در سلامت دانش آموزان با مشارکت همکاران ذیربط در این بخش مهم گسترش یابد. وی تاکید کرد: این اداره آمادگی لازم را برای ثبت ، پیگیری و رسیدگی به مشکلات و مسائلی که اولیاء دانش آموزان در حوزه کاری سلامت و تندرستی به ویژه پایگاههای سلامت مطرح می کنند را دارد. استان البرز 420 هزار دانش آموز در پایه های مختلف تحصیلی دارد.
منبع ایرنا